قطر؛ میزبان صلح یا فرماندهی جنگ؟!

صبح کابل
قطر؛ میزبان صلح یا فرماندهی جنگ؟!

در واپسین روزها، حمله‌های طالبان از ولسوالی‌ها به شهر‌ها کشیده شده و در ولایت‌های هرات، کندز، جوزجان، نیمروز، زابل، هرات، هلمند، تخار، بدخشان، درگیری‌های تن‌به‌تن میان طالبان و نیروهای امنیتی و مردمی جریان دارد. در نتیجه‌ی این درگیری‌ها، هزاران انسان وادار به کوچ از خانه‌های شده اند.

بنا بر توافق‌نامه‌ی دوحه میان امریکا و طالبان، قرار بود که نیروهای ناتو و امریکا در سال گذشته به صورت کامل افغانستان را ترک کنند؛ اما تغییر قدرت در امریکا، باعث شد که زمان خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان تا یازده‌ی سپتمبر سال روان تمدید شود. اکنون، بیش‌تر نیروهای خارجی افغانستان را ترک کرده اند. از زمان آغاز خروج نیروهای ناتو، حمله‌های طالبان بر ولسوالی‌های کشور شروع شد و حالا نبرد میان نیروهای امنیتی افغانستان و طالبان در داخل شهرها کشیده شده است؛ چیزی که باعث شده امریکا نگران وضعیت در افغانستان باشد.

در توافق‌نامه‌ی دوحه میان طالبان و امریک بر مثمربودن گفت‌وگوهای صلح میان دولت افغانستان و طالبان تأکید شده و حتا پیش از نتیجه‌دهی این گفت‌وگوها در دوحه، آتش‌بس میان دولت افغانستان و طالبان پیش‌بینی شده است؛ اما طالبان بر هیچ یک از ماده‌های توافق‌نامه‌ی دوحه پابند نبوده؛ نه بر گفت‌وگوها وقعی می‌گذارند و نه هم آتش‌بس را انتخاب می‌کنند؛ برعکس با حمله‌های پی‌هم شان بر ولسوالی‌ها و کلان‌شهرهای افغانستان، مرتکب جنایت‌های جنگی شده و خانه‌های مردم را آتش زده اند.

با وجود خروج ‌نیروهای امریکایی و سیاسی‌شدن طالبان در افغانستان و جنایت‌های شان در ولایت‌ها، حالا طالبان فرض بر آن دارند که پیروز میدان جنگ در افغانستان اند؛ اما پیش‌روی و جرایم سنگین شان در ولسوالی‌ها، باعث شده که دیدگاه جهان در برابر این گروه، فرق کند و دوباره از جایگاه سیاسی به جایگاه تروریستی تقلیل پیدا کند.

در تازه‌ترین مورد، در نتیجه‌ی کارزار دیپلماتیک صلح‌محور دولت افغانستان برای رسیدن به صلحی پایدار، روز گذشته، شورای امنیت نشست فوق‌العاده‌ای را در رابطه به افغانستان برگزار کرد. این نشست، به دلیل گزارش‌های تخطی‌های حقوق‌بشری، تشدید حمله‌ها و بحران بشری ناشی از از افزایش حمله‌های طالبان برگزار شده. بیش‌تر کشورها، طالبان را محکوم به جرایم جنگی در افغانستان کردند و احتمال دارد، این نشست، وضعیت را به نفع مردم افغانستان تغییر دهد.

در سوی دیگر اما، امریکا اعلام کرده است که جنگده‌هایB52  بر فراز افغانستان برای هدف‌گیری لانه‌‌های طالبان به پرواز خواهند آمد و حضور این جنگده‌ها، با اطمینان زیاد طالبان را با شکست مواجه خواهند کرد. در چند روز گذشته نیز جنگنده‌های امریکایی، لانه‌های طالبان را در هلمند مورد هدف قرار داده است.

امریکا پیش از این ‌که خروجش از افغانستان را شروع کند، اعلام کرده بود که اگر افغانستان با وضعیت دشوار روبه‌رو شود، نیروهای هوایی این کشور به کمک نیروهای امنیتی افغانستان خواهند شتافت. قرار بود این حمله‌ها از کشورهای همسایه‌ی افغانستان صورت گیرد؛ اما به دلیل جو ملتهب منطقه‌ای و قدرت روسیه و چین در همسایگی افغانستان، این حمله‌ها از فرودگاه العدید قطر که در جنوب دوحه موقعیت دارد، آغاز خواهد شد که برای امریکا هزینه‌ی سنگینی خواهد داشت و این حمله‌ها پس از ۳۱ آگوست شدت خواهد گرفت.

طالبان که در سال ۲۰۰۱ تجربه‌ی تلخی را از شکست در برابرB52  -جنگده‌ی هشت‌ماشینه‌ی امریکایی- دارند، اکنون که این جنگده‌ها دوباره بر فراز افغانستان به پرواز خواهد آمد، آیا طالبان به گفت‌وگوهای صلح تن می‌دهند یا حمله‌های شان را شدت خواهند داد؟ از این حمله‌ها، پیداست که امریکا در صورت فروپاشی افغانستان به دست طالبان، آبروی نظامی خود را بربادرفته می‌داند و برای حفظ این آبرو هم که شده باB52  افغانستان را برای مدتی نگه خواهند داشت؛ ولی ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی گروه طالبان، دلیل حمله‌های طالبان بر کلان‌شهرها را حمله‌ی هوایی امریکا بر موضع طالبان عنوان کرده است؛ اما آن‌ چه معلوم است، امریکا با قدرتB52، می‌خواهد موضع طالبان را ضعیف و گفت‌وگوهای صلح را به ثمر برساند و هم‌چنان از قطر هم برای صلح و هم برای فرماندهی جنگ افغانستان استفاده کند.