چالشی بر سرچالش؛ لت‌وکوب کارمندان برشنا و معضل بدهکاران زورمند

عبدالرازق اختیاربیگ
چالشی بر سرچالش؛ لت‌وکوب کارمندان برشنا و معضل بدهکاران زورمند

میراحمد تمیم، به‌ تازگی بعد از دو ماه و چند روز، از شفاخانه مرخص شده است؛ هنوز گرده‌هایش درد دارد و به دندان‌هایش سلامتی سابق نمانده است. او، کارمند جکشن پنجم شرکت برق‌رسانی افغانستان (برشنا) است که سه ماه پیش، زمانی که می‌خواست برق خانه‌ای را در منطقه‌ی پروان سوم قطع کند، مورد لت‌وکوب اهالی آن منطقه قرار گرفت.
میراحمد می‌گوید که «در منطقه‌ی پروان سوم، یکی از آپارتمان‌ها بیشتر از ۲۰ روز بود که برق ترو {بدون میتر}، استفاده می‌کرد. من به هدایت دفتر، بیشتر از چهار بار، برقش را قطع کردم؛ اما باز هم وصل می‌کرد. یک شام که برای یک مشکل تخنیکی در آن ساحه رفته بودم، دیدم که بازهم وصل کرده ‌اند، من این بار طوری قطع کردم که دیگر قابل وصل نباشد.»

آقای تمیم تا هنوز از آن ساحه بیرون نشده بود که چهار نفر -که به گفته‌ی خودش، چهار برادران بودند- راه او را می‌گیرند و با چاقو و «پیپ»، میراحمد را مورد لت‌وکوب قرار می‌دهند. این کارمند برشنا در این حادثه دندان‌هایش می‌شکند و یکی از گرده‌هایش از کار می‎‌افتد.

میراحمد می‌گوید: «ما کارمند استیم و چیزی که برای ما هدایت داده شود باید انجام دهیم؛ اما وقتی که ما برق کسی را قطع می‌کنیم، طرف مقابل فکر می‌کند که کارمند برشنا با ما ضد دارد.»

آمار شرکت برق‌رسانی افغانستان (برشنا) نشان می‌دهد که از سال گذشته تا کنون، نزدیک به ۵۰ کارمند این شرکت در حادثه‌های مختلف، قربانی شده است.

وحیدالله توحیدی، سخنگوی شرکت برشنا، به صبح کابل می‌گوید که در سال گذشته‌ی خورشیدی، ۱۵ کارمند آنان «شهید» شده ‌اند و در نیم ربع اول سال جاری خورشدی، ۳۰ تن از کارمند آنان، در حادثه‌های مختلف مرتبط به برق‌رسانی زخمی شده ‌اند.

به‌گفته‌ی مسؤولان شرکت برق‌رسانی برشنا، کارمندان آنان بیشترین آسیب را از سوی زورگویانی که نمی‌خواهند پول برق بدهند، متحمل می‌شوند.

زومندان چه کسانی ‌اند؟

روزنامه‌ی صبح کابل، به فهرستی از مشتریان شرکت برشنا دست یافته است که بیشتر از شش سال پول برق نداده ‌اند و بدهکاری آنان به میلیون‌ها افغانی می‎رسد.

در میان این فهرست، نام‌های محمد فرهاد عظیمی، سفیر افغانستان در قزاقستان، حاجی عبدالظاهر قدیر، نماینده‌ی پیشین مجلس نمایندگان، بیدار زازی، نماینده‌ی پیشین مجلس نمایندگان و عبدالرحیم ایوبی، نماینده‌ی پیشین مجلس نمایندگان افغانستان دیده می‌شود.

مسؤولان شرکت برشنا، در گفت‌وگو با روزنامه‌ی صبح کابل، این فهرست را تأیید می‌کنند.

وحیدالله توحیدی، سخنگوی این شرکت می‌گوید: «بلی متأسفانه ما این مشکل را داریم. تنها در کابل نه، بلکه در بیشترین ساحات افغانستان ما با این مشکل روبه‌رو استیم. درصدی افراد و اشخاص در عرصه تحویلی انرژی برق همکار نیستند و مقروض دایمی ما می‌باشند. در این جمع، چهره‌های مختلف از جمله سیاسی، چهره‌های جهادی، پارلمانی، دولتی، افراد و اشخاص مسلح مسؤول و غیر مسوول، کارخانه‌ها و پارک‌های صنعتی استند.»

آمار شرکت برق‌رسانی افغانستان (برشنا)، نشان می‌دهد که این شرکت حدود ۷٫۸ میلیارد افغانی از مشتریانش، طلب‌کار است. به گفته‌ی مسؤولان این شرکت، در کنار این بدهکاران، زورمندانی نیز استند که سال‌ها است برق را ترو (بدون میتر) استفاده می‌کنند.

از سویی‌ هم، شرکت برق‌رسانی افغانستان (برشنا) روز سه‌شنبه‌ی هفته‌ی گذشته، فهرست دیگر ۱۵نفری از قرض‌داران و زورمندانی را نشر کرد که حاضر به پرداخت پول برق‌شان نیستند. میزان بدیهی هر یک از این مشتریان برشنا، به صدها هزار افغانی می‌رسد.

آغاز مبارزه‌ی جدی با زورمندان

مسؤولان شرکت برق‌رسانی افغانستان می‌گویند که به تازگی تفاهم‌نامه‌ای را با دادستانی کل افغانستان به امضا رسانده اند که از این طریق، افراد زورگو که حاضر به پرداخت پول برق نیستند و اشخاصی که از برق استفاده‌ی غیر مجاز می‌کنند، مورد پیگرد جدی قرار گیرند.

سخنگوی شرکت برشنا در این مورد می‌گوید: «در گذشته متأسفانه پیگیری یک قضیه، وقت زیادی می‌گرفت؛ اما حدود سه ماه می‌شود که با لوی سارنوالی یک تفاهم‌نامه امضا کرده ‌ایم که امیدوار استیم به قضایا زودتر رسیدگی شود.»

به گفته‌ی مسؤولان برشنا، این شرکت در سه ماه گذشته، بیشتر از ۱۵ قضیه را صرف در شهر کابل به دادستانی کل فرستاده است.

جمشید رسولی، سخنگوی دادستانی کل افغانستان، با تأیید این مورد می‌گوید: «هر عملی که در قانون افغانستان جرم پنداشته شده باشد و کسی مرتکب آن شود، ما صاحب صلاحیت استیم که بررسی کنیم و در روشنایی قانون، با آن برخورد کنیم.»

به گفته‌ی مقام‌های دادستانی کل افغانستان، یکی از مواردی که در کد جزایی افغانستان به آن اشاره شده است، مسأله‌ی استفاده‌ی غیر مجاز و یا نامشروع از انرژی برق است.

آقای رسولی تأکید می‌کند که در گذشته نیز دادستانی کل افغانستان با شرکت برشنا در مورد برخی از قضایا همکاری داشت؛ اما با امضای این تفاهم‌نامه‌ی جدید میان هردو اداره، هماهنگی بیشتر برای تعقیب قضایا، ایجاد شده است.

سخنگوی دادستانی کل افغانستان می‌گوید: «ما متعهد به تطبیق مفادات این تفاهم‌نامه استیم. با تمام قضایایی که از طرف شرکت آمده، به روشنایی احکام قانون برخورد جدی صورت گرفته است؛ نتایج آن هم با شرکت برشنا و با مردم افغانستان شریک می‌شود.»

شرکت برق‌رسانی افغانستان (برشنا) یکی از شرکت‌های سهامی و «محدود المسؤولیت» دولتی است که به تاریخ ۱۵ ثور ۱۳۸۷خورشیدی، به‌عنوان یک  شرکت ملی برق‌رسانی، جایگزین شرکت «د افغانستان برشنا مؤسسه» شد.

این شرکت تولید، تورید، انتقال و توزیع برق را به‌گونه‌ی تجارتی در سراسر افغانستان تنظیم و اداره می‌کند.

در این شرکت، وزارت مالیه‌ی افغانستان، ۴۵ درصد، وزارت انرژی و آب، ۳۵ درصد، وزارت اقتصاد، ۱۰ درصد و وزارت شهرسازی و اراضی، ۱۰ درصد، سهام دارند.