نویسندگان: تامس گبینا نیف و تیمورشاه
منبع: نیویورک‌تایمز
برگردان: ابوبکر صدیق
طالبان با گرفتن برخی نقاط مهم در ولایت‌های کشور، تلاش می‌کنند تا فضا را به نفع خود تغییر دهند. هم‌چنان آن‌ها تلاش دارند تا با وارد کردن فشار به اداره‌ی بایدن وانمود کنند که بدون در نظر گرفتن شرایط توافق‌نامه دوحه، امریکا نمی‌تواند برنده‌ی طولانی‌ترین جنگ برون‌مرزی این کشور باشد.
در ولایت شمالی کندز، در جریان فصل سرما طالبان پوسته‌های کوچک ساخته و با سلاح سبک نیروهای امنیتی و دفاعی را موردحمله قرار می‌دهند. هم‌چنان در پلخمری-در مسیر شاهراه کابل و بغلان- ایست‌بازرسی ایجاد کرده‌اند، بن‌بست در این مسیر اقتصادی-تجاری، زندگی را برای کابل‌نشینان دشوار ساخته و به‌عنوان تهدید تلقی می‌شود.
ولایت کندهار که در تاریخ سیاسی افغانستان، بسیار حایز اهمیت تلقی می‌شود و مرکز مهم اقتصادی در جنوب است، طالبان در اطراف بیشتر ولسوالی‌های این ولایت حضور دارند و تلاش می‌کنند تا به مرکز ولایت دست یابند؛ البته تلاشی که چند دهه جریان داشته است.
با این کار طالبان به اداره‌ی بایدن این پیام گستاخانه را رسانده که باید به توافق‌نامه‌ای که با دونالد ترامپ امضا شده، پایبندی نشان دهند. بر طبق توافق‌نامه‌ی فبروری ۲۰۲۰ که میان امریکا و طالبان امضا شد، نیروهای امریکایی به ۲۵۰۰ تن کاهش یافت. مقامات امریکایی تقسیم اوقات خروج کلی نظامیان این کشور را تا اول ماه می سال جاری میلادی تعیین کردند. راهبردی که نگرانی و اضطراب را افزایش داده است.
کارشناسان و مسئولان باور دارند؛ در صورتی بایدن به توافق‌نامه عمل کنند، درنتیجه خروج کلی نیروهای امریکایی، طالبان به بیشتر از ساحات افغانستان دست خواهند یافت و شهرهای مهم مانند کندهار و برخی دیگر از ولایت‌های در درگیری با نیروهای امنیتی دفاعی افغانستان محاصره خواهند شد. این کار پیروزی نظامی طالبان را نسبت به گفت‌وگو پیش‌بین است.
اما امریکا تاریخ خروج نیروها را به تأخیر انداخته است مقامات نظامی امریکا در سوم فبروری گفته است که به نظر می‌رسد که طالبان به توافق‌نامه ۲۰۲۰ عمل نکرده‌اند و برای جلوگیری از خشونت و از حمله برای نیروهای امریکایی و ناتو خودداری نکردند و درنهایت جنگ نیروهای امریکایی و ناتو در دفاع از نیروهای افغانستان بوده است که طالبان راه انداختند.
قدرت‌نمایی طالبان در اطراف ولایت‌های مانند کندهار، تصمیم‌گیری را برای اداره‌ی بایدن دشوار ساخته است که نیروهای خود را به صفر تقلیل دهد.
«اندرو واتکینز»، تحلیل‌گر در گروه بین‌المللی بحران، می‌گوید: تصمیم بروکسل برای خروج از نگاه سیاسی ناممکن است.
طالبان از ولسوالی پنجوایی در نزدیکی شهر کندهار با حملات توپخانه‌ای مرکز این ولسوالی را موردحمله قرار می‌دهند، در این ولسوالی پولیس‌های در پوسته‌ها وظیفه می‌کنند از حملات نجات یافته با وضعیت آشفته و زخم‌خورده به نظر می‌رسند، یکی از افسران پولیس که در برخورد موشک به سخره‌ها زخم برداشته با سرش بنداش بسته است و دیگر دستش را با بنداش به شانه‌ی خود بسته کرده است.
سیف خان یک افسر پولیس در این ولسوالی می‌گوید: «آنان با این وضعیت هنوز وظیفه می‌کنند، ما نمی‌توانیم آنان را تبدیل کنیم، به خاطر ما به کمبود نیروهای مواجه هستیم.» سیف‌الله خان، گفت: «فرمانده ما هنوز از غذا، تجهیزات ما دزدی می‌کند.»
در جریان فصل خزان طالبان به بیشتر جغرافیا دست یافتند اما؛ با حملات شدید نیروهای امنیتی دفاعی و امریکایی مواجه شدند.
فرمانده طالبان می‌گوید که به دلیل میانجی‌گری بزرگان قومی از تصرف مرکز ولسوالی پنجوایی خودداری کردیم، حاجی محمود نور، ولسوال ولسوالی پنجوایی گفت: آنان –طالبان-منتظر نتیجه دور رفت گفت‌وگوهای صلح هستند.
نور گفت: با سبز شدن درختان اشاره به فصل بهار، وضعیت خطرناک می‌شود و طالبان به ساحات بیشتر در جنوب دست خواهند یافت.
ولسوالی پنجوایی در حالت سقوط قرار دارد و این روند مرکز ولایت کندهار را نیز تهدید می‌کنند. با کشتن شدن جنرال عبدالرازق فرمانده پیشین ولایت کندهار در ۲۰۱۸ که پس از ۲۰۱۱ در این سمت وظیفه می‌کرد و به چهره‌ی دشمن‌ستیز مشهور بود و هم‌چنان به نقض حقوق بشری نیز متهم شده بود. او رابطه خوب با نظامیان امریکایی داشت که برای سال‌ها کندهار امن ساخته بود.
با مرگ جنرال رازق طالبان قدرت بیشتر گرفتند، هرچند برادر جنرال رازق تادین خان، جنرال یک‌شبه جای نشین او شد، اما به دلیل فقدان تجربه‌ی نظامی نتوانسته از صلاحیت‌های خود استفاده بهینه کند. طالبان رابطه‌های نزدیکی با باشندگان محلی ایجاد کرده‌اند و ذهنیت‌ها را در رابطه به پولیس جهت دادند، مسئولان محلی و ولایتی گفته‌اند که شمار زیاد از پوسته‌ها توسط پولیس به طالبان واگذار شده است.
وقتی طالبان فشارهای جنگ را در اطراف شهر کندهار افزایش دادند، پولیس بدون جنگیدن پوسته‌ها رها کرد، آقای نور گفت: بیشتر پوسته‌ها بدون جنگ واگذار شدند، شمار دیگر مسئولان می‌گوید که نیروهای دولتی عقب‌نشینی کردند، برخی‌ها باور دارند که نیروهای امنیتی نمی‌دانستند که از کدام طرف موردحمله قرار گرفته‌اند.
جنرال تادین خان، زمانی که در قلب شهر کندهار با محافظانش احاطه شده بود، هر نوع سو استفاده و فساد در صفوف پولیس کندهار رد کرد، او گفت: طالبان قدرت بیشتر ندارند، نیروهای امنیتی می‌توانند به‌تنهایی آنان را شکست بدهد.
تهدید امنیتی شهر کندهار پیام قوی خارجی برای امنیت تمام کشور دارد، طالبان با گرفتن پوسته‌های امنیتی در مسیر شاهراه‌ها در ولایت هلمند، ارزگان و در شمال ولایت کندز و بغلان ایست‌بازرسی ایجاد کردند. تاکتیک طالبان منطقه به منطقه است و نتیجه یکسان را به دنبال دارد، این راهبرد افزایش مالیه – باج‌گیری در شاهراه‌ها، تبلیغات منفی در برابر انگیزه‌ی نیروهای امنیتی با کاهش نیروهای امریکایی و ایجاد رعب و خشت شهرها را دنبال می‌کند.
هدف طالبان دست و پاچه ساختن حکومت افغانستان با توافق‌نامه صلح دوحه قطر است. نمایندگان طالبان در قطر خواستار آزادی ۷ هزار دیگر از زندانیان این گروه شدند و هم‌چنان ایجاد حکومت موقت را پیشنهاد کرده‌اند که از طرف غنی رد شده است.
آقای واتکنیز گفت: به نظر می‌رسد طالبان با حمله بر کندهار می‌تواند موقف خود را نزد امریکایی‌ها بلند ببرند تا آنان را وادار به خروج نیروهای‌شان از افغانستان کنند، اما نتیجه این راهبرد برعکس است. با این حملات نیروهای امریکایی ممکن تقسیم اوقات خروج اول ماه می را دور بزند و دو گزینه؛ افزایش دوباره‌ی نیروهای امریکایی و حمایت هوایی در خاورمیانه و افغانستان را از فرماندهی مرکز امریکا روی دست بگیرند. به اساس گفته‌ها دو عضو نظامی امریکا، این گزینه‌های پیشنهادی است که پس از بازنگری توافق‌نامه طالبان و امریکا جو بایدن روی آن تصمیم می‌گیرد.
پایگاه نظامیان امریکایی در شرق ولایت کندهار پیش از پیش آمادگی لازم برای حمایت نیروهای امنیتی روی دست دارد. مسئولان نظامی امریکا گفته‌اند: در حال حاضر بخش کوچک از نیروهای امریکایی و ناتو مصروف حمایت از نیروهای افغانستان هستند. در ماه نوامبر نیروهای ویژه و کماندو و پولیس به ولایت کندهار اعزام شدند تا بخش‌های ازدست‌رفته را دوباره از طالبان پس بگیرند. فرماندهان کماندو گفته‌اند که آنان در کنار نیروهای پولیس برای حمایت آمده‌اند.
در ولسوالی ارغنداب نیروهای کماندو و پولیس آماده‌اند، در حالت دفاعی قرار دارند و از مرکز برای حمله اجازه نیافته‌اند.
در یک گزارش در ماه فبروری دیدبان دولت امریکا منتشر کرد، نیروهای امنیتی افغانستان در ماه دسامبر نزدیک به ۲۰۰ پوسته امنیتی را در ولایت کندهار رها کرده‌اند.
ترک کردن این پوسته‌ها سبب شده تا بخش اندکی از تجهیزات نیروهای امنیتی به دست طالبان بیافتد.
شمار از باشندگان کندهار می‌گوید: مردم در ساحات کنترل طالبان زندگی می‌کنند، لعل محمد ۲۳ ساله تجار گندم و انگور که در ساحه نفوذ طالبان در پنجوایی زندگی می‌کند در این ساحات قوانین طالبان تطبیق می‌شود.
طالبان داشتن تلفون‌های هوشمند را در ساحات تحت کنترل‌شان منع کرده‌اند. شنیدن موسیقی حرام است. از خانه‌های خالی به‌عنوان قرارگاه جنگی استفاده می‌کنند. محمد گفت: حملات انتحاری و انفجار همه‌جا است، اما جرایم را نیز مدیریت می‌کنند.
افرادی مانند، محمد می‌گوید که انتظار دارند که امنیت به شهر کندهار برگردد که همه تا زندگی آسوده شود. این اتفاقات بیشتر در ساحات دوردست افغانستان است، اما دولت افغانستان از فساد اداری سخت رنج می‌برد، محمد گفت: حکومت ناکام است.
