اعضای لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح؛ پس از سه روز رای‌زنی، به این توافق رسیدند که دولت افغانستان، ۴۰۰ زندانی خطرناک گروه طالبان را آزاد کند و اعلام کردند که با آزادی این زندانیان «هیچ بهانه‌ای برای به تعویق انداختن گفت‌و گوهای صلح» وجود نخواهد داشت.
این دومین لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح با طالبان در دوسال اخیر است. پس از نخستین لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح که پارسال تدویر یافت، خوش‌بینی‌ها این بود که به زودترین فرصت گفت‌و گوهای صلح با طالبان، آغاز خواهد شد؛ اما این روند نیز، مثل جنگ با این گروه به درازا کشید.
عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی که ریاست لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح را نیز به عهده داشت، در پایان جلسه‌ی کمیته‌های پنجاه‌گانه‌ی این جرگه، گفت: « از این‌که حساسیت شرایط را درک کرده، مشوره‌های تان را با توجه به شرایط جاری و با درنظرداشت مصلحت کلان ملی ارایه کردید، یک موفقیت بزرگ است.»
آتش‌بس بدون قید و شرط، آغاز گفت‌وگوهای صلح به زودترین فرصت به رهبری افغان‌ها، ضمانت جامعه‌ی جهانی از آغاز و موفقیت گفت‌و گوها و تامین صلح پایدار، تعهد طالبان بر ادامه ندادن تهاجم‌های هراس‌افگنانه‌‌ی شان زیر نام داعش؛ موارد مهمی اند که اعضای لویه‌جرگه، روی آن توافق دارند.
هم‌چنان، دفاع از قانون اساسی، مردم‌سالاری، نگه‌داری آزادی بیان، آزادی رسانه‌ها، آزادی‌های مدنی و حقوق شهروندی، سهیم شدن همه قشرهای جامعه در هیأت گفت‌و گو کننده‌ی صلح و توافق صلح زیر نظارت و ضمانت سازمان ملل، از موارد مهم توافق‌شده در لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح، عنوان شده است.
با این که اعضای لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح، تاکید کرده اند که شرایط لازم برای برگزاری گفت‌و گوهای صلح، در درون افغانستان مهیا شود و گفت‌و گوها دوام‌دار بوده و به هیچ بهانه، نباید متوقف شود؛ اما احتمال می‌رود که مرحله‌ی نخست؛ این گفت‌وگوها، پس از رهایی ۴۰۰ زندانی خطرناک گروه طالبان، در قطر آغاز شود.
نگرانی از ادامه‌ی جنگ در جریان گفت‌وگوها
روزنامه صبح کابل، پیش از این، گزارشی را به نشر رسانده بود که این ۴۰۰ زندانی گروه طالبان، در کنار این که بسیار خطرناک اند و جرم‌های وحشت‌ناک و شوک‌آوری را مرتکب شده اند، بیش‌تر از یک ولایت( کندهار) و مربوط به قوم نورزی اند. در گزارش آمده است که
هشتاد درصد این زندانیان کندهاری اند و توسط جنرال رازق، گرفتار شده اند. به اثر دشمنی‌های درون‌قومی و نزدیک‌بودن این افراد به رهبری اصلی طالبان، این نگرانی وجود دارد که ممکن پس از رهایی؛ این افراد، دوباره به جبهه‌ی جنگ برگشته و حمله‌های مرگ‌بارتری را راه‌اندازی کنند.
جعفر مهدوی، عضو پیشین مجلس نمایندگان، به روزنامه صبح کابل می‌گوید: «اگر بندی‌ها آزاد شوند، مذاکرات آغاز شود؛ اما خشونت کاهش پیدا نکند؛ در آن صورت خیلی دشوار خواهد بود که به موفقیت‌آمیز بودن پروسه‌ی صلح اعتماد کنیم. پیش‌بینی بسیار دشوار است و این مایه‌ی نگرانی جدی است.»
تنها، سیاست‌مداران کشور، نگران این وضعیت نیست، بلکه شماری از مقام‌های بلند‌پایه‌ی حکومتی نیز، از دورنمای روند صلح، دلهره دارند. شاه‌حسین مرتضوی، مشاور فرهنگی ریاست‌جمهوری، می‌گوید که اگر توافق‌نامه‌ی صلح با طالبان، عادلانه نباشد و یا عدالت قربانی صلح شود؛ امکان ایجاد مقاومت در برابر صلح، در گوشه‌های گوناگون کشور وجود دارد.
گروه طالبان، از این پیش، اعلام کرده بودند که با رهایی ۵ هزار زندانی آنان از زندان های دولت، مطابق توافق‌نامه‌ی قطر، گفت‌و گوهای صلح را با دولت افغانستان، آغاز خواهند کرد و میزان خشونت را نیز به گونه‌ی چشم‌گیری کاهش خواهند داد. هرچند، تا اکنون پنج هزار و یک‌صد زندانی این گروه، آزاد شده اند؛ اما طالبان، بیش‌تر بر آزادی چهارصد زندانی‌ای تاکید دارند که رییس‌جمهور گفته بود، آزادی آن‌ها، از صلاحیت او نیست و باید لویه‌جرگه تصمیم به رهایی و در بند ماندن آن‌ها بگیرد.
آزادی مشروط
به گفته‌ی جعفر مهدوی؛ عملا، هیچ مانعی فراروی گفت‌وگوهای صلح وجود ندارد؛ اما اگر آزادی زندانیان، در لویه‌جرگه مشروط شده باشد و از سوی دولت افغانستان، این شرط‌ها جدی گرفته شود؛ دوباره به مرحله‌ی اول بر می‌گردیم.
در اعلامیه‌ی لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح، آمده است:« جرگه به مقصد رفع موانع، جهت آغاز مذاکرات صلح، قطع خون‌ریزی و رعایت مصلحت و خیرعام، رهایی تعداد چهارصد نفر از زندانیان مورد نظر طالبان را تایید می‌کند.» هم‌چنان، لویه‌جرگه تاکید کرده است که در صورت رهایی زندانیان باقی‌مانده‌ی گروه طالبان، اطمینان حاصل شود که گفت‌و گوهای مستقیم، به گونه‌ی فوری و بدون هیچ‌گونه بهانه‌ای آغاز می‌شود.
اعضای لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح، تاکید کرده اند که با رهایی ۴۰۰ زندانی گروه طالبان، به ملت و دولت افغانستان اطمینان داده شود که زندانیان رها‌شده، دوباره به میدان جنگ بر نمی‌گردند و از فعالیت‌های آنان، نظارت شود.
در همین حال، رییس شورای عالی مصالحه‌ی ملی، در یک کنفرانس خبری، ابراز خوش‌بینی کرده و گفت که فیصله‌ی جرگه‌ی مشورتی صلح، راه رسیدن به صلح را هموار و آن را به طور قطعی تضمین خواهد کرد.
دورنمای گفت‌وگوهای صلح میان‌افغانی
با این که جرگه‌ی مشورتی صلح، روی رهایی زندانیان توافق کردند و همین‌گونه، ریاست‌جمهوری نیز، امروز گفته است که فرمان رهایی این ۴۰۰ زندانی را صادر می‌کند؛ اما، هنوز روشن نیست که چه زمانی گفت‌و گوهای صلح آغاز شده و تا چه زمانی به درازا کشیده و نتیجه‌ی آن چه خواهد بود.
هم‌چنان، دادن پشتیبانی قوی برای برقراری آتش‌بس، قطع ارتباط طالبان با گروه‌های تروریستی بیرون‌مرزی و پشتیبانی کشورهای منطقه به ویژه پاکستان، از روند صلح افغانستان؛ مواردی اند که در گفت‌و گوهای میان‌افغانی، موثر خوانده شده است.
میرزامحمد یارمند، آگاه امور نظامی و معاون پیشین وزارت داخله، می‌گوید که اگر تضمینی برای پایان جنگ وجود نداشته باشد و پاکستان، از حمایت طالبان دست بر ندارد و این گروه، در گفت‌و گوهای صلح مستقلانه عمل نکند، برقراری صلح ممکن نخواهد بود.
او، به روزنامه صبح کابل، گفت: «تروریست‌های خارجی، هنوز هم در صفوف طالبان حضور دارند و باید سرنوشت آنان معلوم شود و طالبان، مطابق باتوافق‌نامه‌ی قطر، ارتباطات شان را با این گروه‌ها پایان دهد و مجراهایی که بوی جنگ از آن می‌آید، باید بسته شود.»
با این همه، در این بحبوحه‌ی صلح، شاخه‌شاخه شدن گروه طالبان به گروه‌های کوچک‌تر و یا پیوستن آنان به گروه داعش، مایه‌ی نگرانی بیش‌تر مردم شده است. کارشناسان سیاسی نیز، به این باور اند که ممکن است، جنگ با شاخه‌شاخه شدن گروهک‌های تندرو طالبان، هم‌چنان ادامه یافته و خشونت کاهش پیدا نکند.
جعفر مهدوی به این باور است که پس از رهایی ۴۰۰ زندانی گروه طالبان؛ این گروه در آستانه‌ی یک تصمیم‌گیری کلان قرار خواهند گرفت و ممکن برخی از آنان، با نگه‌داری نام طالبان یا پیوستن به گروه داعش، به جنگ شان در افغانستان، ادامه دهند.
