شاید بتوان دههی نود کابل را دههی کافهداری یا کافهگردی نامید؛ دههای که کافههای گوناگون با برندهای متفاوت در نقاط مختلف شهر کابل، ایجاد شده و پذیرای نسل پساطالبان کابل است. با نگاهی در پل سرخ و کارتهی چهار در غرب کابل، بیش از هر چیزی کافهرستورانتها توجه عابران را جلب میکند که دختران و پسران زیادی روزانه به بهانهی نوشیدن انواع نوشیدنیهای گرم و سرد و خوردنیهای فستفودی، به این کافهها سر میزنند؛ چیزی فرمایش میدهند و دل سیر با هم حرف میزنند تا خستگی و کسالت شان را در کرده باشند؛ در این میان اما کافههای سیار، پدیدهی تازهای است که طی چند سال اخیر در کابل رواج یافته و برخی از سرمایهگذاران کوچک، با ساختن کافههای کوچک سیار در خیابانهای کابل، تجارت جدیدی را در این شهر به راه انداخته اند.
کافهسیار، یکی از این برندها است که جرجیس پارسیبان، با بودجهی ۳۵۰۰۰۰ افغانی آن را راه انداخته است؛ این کافههای کوچک سیار، میزبان مهمانانی است که سرمای زمستان را با نوشیدن قهوه گرم میکنند. کافهسیار، در بخشهای مختلفی شهر کابل، کیوسک (کراچی) سیار دارد و به قیمت چند برابر پایینتر از کافهرستوارنتها قهوه میدهد. سلیم که یک گیلاس قهوه را به قیمت ۵۰ افغانی خریده و کنار چهارراهی پل سرخ در حال نوشیدن آن است، میگوید که هم ارزان است و هم کیفیت خوب دارد. «د کافه یک گیلاس قهوهی خرد که نیم ای گیلاس هم نمیشه، از صد تا دوصد افغانی است؛ پنجاه روپهاش قهوه باشه یکونیم صد کرای کافه ر حساب میکنن سر آدم.» سلیم دانشجوی یکی از دانشگاه خصوصی است و هر از گاهی که تنهایی یا با دوستانش از پل سرخ میگذرند، یک گیلاس قهوه میگیرد و در حالی که قدم میزند، قهوهاش را مینوشد.
میلاد که فروشندهی قهوه است؛ میگوید که از ۲۰ تا ۱۰۰ افغانی قهوه دارد و معمولا مشتریانش قهوهی ۵۰افغانیگی میخرند. میلاد، یکی از فروشندگان کافهسیار است که در حوالی کارتهی چهار تا پل سرخ دور میزند. او، روزانه یک هزار تا پانزده صد افغانی فروش دارد که از آن ۳۰ درصد حقالزحمه میگیرد و باقی را به مسؤول کافهسیار میدهد. او، ساعت هفتونیم صبح، کافهی سیارش را به خیابان میکشاند و تا شش شام، به مشتریانش قوهی داغ کاپوچینو میدهد.
جرجیس پارسیبان، کسی که طرح ساخت کافهسیار را ریخته است، میگوید که در نقاط مختلف شهر کابل، ۲۰ کافهی سیار دارد که برای مشتریان فقط قهوه توزیع میکند. این سرمایهگذار جوان که پیش از این در زمستان گذشته، با دو کافهی سیار وارد بازار شده بود که در زمستان امسال توانسته است ۲۰ کافهی سیار به بازار ببرد.
حمید، فروشندهی دیگر کافهسیار در دروازهی جنوبی دانشگاه کابل ایستاده است. حمید روزانه به دانشجویانی که میل نوشیدن قهوه دارند، کاپوچینو و اسپرسو میدهد. میگوید که روزانه تا پانزده صد افغانی یا بیشتر درآمد دارد که از آن ۳۰ درصد به خودش میرسد. مصارف قهوه و امکانات آن به دوش مسؤول یا سرمایهگذار کافهسیار، جرجیش پارسیبان است. پارسیبان میگوید که از شروع این کار راضی است و اگر امکانات داشته باشد کافههای بیشتری راهی خیابان کند، درآمد بیشتری خواهد کرد.
فارغ فروشندهی دیگری که تا چندی پیش یکی از کراچیهای سیار «کافهسیار» را میچرخانده است، به بهانهای کار را رها میکند و پس از چند روز، با کراچیای با همین نام (کافهسیار) وارد بازار میشود که در آن به گفتهی خودش قهوهی ترکی میفروشد. از فارغ پرسیدم که وقتی با این نام فعالیت میکنی، مسؤول کافهسیار مشکلی ندارد؛ او میگوید که پس از آمدنش به بازار، دوسیهی شان تا حوزه رسیده است و او قول داده است که نام کراچیاش را تغییر بدهد. طرح، دیزاین و نام کراچی فارغ هنوز «کافهسیار» است و میگوید: «نامش کافهسیار است؛ اما مه کافهسیار نمیگم.»
فارغ که یکی از فروشندگان پردرآمد کافهسیار بوده است، به دلیل این که بتواند پول بیشتری به جیب بزند، کار را با کافهسیار رها و کافهی کوچک دیگری وارد بازار میکند. فراغ میگوید که اکثر مشتریانش افراد باسواد استند؛ به گفتهی خودش «کسانی که قهوه ر میفامن.»
جرجیس پارسیبان از کاری که فارغ کرده است شاکی است و میگوید که فقط از او قول گرفتهام تا نامش را تغییر دهد؛ چون اگر قهوهی بیکیفت بدهد، نام برند کافهسیار را بد میکند؛ او فارغ را نیازمند کار میداند و از این که توانسته با تقلید کاری برایش دستوپا کند، ناراض نیست.
کافهسیار، در کنار این که به قیمت ارزان برای مشتریان قهوه میدهد، جای ثابتی ندارد و مجبور نیست به مرجعی کرایه بدهد. یکی کراچیهای این برند کوچک تجاری، پل سرخ، در خیابانی به مشتریانش قهوه میدهد که دو طرف آن پر است کافهرستورانتهایی که یک گیلاس قهوه را چند برابر کافهسیار میفروشند.