حالا که افغانستان در چند قدمی شروع گفتگوهای صلح با طالبان قرار دارد، شماری از شهروندان و دولت‌مردان کشور؛ با ذوق‌زدگی از رویاهایی می‌گویند که در صلح دارند. رییس‌جمهور غنی، از چهره‌های مشهور به خواندن و نوشتن؛ در پایان لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح، خنده‌کنان گفت: «صلح و آرامی شود، به سرخ‌آب می‌روم و دروازه را برای دوسال بسته می‌کنم. کتاب می‌خوانم و کتاب می‌نویسم تا برای نسل جدید افغانستان یک چیزی باشد.»
حامدکرزی، رییس‌جمهور پیشین افغانستان و از چهره‌هایی که در دوسال گذشته، هم راه‌گشا تصمیم‌های صلح حکومت و هم منجی انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۸ بود، نیز در روز پایانی جرگه نمایان شد و در کنار مسأیل سیاسی، از آرزوهایش گفت. کرزی، گفت:« اگر صلح شود، اول به مزار شریف می‌روم، باز به بدخشان و بعد به تمام ولایات افغانستان.»
از زمان شروع به تلاش‌های صلح با گروه طالبان در شش ماه گذشته، شهروندان افغانستان نیز، پیوسته از آرزوهای شان در صلح، گفته و نوشته اند. همین‌گونه، شمار زیادی از شهروندان، برای رفتن از پایتخت تا زادگاه شان، در شبکه‌های مجازی، خواب «صلح» می‌بینند.
با این که با آزادی ۴۰۰ زندانی طالب، بن بست گفتگوهای شکسته شده و خوش‌بینی‌ها برای صلح بیش‌تر؛ اما، هنوز زمان و دورنمای گفت‌و گوهای صلح با طالبان، روشن نیست.
سهیل شاهین، سخن‌گوی دفتر سیاسی طالبان در قطر، پس از پایان جرگه‌ی مشورتی صلح، در گفت‌و گو با تلویزیون بی‌بی‌سی پشتو، می‌گوید که این گروه، آماده است، یک هفته پس از آزادی ۴۰۰ زندانی شان، گفت‌وگوهای مستقیم را با همه جانب‌ها در افغانستان، آغاز کند.
این در حالی است که عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه‌ی ملی و رییس لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح، در روزهای کاری لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح، گفته بود، سه روز پس از آزادی زندانیان، گفت‌وگوهای صلح آغاز خواهد شد. لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح، با ۳۴۰۰ نماینده، دو روز پیش در پایان کارش، فیصله کرد که جهت «رفع موانع برای آغاز گفت‌و گوهای صلح، قطع خون‌ریزی و رعایت مصلحت و خیر عام»، این ۴۰۰ زندانی طالب، به گونه‌ی مشروط آزاد شوند.
رییس‌جمهور محمداشرف غنی، در نشست پایانی جرگه، گفت که فرمان آزادی ۴۰۰ زندانی خطرناک طالبان را صادر خواهد کرد. آقای غنی تأکید کرد که حالا انتخاب را به دست طالبان می‌گذارد، تا این گروه، نشان بدهد که از برقراری آتش‌بس سراسری، هراس ندارد. او این کار را شام روز گذشته انجام داد.
دولت افغانستان، فیصله‌ی لویه‌جرگه‌ی مشورتی صلح را فیصله‌ی همه مردم افغانستان خوانده است؛ اما طالبان، هم‌زمان با زیر پرسش بردن مشروعیت جرگه، از تصمیم آن مبنی بر آزادی زندانیان شان، استقبال کرده و آن را گام مهمی برای شروع گفت‌و گوهای میان‌افغانی، خوانده اند.
به اساس ماده‌ی پنجم قطع‌نامه‌ی جرگه‌ی مشورتی صلح؛ آتش‌بس سرتاسری در افغانستان، مهم‌ترین خواست اعضای این جرگه است که باید پیش از آغاز گفت‌و گوهای صلح، طالبان در مورد آن تصمیم بگیرند؛ اما
سهیل شاهین، در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی پشتو، در این مورد گفته است که «آتش‌بس»، از موردهایی است که باید در درازای گفت‌و گوهای میان‌افغانی، روی آن فیصله شود. او، گفته است: «آتش‌بس، بخشی از دستور کار مذاکرات بین‌الافغانی است و بر سر آن بحث خواهد شد. مسأله‌ی آتش‌بس در توافق‌نامه‌ی دوحه آمده است.»
ضمانت اجرایی لویه‌جرگه و ابهام در آینده‌ی گفت‌وگوهای صلح
با این که گروه طالبان، پس از امضای توافق‌نامه‌ی صلح با امریکا(۱۰ حوت۱۳۹۸)، وعده سپردند که بر مراکز شهرها و پایگاه‌های بزرگ امنیتی، حمله‌های تهاجمی نداشته باشند؛ اما آقای غنی، در ۷ اسد سال روان، گفت که در کم‌تر از پنج ماه گذشته، نزدیک به ۳۵۶۰ نیروی امنیتی افغانستان، در جنگ با طالبان کشته و ۶۷۸۱ تن دیگر زخمی شده‌اند.
هم‌چنان یوناما، در ششم اسد سال جاری، گزارش داد که در نیمه‌ی اول سال ۲۰۲۰ میلادی، ۱۲۸۲ غیرنظامی در افغانستان جان باخته اند و ۲۱۷۶ نفر دیگر، زخمی شده اند که مسؤول بیش‌تر این تلفات طالبان بوده اند.
با این حال، شماری از اعضای مجلس نمایندگان، می‌گویند، حالا که دولت و مردم افغانستان، بهانه‌ای به طالبان برای آغاز نشدن گفت‌وگوهای صلح، باقی نگذاشته است؛ این گروه، باید دست از خشونت بردارد و پای میز گفت‌و گو با دولت افغانستان بشیند، تا به جنگ در این کشور، نقطه‌ی پایان بگذارد.
علی‌اکبر جمشیدی، نماینده‌ی مجلس، به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید که دولت و مردم افغانستان؛ در حق طالبان، بسیار گذشت کرده اند؛ زیرا رضایت به آزادی زندانی‌های خطرناک این گروه داده اند که در جریان چند سال گذشته، از هزاران خانواده قربانی گرفته اند.
آقای جمشیدی، تأکید می‌کند که ضمانت اجرایی جرگه، در شرایط حاضر اهمیت چندانی ندارد؛ اما بحث مهم این است که حالا، بهانه‌ای برای ادامه‌ی جنگ از سوی طالبان و شروع گفت‌و گوهای رو در رو، باقی نمانده است. این عضو مجلس، می‌افزاید که برگزاری لویه‌جرگه، راه گفت‌و گوهای صلح را هموار کرد و نباید گفتگوهای صلح به تأخیر بیفتد.
اما بحث دیگری که هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، بود و نبود ضمانت اجرایی، برای برنگشتن این زندانیان خطرناک به میدان جنگ است. روزنامه‌ی صبح کابل، به اسنادی دست یافته است که نشان می‌دهد؛ بسیاری از زندانیان طالب، به شمول فرماندهان کلیدی این گروه، پس از رهایی، به میدان جنگ برگشته اند. اسنادی که در دست صبح کابل قرار گرفته است، نشان می‌دهد که تا حالا، تنها ۳۵ نفر از افراد طالبان که در پی امضای توافق‌نامه‌ی صلح این گروه با امریکا، از زندان حکومت افغانستان رها شده اند، به میدان جنگ برگشته و کشته شده اند. در میان کشته‌شدگان، ۶ فرمانده رده‌ی نخست این گروه حضور دارد که هرکدام؛ پیش از این، فرماندهی جنگ در سطح یک ولایت را به عهده داشتند.
روی هم رفته اما شهروندان افغانستان خواب صلح را می‌بینند، خواب رفتن به بدخشان، نورستان و بادغیس.
