گفت‌وگوهای صلح و جمهوریت غـنی

ابوبکر صدیق
گفت‌وگوهای صلح و جمهوریت غـنی

نویسنده: سون‌انگل روسموسن

منبع: نیوز دیسک

برگردان: ابوبکر صدیق

رییس‌جمهور دونالد ترامپ و مشاور شورای امنیت ‌اش رابرت برین، در روزهای نزدیک به انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور، خروج نیروهای امریکایی را از افغانستان قطعی کردند تا لقمه‌ی شیرین برای را‌ی‌دهندگان امریکایی تقدیم کنند. مارک ملی، رییس ستاد مشترک ارتش امریکا که در کنار ترامپ به نظر می‌رسید؛ روی پایان «مسوولانه»‌ی جنگ در افغانستان تاکید دارد، نه «بیرون شدن با عجله»!
زمانی که بارک اوبا برنامه‌ی نهایی خروج نیروهای امریکایی را از افغانستان تعیین کرد، من با نهاد «Observer Research Foundation» در رابطه به شرایط این کشور {افغانستان} پژوهشی را راه انداختیم. ما به این نتیجه رسیدیم که امریکا، امروز نمی‌تواند افغانستان را ترک کند، نمی‌تواند فردا این کشور را ترک کند. منافع یک ابر قدرت از یک طرف زیر تهدید است؛ اما پس از گذشت زمانی، این تهدید منافع دو برابر می‌شود.
کشوری که در ۱۴ جنگ در مناطق مختلف جهان به صورت مستقیم دخیل است، چرا بدون هیچ دست‌آوردی این کشور «افغانستان» را ترک بگوید و بدون کدام ملاحظه‌ا‌ی میدان را خالی کند. خروج بدون دست‌آورد می‌تواند آغاز شکست باشد؛ در حالی که نتیجه‌ی خروج می‌تواند نسبت به حال در آینده بیش‌تر تاثیر خود را رونما کند.
داخل‌شدن امریکا در افغانستان غم‌انگیز بود؛ اما به قول میشل مور، خروج نا‌به‌هنگام از این کشور غم‌انگیزتر از آن است که به اساس موافقت‌نامه‌ی ۲۹ فبروری دوحه میان امریکا و طالبان صورت بگیرد.
تلاش زلمی خلیل‌زاد برای امضای توافق‌نامه در زمان نزدیک کارزارهای انتخاباتی امریکا، دقیقا به خواست طالبان تمام شد. این موضوع زمانی برای ‌تان روشن می‌شود که عنوان‌های توافق‌نامه را مرور کنید، به تمام معنای آن پی‌خواهید برد.

رییس‌جمهور اشرف غنی
امضای توافق‌‌نامه میان «امارات اسلامی» که توسط امریکا به رسمیت شناخته نشده است و این توافق‌نامه تحت عنوان « توافق‌نامه‌ی امریکا – طالبان» است که سبب تردید شده است. این تردید، بیش‌تر متمرکز به شفافیت توافق‌نامه است که کش و قوس‌ها را افزایش داده و نقش رییس‌جمهور اشرف‌غنی در این توافق‌نامه نادیده گرفته شده است. طالبان با محمداشرف غنی مذاکره نمی‌کنند و او را دست‌نشانده‌ی امریکا می‌دانند. اگر روی برنامه‌های خود پافشاری کند، این احتمالا فریبنده است؛ زیرا او از رییس‌جمهورهای چالشی در دنیا است که کشورش با فساد آلوده است.
دهلی جدید به ادامه‌ی روند فعلی امیدوار است، بلوک جنوب خواهان از‌دست‌دادن غنی نیست؛ زیرا نقش پاکستان در این میدان برازنده خواهد شد. هرچند بازی با پاکستان، گزینه‌های عملیاتی دارد؛ اما به معنای شکست یک طرف نیست. اگر هند تامین منافع خود را در کنار غنی می‌داند، واضح است که گفت‌وگوهای صلح افغانستان بدون قدم‌برداشتن غنی نتیجه‌‌ای در پی‌ندارد؛ اما سفر عبدالله عبدالله به اسلام‌آباد و دهلی، به معنای اقدام جدی برای یافتن فرصت بهتر و زودتر است؛ درحالی که این روند طولانی است و به این زودی‌ها و پیش از پایان سال نتیجه نمی‌دهد و ممکن نیست لقمه‌ی ‌شیرین برای انتخابات { امریکا} باشد.
یکی از مزایایی که امریکا از موقف ابرقدرتی خود در جهان استفاده می‌برد، اشتباه مضاعف بدون هراس و حساب‌دهی است. این به معنای فراموشی قصه‌ی ۲۰۰۱ است که ناتو به هم‌کاری روسیه، ایران، و فرماندهی {گروه مقاومت} ایتلاف شمال در پنجشیر، طالبان و القاعده را شکست دادند.
پنجشیر مرکز فرماندهی قهرمان تاجیک احمد شاه مسعود است که از مخالفان سرسخت طالبان بود و در سفر به پارلمان اروپا دو روز پیش از ۱۱ سپتامبر، از خطر بین‌المللی طالبان و القاعده خبر داد. خاموشی در برابر سخنان مسعود حیرت‌آور بود؛ در حالی که او از احتمال حمله‌ی شبکه‌ی القاعده به خاک امریکا سخن زد. پس از صحبت در بروکسل در ۹ سپتامبر دو روز پیش از ۱۱ سپتامبر، در ولایت مرزی افغانستان با کشور تاجیکستان توسط دو عرب که خود را خبرنگار معرفی کرده بودند، در جریان مصاحبه کشته شد. گذرنامه‌های آنان {دو عرب} قبلا ویزا خورده بود و پلان ابتدایی به بروکسل بود و زمان خداحافظی با مسعود مواد را منفجر کردند. دو روز بعد دو قلوی‌های مرکز تجارتی شهر نیویارک پایین ریخت. آیا هیچ بررسی صورت گرفته بود؟ ممکن انتخاب در دست امریکا نبود؛ اما تصمیم کنونی ممکن است در مورد خروج اخیر به دست امریکایی‌ها باشد؛ حتا اگر ترامپ یا جوبایدن برنده شود، ایران، روسیه و چین نگرانی خود را در رابطه به امریکا دارند.
چند سال پیش، زمانی که نیروهای امریکایی از سوریه بیرون شدند، یکی از نگرانی‌های جدی «جبهه النصره » بود و به یکی از جریان‌های تازه‌تهدید مبدل شد. معاون وزیر خارجه‌ی روسیه، مولگروف ایگار ولامیروک (Morgulov Igor Vladimirovich) در نشست محوری قدرت‌های بزرگ در دهلی با حضور زلمی خلیل‌زاد – نماینده‌ی ویژه وزارت خارجه امریکا در امور صلح افغانستان – گفت که گروه‌های تروریستی از سوریه به شمال افغانستان منتقل شده ‌اند. تنها دولت افغانستان و امریکایی‌ها، از مرزهای هوایی این کشور محافظت می‌کنند. این ادعا در جای دیگر گفته نشده است، خلیل‌زاد فقط کوتاه اعتراض کرد و بس!
در جریان مذاکرات صلح که زلمی خلیل‌زاد سرگرم چانه‌زنی در دوحه بود، علی خامنه‌ای – رهبر مذهبی ایران – با وضاحت اعلام کرد که گروه داعش وارد افغانستان شده است. رابرت فیسک از مرکز مطالعات عملی «غرب آسیا » عین دیدگاه را به شبکه‌ی دیپلومات ارایه کرده است. گروه‌های تروریستی ادعای ظریف برای کشتن افراد را دارند. این تهدیدها تنها متوجه افغانستان نیست،‌ نگرانی‌هایی از ریشه دوانیدن این گروه و ارتباط گرفتن با گروه‌های اسلامی رادیکال در ولایت مسلمان نشین سینکیانگ چین و گروه سنی‌مذهب ایران که بیش‌تر با خشونت مواجه استند وجود دارد.