روش‌های فرزندپروری برای تربیت کودکان (قسمت اول)

زهرا سیاس
روش‌های فرزندپروری برای تربیت کودکان (قسمت اول)

در تربیت فرزندان به عنوان کسی که مسؤولیت دارید، باید نوع رابطه‌ی خود تان و کودک را در نظر داشته باشید. مطمئنا اگر شما شیوه‌ای مختص خود را در نظر بگیرید و بر همان اصولی که در ذهن دارید بتوانید کودک تان را تربیت کنید، این نوع تربیت برای کودک نیز تأثیرگذار خواهد بود. همه‌ی والدین باید با روش‌های تربیتی کودک آشنا باشند تا فرزندان شان در بزرگی دچار اختلال شخصیت نشوند. در امر پرورش و تربیت کودکان، محققان چهار شیوه را روش کلی در نظر گرفته اند.

روش فرزندپروری

روش فرزندپروری به اصول شخصی خود تان که برای تربیت فرزند تان در نظر دارید، توجه دارد. روش‌های چهارگانه‌ی یاد شده هر کدام در چهار زمینه‌ی؛ نظم، ارتباط، انتظارات و بیان احساسات و عواطف با هم متفاوت خواهند بود.

انواع روش‌های فرزندپروری

پژوهش‌گران چهار نوع روش فرزندپروری را به صورت زیر نام‌گذاری کرده اند:

· مستبدانه:  دارای کنترل بالا و محبت کم

· سه‌گیرانه: دارای کنترل کم و محبت زیاد

· طردکننده: دارای کنترل کم و محبت کم

·  مقتدرانه: دارای کنترل زیاد و محبت زیاد

روش مستبدانه: والدین دارای روش استبدادی برای انضباط ارزش خیلی زیادی قائلند. قوانین سخت‌گیرانه‌ای وضع و سعی می‌کنند تا کنترل خیلی بالایی بر کودک داشته باشند. در عوض این، والدین اهمیت کمتری به احساسات و هیجانات کودک می‌دهند و صمیمیت عاطفی کمتری با کودک ایجاد می‌کنند. والدین مستبد باور دارند کودکان باید از همه‌ی قوانین، بدون استثنا و بی چون‌وچرا اطاعت کنند. این گروه والدین، عموما خیلی توضیح منطقی در مورد تربیت خود به کودک نمی‌دهند. والدین مستبد معمولا به کودکان اجازه نمی‌دهند وارد بحث‌ها و چالش‌های حل مسأله شوند؛ در عوض بیشتر قوانین را وضع می‌کنند و بدون توجه به نظر کودک پیامدهای آن را برای کودک اعمال می‌کنند. والدین دارای سبک مستبدانه از تنبیه و سرزنش کردن در مقابل اشتباهات کودک بیشتر استفاده می‌کنند.

والدین دارای روش مستبدانه ویژگی‌های زیر را دارند:

·  شیوه‌ی انضباطی خشک اغلب بدون توضیح و صحبت که با به کار بردن تنبیه شایع است.

· ارتباط بیشتر یک‌طرفه است. از مادر به کودک. علت قوانین عموما توضیح داده نمی‌شوند.

· والدین این سبک، معمولا مراقبت و حمایت کمتری دارند.

· انتظارات بالا و بدون انعطاف است.

روش سهل‌گیرانه: والدین دارای سبک سهل‌گیرانه بیشتر اجازه می‌دهند کودک هر کاری دوست دارد انجام دهد و هدایت و جهت‌دهی کمتری نشان می‌دهند. آن‌ها با کودک خود بیشتر شبیه دوست استند تا پدر و مادر. این والدین معمولا خیلی ملایم و با مدارا استند. آن‌ها عموما دخالت کمتری دارند و تنها وقتی وارد می‌شوند که مشکل جدی پیش آمده است. این والدین معمولا خیلی بخشنده اند و از هر چیز زود می‌گذرند.

والدین سهل‌گیر معمولا بیشتر نقش دوست را برای کودک خود دارند. آن‌ها به حرف‌های کودک در مورد مشکلاتش گوش می‌دهند؛ اما تلاشی نمی‌کنند، انتخاب‌های اشتباه یا رفتار بد کودک را  اصلاح کنند.

به طور کلی سبک تربیتی سهل‌گیر دارای ویژگی‌های زیر است:

· سبک تربیتی آن‌ها بر عکس سبک سخت‌گیرانه است. آن‌ها قوانین نمی‌گذارند یا قانون‌های خیلی کمتری دارند.

· ارتباط عموما باز است؛ اما این والدین می‌گذارند کودکان خود شان تصمیم بگیرند، به جای این که آن‌ها را هدایت کنند.

· این والدین معمولا گرم و مراقبت کننده ‌اند.

· انتظارات یا وجود ندارد یا حداقل است.

روش طردکننده: والدین طردکننده درگیری کمی با کودک خود دارند. به عبارتی، خیلی کاری به کار کودک خود ندارند. آن‌ها زمان خیلی کمی را با کودک خود می‌گذرانند. این والدین اطلاع کمی نسبت به وضعیت کودک شان دارند. آن‌ها قوانین تربیتی زیادی نمی‌گذارند. کودکان آن‌ها نه تنها هدایت زیادی دریافت نمی‌کنند، بلکه رغبت و توجه زیادی هم نمی‌گیرند. به عبارتی والدین طردکننده انتظار دارند کودکان خود شان بزرگ شوند. آن‌ها وقت و انرژی زیادی برای رسیدگی به نیازهای کودک نمی‌گذارند. والدین طردکننده ممکن است در مورد کودک شان غفلت کنند؛ اما بیشتر مواقع این موضوع ناخواسته است. برای مثال، مادری که دچار اختلال روانی، مثل افسردگی است، یا اعتیاد به مواد مخدر دارد، نمی‌تواند به نیازهای عاطفی یا جسمی کودک به طور پایدار رسیدگی کند.

ادامه دارد …..