شماری از سیاست‌مداران و مقام‌های حکومتی افغانستان، با شرکت در مراسم بزرگ‌داشت از روز عاشورا، در مسجدهای شهر کابل، روی روند صلح افغانستان تأکید کردند و گفتند فرصتی که برای صلح ایجاد شده، نباید از دست برود.
محمد کریم خلیلی، رییس پیشین شورای عالی صلح، می‌گوید که در زمان مأموریت او به عنوان رییس این شورا، فرصتی فراهم شده بود که مذاکرات میان‌افغانی در ولایت هلمند آغاز شود؛ اما به دلیل عدم آمادگی دولت افغانستان، این فرصت از دست رفت.
آقای خلیلی که روز یک‌شنبه (۹ سنبله)، در مراسم گرامی‌داشت از روز عاشورا صحبت می‌کرد، گفت: در زمانی که او ریاست شورای عالی صلح را به عهده داشت، تلاش‌های زیادی برای برقراری صلح صورت گرفت و سرانجام، ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر گروه طالبان، هیأت سیاسی‌اش را برای آغاز مذاکرات، به ولایت هلمند فرستاد.
او افزود: «فرصت طلایی‌ای پیش آمد و ما از دستش دادیم. طالبان می‌خواستند به دور از رسانه‌ها در داخل افغانستان، مذاکرات آغاز شود، ما هم هیچ وقت افشا نکردیم. ما برای کاهش خشونت برنامه داشتیم، این موضوع را با رییس‌جمهور غنی مطرح کردیم، او نیز از ما ۲۰ روز فرصت خواست تا هیأتی را آماده کند؛ اما این هیأت، حتا تا یک سال هم آماده نشد.»
به گفته‌ی آقای خلیلی، شخص او، سه بار با هیأت ۲۰ نفری طالبان، در کشور صربستان دیدار کرد و حتا رییس جمهور غنی نیز، از طریق ویدیو کنفرانس با آن‌ها حرف زد. حتا نامه‌ها و فیصله‌هایی هم انجام شد؛ اما به دلیل عدم هماهنگی میان حلقات سیاسی در کابل، فرصتی که پیش آمده بود، از بین رفت.
او علاوه کرد: «دو نقطه ضعف داشتیم، اول عدم آمادگی دولت و دوم هم جدی نگرفتن آن از سوی همکاران خارجی. اگر از آن فرصت استفاده می‌کردیم، حالا مذاکرات واقعی میان‌افغانی آغاز شده بود.»
آقای خلیلی، تأکید کرد که در حال حاضر نیز، فرصت خوبی برای مذاکره و برقراری صلح پیش آمده و گروه طالبان و دولت افغانستان، نباید از دستش بدهند.
محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان نیز، در سخن‌رانی‌اش به مناسبت روز عاشورا، گفت که جمهوریت و ارزش‌های قانون اساسی در جریان گفت‌وگو های صلح، به معامله گرفته نخواهند شد.
آقای محقق از حکومت و گروه طالبان خواست تا فرصت پیش آمده برای صلح را، از دست ندهند.
جمهوریت خط سرخ ماست
شماری از مقام‌های حکومتی افغانستان، با اشاره به دغدغه‌های مردم در مورد روند صلح، تأکید کردند که «جمهوریت» خط سرح حکومت است و نمی‌گذارند که یک «اقلیت کوچک» (طالبان) بر همه چیز حاکم شود.
محمد اشرف غنی، رییس جمهور که در سخن‌رانی‌اش به مناسبت روز عاشورا، گفت که مردم افغانستان، نباید از صلح بترسند؛ زیرا صلح، به معنای معامله‌ی سیاسی نه؛ بلکه به معنای پایان خشونت است.
آقای غنی، تأکید کرد که جمهوریت، نظام تمام مردم افغانستان است و دوره‌ای که یک «اقلیت کوچک»، بر همه چیز حاکم بود، گذشته است. او افزود: «جمهوریت، یک نظام بزرگ است که همه چیز را جذب کرده می‌تواند. صلح همان خواست مردم افغانستان است که به معنای ختم خشونت در کشور است.»
سرور دانش، معاون دوم ریاست‌جمهوری نیز، تأکید دارد که صلح منتهی به امارت، هرگز پایدار نخواهد ماند و صلح با عزت و پایدار، صلحی است که با اهداف جمهوریت سازگار باشد.
آقای دانش که روز یک‌شنبه (۹ سنبله)، در مراسم گرامی‌داشت از عاشورای حسینی در کابل صحبت می‌کرد، گفت که صلح با عزت، نیاز به دولت مقتدر و ملت متحد دارد. نظام امارت، نه دولت مقتدر ایجاد می‌تواند و نه ملت متحد.
او افزود که دولت افغانستان، با تمام توان و امکانات خود، برای برقراری صلح تلاش می‌کند و گام‌های استواری را صادقانه در این مسیر برداشته است و به همین دلیل، انتظار دارد تا گروه طالبان نیز، صادقانه در میز مذاکره حاضر شود.
به گفته‌ی آقای دانش، مردم افغانستان در راه بقا و حفظ و تقویت جمهوریت، قربانی‌های بی‌شماری داده اند و از همین رو، «دشمنان جمهوریت» بدانند که هرگز نمی‌توانند از راه زور، بر سرنوشت مردم مسلط شوند.
از سویی هم، محمد محقق، عضو شورای مصالحه‌ی ملی نیز در سخنانش، تأکید کرد که هیچ‌کسی حق سلب آزادی‌های مردم را ندارد. او افزود: «جمهوری اسلامی افغانستان و قانون اساسی، خط سرخ دولت در گفت‌وگوهای میان‌افغانی است و هیچ کسی نمی‌تواند حقوق مردم را سلب کند.»
مراسم عاشورای امسال در شهر کابل، با تدابیر شدید امنیتی برگزار شد. طارق آرین، سخن‌گوی وزارت امور داخله‌ی افغانستان، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که در این مراسم علاوه بر نیروهای امنیتی، نیروهای ستاد مردمی مراسم مذهبی نیز با آن‌ها در تأمین امنیت این مراسم، همکار بوده اند.
به گفته‌ی مسؤولان امنیتی، امنیت عاشورای امسال در کابل با چهار هزار نیروی امنیتی و ده هزار داوطلب از سوی کمیسیون عالی، هماهنگی امنیت مراسم مذهبی، تأمین شده است.
آقای آرین گفت: «مراسم عاشورای امسال، تاکنون بدون هیچ رویداد امنیتی برگزار شده است. پولیس و مردم به‌گونه‌ی مشترک فضای امن و آرامش را برای شهروندان تأمین کردند. زنان پولیس نیز بدون وقفه نقش شان را برای تأمین امنیت عاشورا ادا می‌کنند.»
