نویسنده: داکتر طارق‌احمد اکبری، سر طبیب شفاخانه‌ی افغان‌جاپان
ارقام ارایه‌شده‌ی اخیر نشان می‌دهد که بیماری کوید-۱۹ در شفاخانه‌ی افغان‌جاپان در کابل -پایتخت افغانستان- شامل موارد ناهنجار این بیماری از موج اول آن است و نباید موج دوم آن را عادی پنداشت.
پس موج دوم آن چه شکلی خواهد بود؟ بر علاوه به چه چیزهایی برای متوقف‌کردن آن نیاز است؟
در این‌جا مواردی را که باید در مورد عوامل بالقوه‌ی موج دوم بیماری کوید-۱۹ بدانیم، می‌آورم.
موج دوم، یعنی چه؟
افغانستان تا هنوز در موج نخست بیماری کوید-۱۹ قرار دارد. شاید شما شنیده باشید که ما به سوی موج دوم این بیماری در حرکت استیم؛ ولی این به آن معنا نیست که ما از موج نخست این بیماری که در زمستان سال پیش به خانه‌های ما آمده بود کامل‌‌‌‌ً بهبود یافته ایم.
برای پایان موج نخست بیماری کوید-۱۹، لازم است تا شمار افراد مصاب‌شده به این بیماری به حد اقل آن، یعنی به کم‌ترین شمار برسد.
قرار گزارش هفته‌ی پیش، ما همه‌روزه یک مورد مثبت بیماری کوید-۱۹ را در شفاخانه‌ی افغان‌چاپان به ثبت رسانده ایم. بله! ما می‌توانیم بگوییم که فصل تابستان برای ما کمک کرد تا تعداد مصاب‌شدگان به بیماری کوید-۱۹ را کاهش بدهیم؛ ولی به طور کلی موج اول این بیماری به پایان نرسیده است.
می‌خواهم با ذکر مثال واضح کنم: ویروس انفلونزا که سبب ریزش می‌شود، در اواخر فصل خزان و اوایل زمستان همه‌ساله به اوج خود می‌رسد؛ در حالی که آسیب و خطر بیماری کوید-۱۹ متفاوت است.
از موج دوم چه انتظار می‌رود؟
موج دوم بیماری کوید-۱۹ غیر قابل پیش‌بینی است، به دلیل این که بسیاری از حقیقت‌ها در مورد این ویروس وجود دارد که ما آن را نمی‌دانیم.
موج دوم این ویروس وابسته به توانایی‌ها و موثریت‌های کاری شما است. وقتی شما در مورد چگونگی مصاب آن بدانید؛ باید سیستم آزمایش، نیروی کاری برای شناسایی، تفکیک و ردیابی تماس داشته باشید می‌توانید تا اندازه‌ای از آسیب‌پذیری خود از موج دوم این بیماری پیش‌گیری بکیند. شما به ناچار باید این کارها را انجام بدهید؛ زیرا این اجتناب‌ناپذیر نیست که شما اکنون در فصل خزان به سوی موج دوم ویروس کوید-۱۹ در حرکت استید.
موج دوم شاید همانند موج نخست این بیماری که در فصل بهار سال ۲۰۲۰ آن را تجربه کردید باشد؛ ولی کنترل ان در فصل خزان مشکل است. اکنون مردم از رعایت فاصله‌های اجتماعی خسته شده اند. احتمالا مردم شاید برای جلوگیری از آن اقدامات پیش‌گیرانه‌ای که در جلوگیری از موج اول آن موثر بود را به کار بگیرند؛ مانند پوشیدن ماسک و رعایت فاصله‌ی اجتماعی.
هراس این‌جا است که موج دوم بیماری کوید-۱۹ در فصل خزان بازگشت نکند ( یعنی در ماه نوامبر و دسامبر به اوج خود نرسد). هم‌زمان با فصل بیماری انفلونزا، موج دوم این بیماری در هنگام موسم بیماری انفلونزا، سیستم بهداشتی را متزلزل خواهد کرد و ما به یک مشکل جدی مواجه خواهیم شد. در این سناریو، با موج بزرگی از بیماری‌ها روبه‌رو خوهیم شد. این در حالی خواهد بود که مردم می‌خواهند دوباره به مکاتب یا وظایف خود بروند. به همین دلیل رسیدگی به آن مشکل خواهد بود.
نیاز است که بازگشت کوید-۱۹ را جدی بپنداریم تا نفوذ آن را با اقدامات پیش‌گیرانه‌ای؛ مانند رعایت فاصله‌های اجتماعی، پوشیدن ماسک، شستن دست‌ها کاهش بدهیم. ما باید قادر باشیم تا اثرات آن را در هنگام اوج آن تغییر بدهیم. در حقیقت، احتمال دارد که ما اوج و پایان این بیماری را شاهد باشیم؛ ولی این موضوع وابسته به چگونگی اجرای اقدامات پیش‌گیرانه‌ای مردم و زمان دست‌یابی به واکسین این ویروس دارد.
برای جلوگیری از موج دوم کرونا چه اقداماتی باید انجام بدهیم؟
تداوی موج دوم کرونا بسیار جدی است و شاید هم از جان و هم از اقتصاد مردم هزینه بگیرد. اگر شما با مقیاس بزرگ آن مواجه شوید، شاید وظایف خود را از دست بدهید. مردم شاید با یک‌دیگر ارتباط برقرار نتوانند.
پس یک انسان عادی چه باید بکند؟ در آغاز باید از مردم دور باشید و دست‌های خود را ضد عفونی بکنید؛ ولی شاید مهم‌ترین کار پوشیدن ماسک، استفاده از دست‌کش -هنگامی که در محل‌های عام قرار دارید و از خانه بیرون می‌شوید- باشد.
اگر همه شهروندان در بیرون از خانه ماسک بزنند، ما می‌توانیم به شکل چشم‌گیری کوید-۱۹ را شکست بدهیم. یک تحقیق جدید از کامبریج برای ما پیشنهاد می‌کند؛ اگر هر کس همیشه ماسک بپوشد، می‌توانیم از موج دوم ویروس کرونا که ۱۸ ماه بعد با آن مواجه می‌شویم، جلوگیری بکند. شما به سادگی به کوید-۱۹ مبتلا نمی‌شوید، مگر زمانی که از فضای آلوده به این ویروس تنفس کنید، یا با لمس‌کردن سطح‌های آلوده به این ویروس و بعد آن دست بردن به چشم، بینی و دهن تان باعث می‌شود این ویروس وارد بدن تان شود و شما نیز به آن آلوده شوید.
اگر شما از تنفس در فضاهای آلوده و یا دست‌زدن به اشیای آلوده و یا از دست‌زدن به صورت تان جلوگیری کنید، شما به این مرض مبتلا نخواهید شد. این به گونه‌ی جدی می‌تواند از آلوده‌شدن شما به کوید-۱۹ پیش‌گیری کند.
فراتر از رعایت فاصله‌های اجتماعی و پوشیدن ماسک در هنگام بیرون‌شدن از خانه، تنها چیزی که می‌تواند مانع موج دوم ویروس کرونا شود، دست‌رسی به واکسین آن است.
بهترین کاری که می‌توانیم برای جلوگیری از مصاب‌شدن به این بیماری انجام بدهیم، به تاخیرانداختن آن تا زمان دست‌رسی به واکسین است.
