نویسنده: هنا دِولین – گاردین
مترجم: مهدی غلامی
به گوش همه رسیده است که کووید-۱۹ بین سن افراد و وضعیت‌های بهداشتی شان تبعیض قائل می‌شود؛ اما به طور فزاینده‌ای آشکار شده است که این ویروس بین جنسیت افراد هم فرق می‌گذارد و احتمال مبتلا شدن مردان به این ویروس و مرگ آن‌ها بیشتر است. این روند بار اول در چین دیده شد، جایی که در یکی از تحلیل‌ها مشخص شد که نرخ مرگ‌ومیر مردان ۲٫۸ درصد در مقایسه با نرخ ۱٫۷ درصد برای زنان است.
از آن زمان تا کنون، این الگو در فرانسه، آلمان، ایران، ایتالیا، کوریای جنوبی و اسپانیا نیز به مشاهده رسیده است. مردان در ایتالیا، ۷۱ درصد مرگ‌ومیر ناشی از این ویروس را تشکیل می‌دهند و بنا بر اطلاعات روز پنج‌شنبه، مرگ مردان در اسپانیا دو برابر زنان بوده است. چرا مردان بیشتر آسیب‌پذیر اند؟
پروفسور سارا هاوکس، مدیر مرکز کالج دانشگاهی لندن برای جنسیت و بهداشت جهانی، گفت: «پاسخ صادقانه این است که هیچ کدام از ما نمی‌دانیم که چه چیزی باعث این تفاوت می‌شود.» در ابتدا، دخانیات به عنوان توضیح احتمالی این پرسش پیشنهاد می‌شد. در چین نزدیک به ۵۰ درصد مردان سیگار می‌کشند، در حالی که این رقم برای زنان آن کشور تنها ۲ درصد است. بنا براین، تصور می‌شد که تفاوت در بهداشت شُش‌ها به پدیدار شدن بدترین علایم و نتیجه‌ها در مردان، کمک می‌کند.
فرضیه سیگار کشیدن با گزارشی که ماه گذشته به چاپ رسید، تقویت شد. در آن گزارش آمده بود: سیگاری‌ها تنها ۱۲ درصد از افرادی که نشانه‌های شدیدِ کمتری دارند را تشکیل می‌دهند؛ اما در پایان، ۲۶ درصد از افراد، کار شان به بخش مراقبت‌های جدی کشیده شد یا جان شان را از دست دادند.
استفاده از دخانیات می‌تواند در قدم اول زمینه‌ساز مبتلا شدن به این ویروس باشد: افراد سیگاری لب‌های شان را بیشتر لمس کرده و ممکن است سیگارهای آلوده را با هم شریک کنند. تفاوت‌ها در عوامل رفتاری بین مردان و زنان هم می‌تواند نقشی داشته باشد. برخی از مطالعات نشان داده است که احتمال این که مردان دستان شان را بشویند، از صابون استفاده کنند یا به پزشک مراجعه کنند، کم‌تر بوده و احتمال این که مشوره‌های بهداشت عمومی را نادیده بگیرند، بیشتر است. این‌ها تعمیم‌های گسترده‌ای است؛ اما می‌تواند در میان یک جمعیت، مردان را با خطر بیشتری روبه‌رو کند.
با این حال، باور رو به گسترشی میان کارشناسان وجود دارد که می‌گوید عوامل بنیادیِ بیولوژیکی بیشتری نیز نقش دارد. گر چه در بسیاری از کشورها، نسبت مردان سیگاری بیشتر است – در ایتالیا نزدیک به ۲۸ درصد از مردان و ۱۹ درصد از زنان سیگاری اند – اما این تفاوت‌ها در هیچ جایی به اندازه‌ی چین فاحش نیست. با این حال، حضور مردان در آمار و ارقام کووید-۱۹ بسیار بیشتر [از زنان] است.
سابرا کِلِین، استاد در دانشکده بهداشت بلومبرگ جان هاپکینز، گفت: «مشاهدات رو به رشد مرگ‌ومیر فزاینده میان مردان، در چین، ایتالیا و اسپانیا درست بوده است. ما شاهد این موضوع در کشورها و فرهنگ‌های بسیار متنوع استیم. زمانی که این رابطه را می‌بینم، به این فکر می‌کنم که باید یک چیز عمومی در سطح جهان باشد که به این موضوع (مرگ‌ومیر بیشتر مردان در مقایسه به زنان) کمک می‌کند. فکر نمی‌کنم استفاده از دخانیات دلیل اصلی آن باشد.»
پژوهش‌های پیشین به شمول پژوهش‌هایی توسط استاد کلین نشان می‌دهد که مردان پاسخ ایمنیِ ضدویروسیِ کمتری به یک سلسله از بیماری‌ها به شمول هپاتیت سی و ایدز دارند. مطالعات در موش‌ها می‌گوید که این مورد ممکن است در رابطه به ویروس کرونا هم صادق باشد؛ اما به طور مشخص، در مورد کووید-۱۹ مطالعه‌ای صورت نگرفته است. کلین گفت: «شاید سیستم ایمنی بدن انسان‌ها در ابتدای روبه‌رو شدن با این ویروس، دست به واکنش مناسبی نزند.»
هرمون‌ها نیز می‌تواند نقش داشته باشد. استروژن (گروهی از هورمون‌های جنسی زنانه) پاسخ‌های ضدویروسیِ فزاینده‌ای از سوی سلول‌های ایمنی داشته است. بسیاری از ژن‌هایی که نظم سیستم ایمنی بدن را تأمین می‌کنند، روی کروموزوم X قرار دارد (که مردان یکی و زنان دو تا دارند) و بنا براین، احتمالا برخی از ژن‌هایی که در پاسخ ایمنی وظیفه دارند، در زنان بیشتر از مردان فعال است.
احتمال می‌رود تفاوت جنسیتی در پاسخ سیستم ایمنی بدن به کووید-۱۹ در بررسی‌های آنتی‌بادی جاری در گوشه و کنار دنیا، به مشاهده برسد. کلین گفت که پیش از این هم، گزارش‌هایی از تیم‌های چینی را بررسی کرده که نمونه‌های خون بیماران در دوره‌ی ابتلا را تعقیب کرده اند. او گفت: «به زودی می‌توان انتظارات بیشتری در این رابطه داشت.»
هاوکس سرانجام گفت که بیولوژی، شیوه‌ی زندگی و رفتارها، همه‌گی نقش دارد؛ اما تنها در صورتی می‌توان توازن دقیق را پیدا کرد که اطلاعات تفکیک‌شده، بیشتر در دست‌رس عموم قرار بگیرد. او گفت، ناامیدکننده است که تا کنون تنها شش کشور از بیست کشور جهان چنین آمار توضیحی را از شمار موارد و مرگ‌ومیرها منتشر کرده است. هاوکس گفت: «بریتانیا و امریکا بین این کشورها نیستند. باید آن اطلاعات را داشته باشند؛ اما به این روش آن را نشان نمی‌دهند.»
