معترضان آزمون دور ۳۱ ستاژ قضا: کمیته‌ی تجدید نظر ستره محکمه سلیقه‌ای برخورد کرده است

طاهر احمدی
معترضان آزمون دور ۳۱ ستاژ قضا: کمیته‌ی تجدید نظر ستره محکمه سلیقه‌ای برخورد کرده است

آزمون ورودی دور ۳۱ ستاژ قضا در ۲۸ سرطان ۱۳۹۸، برگزار شد. رهبری این آزمون را کمیته‌ی ملی امتحانات به عهده داشت. از میان ۹هزار و ۵۲۰ اشتراک‌کننده، ۶۰۳ تن موفق شدند آزمون را موفقانه سپری کنند. این ۶۰۳ تن امیدوار بودند، روند طی‌مراحل سند‌های شان تمام شده و به زودی درس‌های شان را شروع کنند؛ اما ستره‌‌محکمه با گرفتن آزمون تقریری از آن‌ها در ۱۵ اسد امسال، ۳۰۰ نفر را واجد شرایط جذب اعلام کردند؛ اما عده‌ای از کسانی که بی‌نتیجه اعلام شده بودند، این کار ستره‌محکمه را نپذیرفته و شکایت‌های شان را از دو مرحله‌ای‌شدن آزمون و نبود شفافیت در آزمون شفاهی ، به کمیسیون سمع شکایات مشرانو‌جرگه بردند.
به نظر می‌رسد، کمیته‌ی ملی امتحانات نیز از روند امتحان در دو مرحله رضایت نداشته است.
در بخشی از گزارش جلسه‌ی کمیسیون سمع شکایات مشرانو‌جرگه، در ۲۸ عقرب سال روان آمده است: «رییس اداره‌ی ملی امتحانات ضمن ابراز ناخرسندی ازروند دو مرحله‌ای آزمون (ستاژ قضا) افزود، با مقامات ستره‌محکمه به توافق رسیده اند که امتحانات بعدی یک‌مرحله‌ای اخذ خواهد شد.» این تنها یک بخش مساله است. در جانب دیگر، از میان ۳۰۳ نفری که بی‌نتیجه اعلام شده بودند، ۱۳۸ تن آن‌ها بنا به دلایل مختلفی، در نتایج شان خواستار تجدید نظر می‌شوند. تجدید نظر صورت می‌گیرد؛ اما نتیجه‌ اش بنا به گفته‌ی خود شان‌ به درستی اعلام نمی‌شود؛ نتایجی که هنوز با سپری‌شدن حدود دو ماه با ذکر نمره‌های شان اعلام نشده است.
الهه سلطانی یکی از این ۱۳۸ تن، می‌گوید؛ وقتی که آن‌ها پس از حدود دو هفته خواستار اعلام‌شدن نتیجه‌های شان می‌شوند و به دادخواهی شروع می‌کنند، ستره‌محکمه در ۲۸میزان، به ۱۸ نفر از میان آن‌ها زنگ زده و خبر کامیاب‌شدن شان را می‌دهد؛ اما وقتی آن‌ها از ستره‌محکمه می‌خواهند که نتایج ۱۸نفر و دیگران را نیز همگانی کنند، فهرست ۱۸تن در صفحه رسمی فیسبوک ستره‌محکمه،‌ بدون ذکر نمره و تخلص، به تاریخ ۳۰ میزان نشر می‌شود. ۱۲۰ تن دیگر از این ۱۳۸ معترض به این کار ستره‌محکمه قناعت نکرده،‌ خواستار اعلام‌شدن نتایج کلی با ذکر نمره‌‌های شان می‌شوند؛ ولی ستره‌محکمه آن را محرم می‌خواند و از نشر آن خودداری می‌کند.
قضاوت‌پال احمد فهیم قویم، سخن‌گوی ستره محکمه، می‌گوید: اعلان نتایج تجدید‌نظرخواهان، تا وقتی که مکتوب رسمی به ریاست تعلیمات قضایی نرسیده بود، همگانی نشد و نتایج قبل از اعلام رسمی ستره‌محکمه به هیچ کسی گفته نمی‌شود. این در حالی است که فهرست ۱۸نفری کامیابان از طرف ستره‌محکمه به تاریخ ۳۰ میزان نشر شده است. این در حالی است ‌که فیاض احمدی، برادر علی‌رضا احمدی، از کامیابی برادرش به تاریخ ۲۲میزان؛ ۸روز قبل از اعلام رسمی ستره‌محکمه در صفحه‌ی فیسبوکش خبر داده است. جنیدالله خان‌زاده، برادر خان‌جان خان‌زاده فرزند توره خان، نیز به تاریخ ۲۴ میزان؛ ۶ روز قبل از اعلام رسمی ستره‌محکمه، از کامیابی برادرش در صفحه‌ی فیسبوکش خبر داده است.
معترضان، فهرست نتایج اعلام‌شده‌ی ستره‌محکمه را نمی‌پذیرند، با دادخواهی و اعتراض بر خواست شان پافشاری می‌کنند و در جریان اعتراضات شان،‌ از فهرست نتایج ۱۳۸ تن، با مهر آمریت عمومی اداره‌ی قوه قضاییه آگاه می‌شوند که در نتیجه‌ی تجدید نظر، از میان ۱۳۸ نفر، ۵۸ تن آن‌ها نمره‌های کامیابی را اخذ کرده اند؛ اما در فهرستی که از صفحه‌ی رسمی ستره‌محکمه نشر شده است، تنها ده تن از میان ۵۸ نفر و ۸ تن دیگر از میان کسانی که نتوانسته اند نمره‌ی کامیابی را بگیرند، گزیده شده است.

اسامی که مطابق اطلاعیه ستره محکمه کامیاب شناخته شده بودند، ما با توجه به سند منسوب به ستره محکمه ستون نتیجه، تخلص و شماره آی‌دی هر فرد را افزوده‌ایم.


خانم سلطانی می‌گوید که آن‌ها پس از آگاه‌شدن از نتایج شان، به ستره‌محکمه مراجعه کرده و خواستار اعلام نمره‌های شان شده اند؛ اما از جانب ستره‌محکمه به آن‌ها گفته می‌شود؛ فهرستی را که آن‌ها از آن‌ اگاهی دارند، مربوط ستره‌محکمه نمی‌شود. والهه اضافه می‌کند: «ما به ستره‌محکمه گفتیم: اگر سند جعل شده، مطابق قانون ثابت کنید؛ ثابت کنید که ما جعل کردیم و ما را زندانی کنید و قانونی پیش بریم؛ اما آن‌ها به ما گفتند: ما پاسخ‌گو به هیچ اداره‌‌ای نیستیم. دوسیه‌ی شما بسته شده و به هر اداره‌ا‌ی که می‌خواهید، مراجعه کنید.»
عبدالواحد فرزه‌ای، عضو اتحادیه‌ی‌ حقوق‌دانان افغانستان، نیز می‌گوید: «مطابق قانون، ما نمی‌توانیم ستره‌محکمه را در مقابل نهادهای دیگر حکومتی پاسخ‌گو بدانیم و خود ستره‌محکمه تفتیش و هیئت تجدید نظر دارد، که برای حل امور این چنینی صلاحیت دارند.»
قضاوت‌پال قویم در مورد این فهرست می‌گوید: «لیست ۵۸نفری، نزد ستره‌محکمه اعتبار ندارد و این لیست از طرف بعضی مذورینی که خواسته اند پروسه را اخلال کنند، تذویر شده و در صورتی‌که تذویر کننده معلوم و ثابت شود که وی چنین کاری کرده، حتما تحت پیگرد قانون قرار خواهد گرفت.»
مطابق سند منسوب به ستره‌محکمه، کامیابانی که نام شان در لیست ۱۸نفری ستره‌‌محکمه نشر شده اند، یا بخت خوش داشته و یا کسانی آن‌ها را از میان ۵۸ کامیاب گزیده است؛ اما ۸ نفری که این‌جا نام و تخلص شان را می‌آوریم، مطابق سند منسوب به ستره‌محکمه قادر به کسب نمره‌ی کامیابی نشده اند؛ محمد رفیع ستانکزی، فاطمه علی‌خیل، زهرا اسلامی، خان جان خان‌زاده، تهمینه کیانی، سمیرا ثمری، علی‌رضا احمدی.

سند منسوب به ستره محکمه که نشان می‌دهد، ۵۸ نفر از تجدید نظر شوندگان کامیاب تشخیص شده اند.

شخصی از میان ۴۸ نفری که نام شان در لیست ۱۸نفری ستره‌محکمه دیده نمی‌شود و نمی‌خواهد نامش در گزارش ذکر شود، مدعی است که شماری از اعضای ستره‌محکمه، تلاش کرده اند که دوستان و بستگان خود را در این آزمون کامیاب کنند، بی آن که نمره‌های شان در آزمون مهم بوده باشد. با این حال اما آقای قویم، می‌گوید که در پروسه‌ی تجدید نظر امتحان ستاژاران به خاطر شفافیت، تصمیم‌ها در کمیته جمعی بوده و حتا تصامیم به اتفاق آرا گرفته می‌شد.
پس از آن‌ که معترضان از فهرست ۵۸ نفری کامیابان تجدیدنظر آگاه می‌شوند، تعدادی از آن‌ها مصمم‌تر به دادخواهی‌های شان ادامه داده و جهت روشن‌شدن مساله به ستره‌محکمه مراجعه می‌کنند؛ اما به نتیجه‌ا‌ی نمی‌رسند. نهضت‌الله یکی دیگر از جوانان معترض، می‌گوید: «پشت هر اداره‌ی می‌رویم تا نمرات تجدیدنظر ما اعلام شود؛ اما ستره‌محکمه… به هیچ مرجعی تمکین نمی‌کند.»
خانم سلطانی یکی دیگر از معترضان، می‌گوید: «ما شش نفر به نمایندگی از ۴۸ نفر به ستره‌محکمه رفتیم و خواستیم، حداقل نمرات بعد از تجدید نظر ما را، به عنوان نمونه نشان بدهند؛ اما متاسفانه به ما گفته شد: دوسیه‌ی تان بسته شده و تحت هیچ شرایطی باز نمی‌شود.» آقای قویم می‌گوید: ما نتایج کسانی را نشر کرده ‌ایم که در نمرات شان بعد از تجدید نظر تغییرات آمده بود؛ در حالی ‌که در لیست ۱۸نفری که به عنوان نتایج تجدیدنظرشوندگان نشر شده، نمره‌های کامیابان دیده نمی‌شود.
این معترضان می‌گویند که ستره‌محکمه نظر به جایگاه قوی‌ قانونی‌ای که دارد، به ادارات دولتی و آن‌ها اهمیت نمی‌دهند.
ستره‌محکمه حتا با آن‌ که در ۲۸ عقرب به کمیسیون سمع شکایات مشرانو‌جرگه دعوت شده بود؛ اما حاضر به رفتن نشد.
در گزارش جلسه‌ی ۲۸ عقرب کمیسیون سمع شکایات مشرانوجرگه که در بالا از آن‌ یادآوری شد چنین آورده شده است: «در نشست امروز مبتنی بر مواد ۱۶ و۲۱ قانون طرز سلوک مقامات قوای ثلاثه‌ی کشور از مسوولان ستره‌محکمه دعوت گردیده بود؛ ولی ایشان در نشست حضور نیافتند و موضوع با رییس اداره‌ی امتحانات پیگیری و کمیسیون فیصله نمود که موضوع به مقام عالی ریاست‌جمهوری غرض مسبوقیت (آگاهی‌دهی) ارجاع گردد.»؛ اما قویم می‌گوید: «نماینده ما که در کمیسیون سمع شکایات ولسی‌جرگه دعوت شده بود، شرکت داشته؛ ولی در مشرانوجرگه دعوت نشده است.»
با این حال اما شماری از معترضان می‌گویند که اگر به حق خود نرسند، در اعتراضی دیگر، دروازه‌ی تعلیمات ستاژ قضا را خواهند بست. یکی از آن‌ها می‌گوید: «یک نفر قاضی را نمی‌گذاریم درس بخوانند؛ ما کامیاب‌ها روی سرک باشیم، آن‌ها ده صنف درس بخوانند، ای خو ظلم است.» با این حال آقای قویم، امتحان دور ۳۱ ستاژ قضا را نسبت به امتحانات دورهای قبلی شفاف‌تر می‌داند؛ چون در این دور، ستره محکمه دخالت کم‌تری بر برگزاری امتحان داشته است.