تبلیغ دین با ادبیات نفرت، خشونت را پرورش می‌دهد

اخیرا بخش‌هایی از شهر هرات با پیام‌های تبلیغاتی یک عالم دین در مورد چگونگی رعایت حجاب زنان مزین شده است که در آن با الفاظ رکیک به مردان هشدار داده شده تا در مورد پوشش زنان شان توجه کنند.
این پیام‌ها به دستور مولوی مجیب الرحمان انصاری، خطیب مسجد گازرگاه هرات نصب شده که در آن گفته شده است :«بدحجابی زن از بی‌غیرتی مرد است. زنان باحجاب، مرزبانان شرف مردان اند.»
نصب پیام‌های تبلیغاتی در مورد رعایت حجاب زنان به دستور خطیب مسجد گازرگاه، با واکنش‌‌های تند زنان هراتی و دیگر زنان در سایر ولایت‌ها مواجه شده است. این زنان تأکید می‌کنند که دولت و نهادهای قانون‌گذار باید جلو گسترش افراطیت و پیام‌های زن‌ستیزانه را بگیرند.
محبوبه احمدی (نام مستعار)، دانشجوی رشته‌ی ادبیات دری در یکی از دانشگاه‌های خصوصی در کابل است. او در گفت‌وگو با روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید: «با توجه به این که ما در یک جامعه‌ی زن‌ستیز و مرد‌سالار زندگی می‌کنیم، چنین حرف‌هایی در مورد پوشش زنان آن‌هم از سوی یک عالم دین کاری به شدت نادرست است.»
او می‌گوید: «اولا من فکر می‌کنم، کسی نباید به خودش حق بدهد که در مورد دیگران تصمیم بگیرد. وقتی ما می‌آیم در جامعه‌ی زن‌ستریز و مردسالار در مورد زنان صحبت می‌کنیم، اخلاقی نیست که یک نفر بیاید و در مورد تمام زنان تصمیم بگیرد. پوشش هر فردی انتخاب شخصی است، تا زمانی که رفتارهای ما هیچ ضرری به دیگران نمی‌رساند. ما مجبور نیستم که طبق رفتارهای دیگران رفتار کنیم. در مورد حجاب نیز هیچ‌گونه جبری نیست».
به گفته‌ی این دانشجو، وقتی یک زن پوشش خوب نداشت، لزوما نباید این مسأله به غیرت مرد خانواده ربط داده شود؛ زیرا هر زنی و در کل هر انسانی حق انتخاب لباس خودش را دارد و هیچ ربطی به پدر، بردار و یا شوهر او ندارد.
حرف‌های مولوی مجیب‌الرحمان انصاری با واکنش‌های شماری از عالمان دینی نیز مواجه شده است. به گفته‌ی آن‌ها، حرف‌های زشت و رکیک، نه ‌تنها که در این شرایط دردی را درمان نمی‌کند، که باورهای مردم نسبت به دین و علمای دینی نیز خدشه‌دار می‌شود و روحیه‌ی خشونت‌زایی را ترویج می‌کند.
محمد سالم حسنی، یکی از عالمان دین، ضمن انتقاد از حرف‌های خطیب مسجد گازرگاه هرات، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که چنین برداشت‌هایی از مسائل دینی و ارائه‌ی آن با این شیوه، بیشتر پیامد بد دارد و به ضرر ارزش‌های دینی است. «تبلیغ دین با ادبیات نفرت، در ذهن افراد، رفتار خشونت‌آمیز را بیشتر می‌کند. گره زدن حجاب زن با غیرت مردان، موجب ترویج خشونت علیه زن می‌شود. وقتی نوع پوشش زن با غیرت مردان مرتبط شود، شوهر، پدر، برادر، اقارب و حتا مردان محله هم به خود حق می‌دهند با زن بی‌حجاب برخورد کند.»
آقای حسنی تأکید می‌کند، وقتی چنین مسائلی از زبان یک عالم گفته می‌شود، افرادی که نسبت به مسائل دینی حساس استند، رفتار شان بیشتر افراطی می‌شود؛ در این صورت است که نه تنها فرهنگ‌سازی دینی نمی‌شود، بلکه جامعه و مردم را در تضاد با مراکز دینی قرار می‌دهد.
او ضمن این که از حکومت و شورای علمای کشور می‌خواهد، به این گونه افراد اجازه‌ی خودسری ندهند، هم‌چنان هشدار می‌دهد که برچسب خشونت به دین سبب خواهد شد که در سال‌های نه چندان دور، پیروان دینی به جانم هم بیفتند.
از سویی ‌هم، مولانا جوزجانی، از دیگر عالمان دین در افغانستان، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید، هر چند که تبلیغ در جامعه‌ی اسلامی از سوی علمای دینی یک اقدام پسندیده است؛ اما این تبلیغ باید به نحوی ارائه شود که عاری از خشونت باشد و مردم را از دین بیزار نکند.
او گفت: «علمای دین مکلف به تبلیغ احکام دین استند و دین را باید به امت اسلامی برساند؛ اما یک نکته را نباید فراموش کنیم که در تبلیغ‌های خود به شکلی باید رویه بکنیم، که به وجه احسن باشد و در آن مجادله و خشونت و رفتار تبعیض‌آمیز نباشد، یا به شکلی نباشد که مردم از حرف‌ها تعبیرهایی بکنند که باعث دین‌ستیزی و فرار از علما شود. پیامبر ما نیز بدگویی در مورد امتش را رد کرده است.»
این عالم دین پیشنهاد می‌کند، به جای این که علمای دین بیشتر بی‌حجابی را در جامعه انعکاس می‌دهند، باید شیوه‌ها و الفاظی به کار برده شود که خانواده‌ها ترغیب و تشویق به حفظ حجاب شوند، نه این مردم در تضاد با دین قرار بگیرند.
این نخستین باری نیست که این عالم دین در هرات چنین حرف‌هایی به حجاب زنان گفته است؛ پیش از این نیز او در جریان خطبه‌ی نماز جمعه گفته بود که زنان باید در خانه باشند و تا زمان نیاز جدی از خانه‌ی خود بیرون نشوند. او بارها در خطابه‌های خود گفته است که بیشتر زنان اهل دوزخ اند.
چندی قبل نیز حرف‌هایی در مورد کافر بودن طرف‌داران اهل تشیع گفته بود که با واکنش‌های شدید مردم و نمایندگان مجلس مواجه شده بود. در واکنش‌ها به حرف‌های او، مریم سما، نماینده‌ی مجلس گفته بود: «مجیب الرحمان انصاری، که خشونت بیشتر و پیچیدگی زندگی مردم را در هرات تشدید می‌کند، سودای یکه‌تازی دارد. اگر جلوش گرفته نشود، بنیادگرایی و افراط‌گرایی نه تنها در هرات که به ولایت‌های دیگر سرایت می‌کند.»
این همه در حالی است دولت افغانستان به عنوان حامی ارزش‌های مدرن و دست‌آوردهای زنان، واکنش آن‌چنانی‌ای را با چنین حرف‌هایی نشان نداده است.