هر چند مراکز مختلفی برای ترک اعتیاد در کابل و دیگر ولایتها وجود دارد که از جملهی آنها میتوانم به کمپ ترک اعتیاد اشاره داشته باشم؛ اما متأسفانه بسیاری از این کمپها معیاری نیست و به همین علت بازدهی خوبی نداشته و در ترک اعتیاد معتادان کارنامهی موفقی ندارند.
این کمپها مکانی برای اقامت فرد معتاد تا زمان تکمیل دورهی بهبودی است. روشهای مختلفی در درمان اعتیاد در این مراکز مورد استفاده قرار میگیرد. مرسومترین روش ترک اعتیاد در کمپها ترک ناگهانی (سقوط آزاد) است. ترک ناگهانی در بین افراد درگیر در این حوزه به نام ترک یکباره شناخته میشود.
کمپهای ترک اعتیاد خدماتی همچون ترک هروئین، تریاک، شیره، کوکائین، ب ۲، شیشه، متادون، ترامادول، چرس و … را ارائه میدهند.
امروزه روشهای نوینی وجود دارد که افراد معتاد میتوانند بدون مراجعه به کمپهای ترک اعتیاد و داخل خانه بدون این که کسی متوجه شود، اعتیاد خود را ترک کنند.
در کمپهای ترک اعتیاد از روشهای درمانی مختلفی برای درمان استفاده میشود که این روشهای درمانی با توجه به ماده اعتیادآور و شدت اعتیاد فرد مصرفکننده متفاوت میباشد. از جمله روشهای درمانی مورد استفاده در کمپهای ترک اعتیاد میتوان به موارد زیر اشاره داشت.
روش ناگهانی: این اصطلاح، در کمپهای ترک اعتیاد، بین معتادان و خانوادهی آنها رواج دارد. در این روش ترک به صورت یکروزه و بدون کاهش تدریجی یا جایگزین کردن مادهی دیگری انجام میشود.
ترک سنتی: در این روش دوز مصرف به صورت تدریجی کم میشود تا این که به صفر برسد. در این روش طی شدن دورهی ترک و تخطی نکردن از دوز روزانه و افزایش ندادن در میان برنامه اهمیت بسیاری دارد.
ترک با کمک متادون: در این روش نیز مانند ترک ناگهانی (یابویی) مصرف مواد قطع میشود؛ اما متادون جایگزین آن میشود. هدف از این روش کاهش آسیب به بیمار و اطرافیان است. از آنجایی که متادون دارای طول مدت نشئگی بالاتری نسبت به سایر مواد مخدر است؛ استفاده از متادون به جای مواد مخدر باعث میشود، عوارض مصرف و خطرات ناشی از آن کنترل شود و در عین حال سختی خماری، علائم ترک را نیز کاهش میدهد.
روش سمزدایی: این روش برای افرادی استفاده میشود که دوز مصرفی بسیار بالایی دارند. برای این که تحمل خماری برای فرد راحت باشد از داروهایی استفاده میکنند که معمولا به بیهوشی معتاد منجر میشود.
کمپ ترک اعتیاد غیرمجاز
معمولا در کمپهای ترک اعتیاد غیرمجاز روشهای صحیح ترک اعتیاد استفاده نمیشود و به علت استفاده از روشها و شیوههای درمان نامناسب و معیوب، فرد معتاد با مشکلات زیادی مواجه شده و فرایند ترک او موفقیتآمیز نخواهد بود.
در کمپهای ترک اعتیاد غیر مجاز با فرد معتاد معمولا رفتار مناسبی نخواهد داشت. امکانات اولیه از جمله غذای مناسب، فضای کافی، امکانات بهداشتی و نیازهای اولیهی مورد نیاز معتاد در این کمپها فراهم نشده است. در این مراکز کتک زدن و بدرفتاری با معتاد در زمان تقاضای او برای مادهی اعتیادآور به وفور دیده میشود. از جمله خطرات استفاده از کمپهای ترک اعتیاد غیر مجاز میتوان به عدم ترک، خودکشی، خودسوزی و … اشاره داشته باشم.
کمپ ترک اعتیاد مجاز
کمپهای ترک اعتیاد مجاز با مجوز فعالیت میکنند. این مراکز متعهد به استفاده از روشهای علمی و قانونی و ایجاد امکانات مناسب و عدم بدرفتاری میشوند. با این حال هر چند مراکزی که این موارد را رعایت کنند کم نیستند؛ اما بسیاری از آنها نیز از این موارد تخطی میکنند. ترک با توسل به زور و لت کردن بیماران معتاد معترض، رایجترین قانونشکنیای است که در کمپ ترک اعتیاد مشاهده میشود.
اولین نکتهی مهم برای انتخاب کمپ ترک اعتیاد، داشتن مجوز است. با این حال با وجود نکاتی که ذکر شد، تحقیق بیشتر جهت شناسایی کمپ مناسب ضروری است. برای انتخاب یک کمپ ترک اعتیاد مناسب، تحقیق در بارهی روشهای مورد استفاده در آن و تجربهی آن کمپ در داشتن نمونههای موفق ترک در نظر گرفته شود. کادر درمانی متخصص و مجرب به ویژه حضور رواندرمان ویژگیای است که در یک کمپ ترک اعتیاد مناسب حتما باید وجود داشته باشد. استندردهای مختلفی از جمله امکانات رفاهی، بهداشتی و فضای کافی نیز از سوی قانون مشخص شده است که میتوانند در انتخاب کمپ مناسب مؤثر باشد.