از جبر واکسین تا فوبیای دانش‌جویان

شریفه شهراد
از جبر واکسین تا فوبیای دانش‌جویان

پس از طولانی‌شدن تعطیلی دانش‌گاه‌ها به دلیل موج سوم کرونا، وزارت تحصیلات عالی، اعلام کرد که برای شروع‌شدن روند تدریس دانش‌گاه، باید همه‌ی دانش‌جویان واکسین دریافت کنند. این نهاد، گرفتن واکسین را برای دانش‌جویان جبری کرد. این تصمیم وزارت تحصیلات عالی واکنش دانش‌جویان را برانگیخته است.

با آن‎‌ که تعداد زیادی از دانش‌جویان، حاضر نبودند واکسین دریافت کنند؛ اما این جبر، آن‌ها را به دریافت واکسین مجبور کرده‌ است.

با وجودی ‌که تعداد از دانش‌جویان واکسین را با میل خود شان دریافت کردند؛ اما تعداد زیادی از آن‌ها به خاطر علاقه‌ا‎ی که به شروع دانش‌گاه‌ها دارند، اکنون خلاف میل ‌شان واکسین می‌گیرند. مدینه، دانش‌جو است؛ هرچند او پیش از اجباری‌شدن واکسین برای دانش‌جویان، واکسین دریافت کرده؛ اما با آن‌هم، او، می‌گوید؛ اگر تا حال واکسین نگرفته بود هرگز به جبر حاضر نبود واکسین بگیرد. «به جبر، هیچ وقت حاضر نبودم واکسین بگیرم.»

در حالی که گرفتن واکسین برای دانش‌جویان جبری شده؛ اما، مدینه می‌گوید که به جای جبری‌کردن این پروسه، بهتر است که وزارت تحصیلات و صحت عامه، برنامه‌هایی برای اطلاع‌دهی شهروندان داشته باشد و فایده‌های دریافت واکسین را برای مردم همگانی کند. مردم در عوض این که از جبر واکسین بگیرند با شوق و علاقه  واکسین بگیرند. «نکته‌های مثبت واکسین گفته شوه که مردم به شوق بره واکسین کنه، نه این که به جبر واکسین شوه.»

دلیلی که بیش‌تر مردم حاضر نیستند واکسین بگیرند، شایعه‌های‌ست که در بین مردم شایع شده. از آن‌ جایی که کرونا پدیده‎ی جدیدی بود که جهانیان آن را تجربه کردند و واکسین که پس از مدت‌ها تلاش ساخته شد، جدید است و از همین سبب، بیش‌تر مردم از پیامدهای ‌پس از دریافت واکسین، نگران استند.

این واکنش‌ها در مقابل واکسین کرونا تازگی ندارد. در گذشته هم مردم همواره در مقابل واکسین‌ها و دواهای جدید واکنش نشان داده اند. مدینه می‌گوید که بیش‌تر ترس دانش‌جویان به خاطر دریافت واکسین دارند، شایعه‌های‎ است که در بین مردم دست‌به‌دست می‌شود.

شایعه‌هایی که در بین مردم دهن‌به‌دهن می‌شود، خیلی زیاد است. مدینه از دوست‌هایش شنیده؛ کسانی که واکسین می‌گیرند، پس از شش ‌ماه، دیوانه می‌شوند و یا این‌ که پس از دو سال، می‌میرند؛ اما شماری از دانش‌جویان با وجود تمام این شایعه‌ها واکسین گرفتند و به این باور استند که آن ‌چه در میان مردم دهن‌‎به‏‌دهن می‌شود، جز مشتی حرف مفت چیزی بیش نیست و این واکسین برای دریافت‌کننده‌های آن به طور حتم فایده دارد.

سلیمه، دانش‌جوی دانش‌کده‎‌ی ژورنالیزم است و پیش از جبری‌شدن این پروسه، او واکسین دریافت کرده و حالا هم مشکل خاصی ندارد. او، می‌گوید؛ شایعه‌هایی که در بین مردم است را نباید باور کنیم؛ بل که باید واکسین بگیریم.

اجباری‌کردن واکسین فقط برای دانش‌جویان، باعث شده که دانش‌جویان برای گریز از گرفتن واکسین، دست به اقدام‎‌های دیگری بزنند.

طوبا هم دانش‌جو است و پس از این که واکسین‌گرفتن جبری شده، او نگران است؛ اما طوبا به هیچ صورت حاضر نیست به جبر واکسین بگیرد. طوبا می‌گوید؛ وقتی که وزارت تحصیلات عالی  با استفاده از زور می‌‎خواهد دانش‌جویان را واکسین کند و در غیر آن دانش‌جویان را به دانش‌گاه راه نمی‌دهد. او، می‌خواهد کارت تقلبی واکسین تهیه کند؛ چون به نظر او، این کار آن‌چنان دشوار هم نیست که او نتواند آن را انجام دهد. «هیچ به جبر واکسین نمی‌زنم.»

در حالی که طوبا حاضر نیست واکسین بگیرد و هم‌چنان، اطرافیان او، به این عقیده استند که واکسین‌های واردشده در افغانستان، معیاری نیست و در این جا همان واکسین‌هایی که در کشورهای دیگر برای آزمایش ساخته شده، تطبیق می‌شود. « افغانستان چه ‌اش معتبر است که واکسینی را که در این‌جه میارند، واکسین معتبر باشه.»

 مروه همین روزها واکسین گرفته؛ اما نه به میل خودش، بل که به جبر و برای این که او را به دانش‌گاه اجازه دهند. « دانش‌گاه می‌روم، بدون کارت اجازه نمی‌دهد، مجبور شدم.»

با وجودی که مروه واکسین گرفته؛ اما با آن هم از پیامدهای پس از گرفتن واکسین، نگران است؛ چون او، شایعه‌های زیادی را از اطرافیان خود شنیده. در جریان گرفتن واکسین، او دختری را دیده پس از گرفتن واکسین ضعف کرده و به زمین افتاده و این چشم‌دیده مروه، نگرانی ‌اش را بیش‌تر کرده.

در حالی که واکسین‌شدن دانش‌جویان پیش‌شرط شروع‌شدن دانش‌گاه تعیین شده و باید همه‌ی دانش‌جویان واکسین دریافت کنند که دانش‌گاه شروع شود. تعدادی از دانش‌جویان هنوز هم برای دریافت واکسین مردد استند و هنوز هم، امید به شایدی دارد؛ این که «شاید بدون کارت واکسین اجازه بدهند.»

حنیف فرزان، معاون سخن‌گوی وزارت تحصیلات عالی، به روزنامه‎‌ی صبح کابل، می‌گوید که تمام دانش‌جویان، باید واکسین شوند و بدون داشتن کارت واکسین، به دانش‌جویان اجازه‎ی ورود به دانش‎گاه داده نخواهد شد. «یکی از شرط‌های بازشدن در نهادهای تحصیلات عالی، تطبیق حتمی واکسین کرونا بالای تمام دانش‌جویان است.»

او می‌افزاید که لازمی‌شدن واکسین برای دانش‌جویان برای مصؤونیت خود دانش‌جویان است و هم‌چنان که در صورت تدوام این وضعیت، آن‌ها نمی‌توانند برای مدت طولانی درب نهادهای تحصیلات عالی را هم‌چنان بسته نگه ‌دارند.

با وجودی که ویروس کرونا تمام میزبانان را هم‎سان نمی‌گیرد؛ حتا کسانی هم هستند که به این ویروس مبتلا نمی‌شوند و هم‌چنان می‌توانند در نقش انتقا‌ دهنده عمل کنند.

مطابق به صحبت‌های میرویس علی‌زی، معاون سخن‌گوی وزارت صحت عامه با روزنامه‎‌ی صبح کابل، کسانی که واکسین دریافت می‌کنند، هم‎‌چنان می‌توانند در نقش انتقال‌دهنده عمل کنند. «اشخاصی که واکسین می‎گیرند، با کسی که مبتلا است دست بدهد و دوباره به شخصی دیگری دست بدهد، می‌تواند یک ناقل سالم باشد.»

از این که وقتی دریافت‌کننده‌های واکسین، هم‌چنان می‌تواند در نقش انتقال‌دهنده عمل کنند پس دریافت اجباری این، نمی‌تواند هیج سودی را در پی داشته باشد.

فرزان اما می‌گوید که دریافت واکسین، تنها یک مرحله از پیش‌گیری از این ویروس است و در صورت شروع‌شدن دانش‌گاه‌ها، تمام دانش‌جویان باید ماسک داشته باشند و فاصله‎‌ی اجتماعی را رعایت کنند و هم‌چنان که از مایع ضدعفونی نیز استفاده شود.

در حال حاضر در تمام دانش‌‎گاه‌های دولتی و خصوصی در سراسر کشور تطبیق واکسین کرونا جریان دارد و در طی این هفته، ۲۰۰ هزار دانش‌جو واکسین دریافت کرده؛ اما ۴۵۰ هزار دانش‌جوی دیگر برای شروع‌شدن درس‌های حضوری، باید تا ۱۶ سرطان واکسین بگیرد. «اگر در دانش‌گاه را باز می‌کنیم، مشروط بر این باز می‌کنیم که همه واکسین دریافت کرده باشند، سیر صعودی کرونا کم‌تر از ۳۵ درصد باشد و تمام توصیه‌های بهداشتی که در طرح مشترک سه نهاد دولتی تذکر رفته، قابل تطبیق باشد.»

عبدالرب بینوا، داکتر شفاخانه‌ی جمهوریت، به روزنامه‎‌ی صبح‌کابل، می‌گوید که شخص دریافت‌کننده‌ی واکسین، می‌تواند ناقل سالم این ویروس باشد. هم‌چنان، او می‌افزاید که حساسیت در مقابل هر واکسینی وجود دارد و خیلی نادر است و حتا زنان باردارد هم، می‌توانند واکسین بگیرند. «تا حال مشخص نیست که واکسین کرونا پیش کدام مریضی‌ها حساسیت‌زاست.»