تأثیرهای منفی رسانه‌ها بر تربیت کودکان (قسمت دوم)

زهرا سیاس
تأثیرهای منفی رسانه‌ها بر تربیت کودکان (قسمت دوم)

در رابطه به تأثیرهایی که رسانه‌ها می‌توانند بر تربیت فرزندان مان داشته باشند، تأثیرهای مثبت رسانه‌ها را در بخش اول این نوشته بررسی کردیم. در قسمت دوم به تأثیرهای منفی رسانه‌ها بر تربیت فرزندان خواهم پرداخت.

تأثیرات منفی رسانه‌ها بر تربیت کودکان

تخریب تصویر بدنی: امروزه جهان و رسانه‌ها پر از چهره‌های شفاف و اندام‌های زیبا است؛ در حالی که بسیاری از این تصاویر با استفاده از نرم‌افزارهای فتوشاپ و جراحی‌های زیبایی صورت گرفته است. بنا بر این تقریبا رسیدن به استاندارد زیبایی که در رسانه‌ها نمایش داده می‌شود، غیر ممکن است. این عوامل باعث تخریب قضاوت نوجوان از ویژگی‌های ظاهری خود می‌شود. بی‌اشتهایی عصبی و پراشتهایی عصبی از این بحران به وجود می‌آید.
عادی سازی خشونت: امروز میزان خشونت در بازی‌های ویدیویی و فیلم‌ها بسیار زیاد شده و نوجوانان وقت زیادی را با آن‌ها می‌گذرانند. خشونت به مرور زمان واقعی می‌شود و خیلی از نوجوانان، توانایی تمایز بین فانتزی و واقعیت را ندارند. در نتیجه، رفتارهای خشونت‌آمیز برای آن‌ها معمولی به نظر می‌رسد که تبعات خاص خود را دارد.

رفتار جنسی پر خطر: نوجوانان شدیدا در حال جستجو برای کشف هویت جنسی خود استند. گرایش نوجوانان به هر چیزی که محتوای جنسی دارد، امری طبیعی است. نمایش تعدد روابط جنسی در رسانه‌ها باعث گیج شدن نوجوانان می‌شود. رابطه‌ی جنسی بدون مسؤولیت، پیامد این خط فکری است که در نوجوانان به وجود آمده و نتایج آن رفتار جنسی پرخطر و بارداری‌های ناخواسته، می‌شود.
تجاری‌سازی همه چیز: این که پول شادی می‌آورد، تفکری است که توسط رسانه‌ها در نوجوان ایجاد می‌شود. رسانه تلاش می‌کند تا افزایش درآمد را برای نوجوان هدف قرار دهد؛ اما نوجوان به دنبال خوش‌حالی با به دست آوردن پول است.

چاقی: یکی از علل چاقی مفرط نوجوانان، گذراندن بیش از حد وقت خود برای بازی‌های کمپیوتری است. این در حالی است که بازی در فضاهای باز به ندرت یافت می‌شود. به علاوه همراهی این عادت‌ها با رژیم غذایی نامناسب، باعث بروز یک نوع چاقی شایع در این دوران می‌شود.
کاهش علاقه به تحصیل: گرفتن نمرات پایین و اُفت تحصیلی، یکی دیگر از اثرهای منفی وقت‌گذرانی زیاد پای تلویزیون است. بر همین اساس، کودکان و نوجوانانی که نمره‌های بالاتری در مکتب کسب می‌کنند، وقت کمتری را صرف رسانه‌ها کرده اند.

 چگونگی کنترل کردن اثرهای رسانه بر تربیت فرزندان

قرار گرفتن در معرض رسانه، بخشی از زندگی مدرن است؛ اما شما می‌توانید به فرزندان ‌تان آموزش دهید تا برای چیزهایی که ارزش دیدن دارد، وقت بگذارند. در این‌ جا چند راه برای کنترل نفوذ رسانه‌های اجتماعی در نوجوانان را اشاره خواهیم داشت.

موسیقی، فیلم، برنامه‌های تلویزیونی و مشاهیری را که نوجوان شما آن‌ها را دوست دارد، شناسایی کنید تا بتوانید چیزهایی که بر روی او تأثیر می‌گذارد را تحت کنترل خود داشته باشید و در صورت لزوم فرزند تان را از آن‌ها منع کنید.

یکی از بهترین راه‌های دورکردن نوجوان از اثرات منفی رسانه‌ها، صحبت در باره‌ی چیزهایی است که او به دنبال آن‌ها است. به عنوان مثال؛ اگر فرزند شما، به جنس مخالف علاقه دارد، شما می‌توانید با او در باره‌ی روابط‌ی دوستی با جنس مخالف، انتخاب‌ها در زندگی، اعتماد به نفس و مسائل جنسی صحبت کنید. اگر نوجوان از جانب والدین اطلاعات کافی در باره‌ی چالش‌های ذهنی خود داشته باشد، به دنبال جمع‌آوری اطلاعات از رسانه‌ها نخواهد بود.

والدین باید استفاده از بعضی برنامه‌ها، فیلم‌ها یا بازی‌ها را ممنوع کنند و به نوجوان د رباره‌ی علت این کار توضیح دهند.

به نوجوان اجازه دهید تا دیدن بعضی برنامه‌ها را خودش انتخاب کند؛ شما او را با سوال‌های خود تفسیر کنید. به عنوان مثال؛ در باره‌ی یک فیلم یا بازی از او بپرسید که: نظرت در باره‌ی آن چیست؟ از آن چه می‌خواهی؟ احساست در باره‌ی آن چیست؟

آیا می‌توان اثر رسانه‌ها را به طور کامل حذف کرد؟
امروزه، رسانه‌ها بسیار قدرت‌مند و در دسترس است؛ اما نباید فراموش کنیم که آن‌ها هم مثل دیگر ابزارها، صرفا یک ابزار است که به خودی خود آسیب‌زا نیست و نحوه‌ی استفاده‌ی ما از آن‌ها است که تعیین می‌کند چه اثری بر زندگی ما داشته باشند. بنا بر این به جای آن که صورت مسأله را پاک کنیم، بهتر است به دنبال راه حل اساسی برای این موضوع باشید.