نزدیک آذان شام بود که سه نفر به دکان داخل شدند، یکی از آنها نوشابهی سرد خواست، یخچال را برایش نشان دادم، خواستم خودش بردارد؛ اما او تاکید کرد که من باید نوشابه را برایش بردارم، سمت یخچال که رفتم، با ته تفنگچه اش زد به سرم.
این را ضیا امینی، دکاندار در کارته سه شهر کابل میگوید.
پس از این که یکی از دزدان با تفنگچه به سر ضیا میزند، دزد دومی به او میگوید که از جایش تکان نخورد؛ اما ضیا، جیغ میزند تا پدرش که در اتاق پشتی، آشپزی میکرد، صدایش را میشنود و به کمکش میآید.
پدر ضیا، با یکی از دزدان درگیر میشود، دزدان دستو پاچه میشوند و یکی از آنها با شتاب به سمت گاوصندوق میدود.
ضیا، میگوید: «دخل قفل بود، چیزی گرفته نتانست، باز دو سه فیر ده داخل دکان کد؛ بعد از فیر، بیرون گریختند، چون دست خالی بودیم، غالمغال کدیم، مردم با سنگ و چوپ هرچیزی که داشتند ایناره دواند.»
این ماجرا هفتهی گذشته، نزدیک آذان شام، در کارته سه، حوزهی ششم امنیتی پولیس، پس از آن رخ میدهد که سه فرد مسلح، به قصد دزدی وارد خواروبار فروشیای میشوند و دوست دیگرشان کمی دورتر از خواروبارفروشی آمادهی فرار میایستد.
علی که روبه روی خواروبار فروشی، میوهفروشی دارد و حادثه را از نزدیک دیده است، به روزنامهی صبح کابل، میگوید: «ده کم هفت بود، سه نفر داخل رفته بودند، باز اینا که درگیری میکنن پس میبراین؛ غالمغالک شد که هله نمان، ما خشتو سنگه گرفتیم او کمی پیش رفت، موترسیکل لخشید، چپه شد.»
پس از این که مردم محل با سنگ و چوب به جان دزدان میافتند، آنها پا به فرار میگذارند، موترسایکل یکی از دزدان به زمین میافتد، مردم محل، نمیگذارند، موترسایکلش را با خود ببرد، دو دزدی که از موترسایکل جا مانده بودند، با چند فیر هوایی از مردم جدا شده و با دزدان دیگر چهارترک -چهار پشته- از محل دور میشوند.
در این حادثه، به کسی آسیب نمیرسد؛ اما جای گلولهها روی کف و سقف خواروبار فروشی هنوز دیده میشود.
ضیا، پس از پایان رویداد به حوزهی ششم امنیتی پولیس تماس میگیرد؛ اما کارمندان حوزه با بیش از نیم ساعت تاخیر، به محل میآیند.
خوارو بار فروشی ضیا، دوربین امنیتی دارد؛ وقتی ویدیوی حادثه را نگاه میکنم، چهرهی سه دزدی که درون خوارو بار فروشی آمده اند، قابل شناسایی اند، دو تای آنها تفنگچه و یکی از آنها چاقویی در دست دارد.
پولیس حوزهی شش، یک ساعت بعد از حادثه، یکی از دزدان را در ساحهی سناتوریم کابل، دستگیر میکند.
ضیا، میگوید که فرد دستگیر شده، اعتراف کرده است که یکی از دزدان دیگر را میشناسد. «اگه دولت باشه، یکیشه دستگیر کده، سهتای دیگیشم دستگیر میکنه.»
ناظر حسین، پدر ضیا، میگوید که پولیس، نه تنها که همکاریای در دستگیری باقی دزدها نکرده است؛ بلکه میگوید که این دزدان بخشی از گروه بزرگ و خطرناک اند، بهتر است با اینها در نیفتید تا برای خودتان بد تمام نشود. «اینطوری هنوزهم تهدید میکنن که غرضش نگیرین. اگر نه یکیشه که بگیره، سه تای دیگرشه هم میتانن پیدا کنن، دزد از خود خانه و آدرس داره که.»
ضیا، پدر و کاکایش میگویند حوزه در دستگیری باقی دزدها، هیچگونه تلاشی نکرده است.
آنچه ضیا و پدر او میگویند نگرانی شمار زیادی از شهروندان افغانستان است. شهروندان افغانستان از این پیش نیز، بارها از تبانی نیروهای پولیس با متخلفان و مجرمان جنایی شکایت داشته و آمران حوزهها را همکاران اصلی مجرمان میدانند.
در این مورد خواستم، نظر فرماندهی پولیس کابل را داشته باشم که حاضر به همکاری نشدند؛ اما طارق آرین، سخنگوی وزارت امور داخله، با پذیرفتن همدستی نیروهای پولیس و آمران حوزهها با تبهکاران، میگوید که منسوبین پولیس مشکلهایی دارد؛ روی همین دلیل از شروع سال تا حالا دهها تن از پولیس ملی را به اتهام سوی استفاده از صلاحیتهای وظیفهای دستگیر و توقیف کرده ایم و پروندهی برخی از آنها رسمی شده است.
با قرنیتن رفتن کابل، شمار زیادی از شهروندان از بلندرفتن نرخ جرایم جنایی به ویژه دزدیهای مسلحانه، شکایت دارند و هر چند روز در میان، شهروندی، از دزدی شدن گوشی همراهش و یا پولش توسط افراد مسلح، در صفحهی فیسبوکش مینویسد.
فریدون (نام مستعار)، باشندهی کابل، میگوید که ساعت از هفت شام گذشته بود، از پل سرخ به سمت سرایغزنی چرخیدم، تا به اتاقم که در گولایی دواخانه بود بروم، یکباره از پشت سر دستی به شانه ام خورد، سرم را که چرخاندم دیدم دو نفر استند، یکی از آنها تفنگچه و دیگری چاقویی در دست داشت. «جیغ زد که تلفیونته بتی، مم ترسیدم که همرای چاقو نزنه، تلفونه دادم، طرف کوچهی فرعی فرار کدن.»
شهروندان کابل، از افزایش شمار جرایم جنایی به ویژه دزدیهای مسلحانه شکایت کرده و میگویند که پس از شام و حتا در روز روشن در بیرون از خانه، خود را امن حس نمیکنند.
این در حالی است که شماری دیگر از شهروندان کابل، از دزدی های خانه به خانه شکایت داشته و میگویند که در خانه نیز احساس امنیت ندارند.
طارق آرین، میگوید که میزان جرایم در کابل و در سراسر افغانستان در مقایسه با ماههای پیش از قرنتین کاهش یافته است.
او، میگوید که از شروع سال تا اکنون ۲۵۰ تن از مظنونین و مجرمین را در کابل، دستگیر کردهایم و پروندههای بیشتر شان به دادستانی سپرده شده است.
این ۲۵۰ تن به شمول آنهایی که در تخریب و انفجار پایههای برق دست داشته اند، کسانی اند که در دزدیهای مسلحانه، ترور، اختطاف و دیگر موارد جرمی دست دارند.
همینگونه وزارت داخله، از اول حمل سال روان تا آخر این ماه، ۱۴۱ قاتل، ۳۵ راهزن، ۳۰ غاصب زمین، ۴۸ دزد وسایط، ۱۱۶ دزد اموال، ۳۲ دزد مسلح، ۱۲ آدمربا، ۱۰ قاچاقبر اموال، ۱۷ تفنگدار غیرمسؤول و ۸۳ قاچاقبر مواد مخدر را در سراسر افغانستان بازداشت شده است.
برنامهی وزارت داخله برای مبارزه با جرایم
امروزه جرم به عنوان پدیدهای اجتماعی در هر جامعهای در حال وقوع است؛ اما میزان جرایم جنایی در افغانستان همواره نگران کننده بوده و شهروندان، همواره وزارت داخله را به بیکفایتی در مبارزه با جرایم جنایی متهم میکنند.
طارق آرین، میگوید: «ما متعهد استیم که برای مبارزه با جرایم همچنان تلاش بکنیم، تلاش پولیس این است که همهی مجرمین که خود را از دید پولیس پنهان میکنند، را دستگیر کنیم، بدون شک هنوز هم تعدادی از مجرمین استند که زیر پیگرد استند.»
وزارت داخله، دوشنبه ( ۱۵ ثور)، فهرست ۴۳ تن از مجرمان جنایی در کابل را نشر کرده و برای دستگیری آنها از مردم خواهان همکاری شد.
آقای آرین، میگوید: «برای گرفتاری ۴۳ تنی که زیر تعقیب استند، انعام تعیین کرده ایم که مردم با ما همکاری کنند. پولیس تلاش میکند تا در همکاری با مردم همهی مجرمین را دستگیر کند.»
همکاری پولیس با تبهکاران مردم را نگران کرده است
این روزها، ناامنی کابل، به نگرانی مهم شهروندان بدل شده است. شماری از مردم از همکاری پولیس به ویژه آمران حوزههای امنتیتی با مجرمان جنایی شکایت داشته و آنها را شریک جرم میدانند.
طارق آرین، با این که همکاری آمران حوزهها را با مجرمان میپذیرد، میگوید که از شهروندان انتظار داریم مواردی را که از سوی استفاده از صلاحیتهای وظیفهای ازسوی پولیس مستندسازی میکنند، با ما شریک کنند؛ رهبری وزارت امور داخله با تمام منسوبین پولیس در هر سطحی، که دست به ارتکاب جرم و سوی استفاده از صلاحیتهای وظیفوی بزنند، برخورد قانونی میکند.
از سوی دیگر، بیاعتمادی شهروندان به پولیس، باعث شده است که شماری از شهروندان پس از این که مورد دزدی مسلحانه قرار میگیرند، شکایتی در حوزهی امنیتی ثبت نکنند.
روی این دلیل، شمار واقعی جرایم جنایی میتواند به مراتب بیشتر از رقمی باشد که وزارت داخله به آن اعتراف میکند.
فریدون، میگوید که پس از این که گوشی ام را دزدان مسلح با خود بردند، نخواستم به پولیس شکایت کنم؛ زیرا میدانستم که آنها هیچ کاری برایم نمیکنند.
طارق آرین، اما میگوید که ما برای بهبود وضعیت امنیتی و کاهش جرایم تعهد لازم را داریم، برای همین، امنیت ملی در بدنهی وزارت داخله ایجاد شده است که از عملکرد پولیس نظارت میکند.
او، می گوید که از سال قبل تا اکنون ۱۰۰۰ تن از منسوبین پولیس، به اتهامهای گوناگون از جمله سو استفاده از صلاحیتهای وظیفوی به اساس شکایت مردم، بازداشت شده و پروندههای بیشترشان برای رسیدگی به دادگاه فرستاده شده است.