روز شنبه (۲۳ حمل) دولت افغانستان، سومین دسته‌ی ۱۰۰نفری زندانیان طالب را آزاد کرد.
جاوید فیصل، سخن‌گوی دفتر شورای امنیت ملی، پس از چاشت یک‌شنبه (۲۴ حمل)، به روزنامه‌ی صبح کابل، گفت: «بر اساس فرمان ۲۰ حوت ۱۳۹۸ رییس‌جمهور غنی؛ دولت افغانستان، امروز ۱۰۰ زندانی طالبان را با در نظرداشت وضعیت صحی، سن و مدت مجازات باقی‌مانده‌ی آنان، به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای صلح و مهار کوید-۱۹ آزاد کرد.»
به اساس گفته‌های دفتر شورای امنیت ملی، این ۱۰۰ زندانی جزو فهرست درازتری (۵۰۰۰ نفری) است که از این پیش، گروه فنی طالبان در جلسه‌های شان با گروه فنی دولت افغانستان در کابل شریک کرده و در مورد آن‌ها بحث کرده بودند.
آقای فیصل، امروز دوشنبه(۲۵ حمل)، در برگه‌ی تویت خود نوشته است که بر اساس فرمان ریاست‌جمهوری، تا کنون ۳۶۱ زندانی طالب از زندان بگرام آزاد شده‌اند.
او نوشته است:«بر اساس فرمان ریاست‌جمهوری، پروسه‌ی آزادی زندانیان ادامه خواهد داشت و حکومت افغانستان، حدود ۱۵۰۰ زندانی طالب را به خاطر تسهیل گفت‌وگوهای صلح و مهار ویروس کرونا، آزاد خواهد کرد.»
این همه در حالی است که پس از رهایی نخستین دسته‌ی ۱۰۰ نفری زندانیان طالب، در چهار شنبه (۲۰ حمل) از سوی دولت افغانستان، ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی این گروه، به روزنامه‌ی صبح کابل گفت که زندانیان آن‌ها بر اساس توافق‌نامه‌ای که با ایالات متحده‌ی امریکا امضا شده، آزاد نشده است.
او، می‌گوید: «آزادی زندانیان، بر اساس پروسه‌ای که ما آغاز کرده بودیم صورت نگرفته است. دولت اعلام کرده که این افراد، به خاطر جلوگیری از شیوع ویروس کرونا و بعضی مسائل دیگر آزاد شده اند. هیأت تخنیکی ما کابل را ترک کرده و پروسه متوقف شده است؛ به همین دلیل این بخشی از پروسه‌ای که ما می‌خواستیم نیست.»
گروه طالبان به دلیل رد درخواست آزادی ۱۵ فرمانده‌ی این گروه از سوی دولت افغانستان، از ادامه‌ی روند گفت‌وگوهای صلح پا پس کشیده و گروه فنی نظارت‌کننده از جریان رهایی زندانیانش را از کابل فراخواند.
متین بیگ، رییس اداره‌ی مستقل ارگان‌های محل، روز دوشنبه (۱۸ حمل) در یک نشست خبری گفت که دولت افغانستان، آماده است تا زندانیان طالب را به گونه‌ی مرحله‌وار آزاد کند؛ اما گروه طالبان از لجاجت دست بر نمی‌دارد.
آقای بیگ، می‌گوید: «هیأت طالبان بر آزادی ۱۵ فرمانده‌ی ارشد خود تأکید می‌کند؛ در حالی که این فرماندهان، کسانی اند که در حملات بزرگ انتحاری دست داشته اند؛ دولت افغانستان نمی‌تواند قاتلان مردم را آزاد کند تا از این طریق، صفوف دشمن تقویت شود.»
گروه طالبان می‌گوید، ۱۵ فرمانده‌ای که آن‌ها خواستار آزادی شان شده اند، در فهرست ۵۰۰۰ نفری‌ای است که از این پیش با دولت افغانستان شریک کرده اند؛ اما آقای فیصل، با سکوت در این مورد تنها می‌گوید که این زندانی‌ها آزاد نشده اند.
حالا که دولت افغانستان ۳۶۱ زندانی گروه طالبان را آزاد کرده است، گروه طالبان نیز اندکی انعطاف نشان داده و به رهایی زندانیان دولتی تلاش دارند هر چند به اساس خواست آن‌ها، ۱۵ فرمانده‌ی بزرگ شان رها نشده است.
ذبیح‌الله مجاهد، می‌گوید که بسیاری زندانیان رها شده از سوی حکومت افغانستان، به اساس فهرست این گروه بوده است؛ از این رو ما نیز به عنوان حسن نیت و سرعت دادن به روند صلح، ۲۰ زندانی وابسته به حکومت را رها کردیم و گام‌های بعدی به اساس اقدام طرف مقابل (حکومت) برداشته خواهد شد؛ اما شورای امنیت ملی تا هنوز رهایی این ۲۰ زندانی را نه تأیید و نه هم رد می‌کند.
بحث گفت‌وگوهای صلح دولت افغانستان با طالبان، پس از امضای توافق‌نامه‌ی صلح طالبان با امریکا در ۱۰ حوت سال گذشته در قطر، به جدی‌ترین شکل آن در دو دهه‌ی گذشته مطرح شده؛ به نحوی که به اساس این توافق‌نامه، گروه طالبان و دولت افغانستان ملزم به صلح با هم شده اند.
در توافق‌نامه‌ی صلح امریکا با طالبان، امریکا به آزادی ۵۰۰۰ زندانی گروه طالبان که در زندان‌های افغانستان به سر می‌برند، متعهد شده است.
از سوی دیگر رهایی این زندانیان، پیش‌شرط گروه طالبان برای شروع گفت‌وگوهای صلح با دولت افغانستان است.
همین‌گونه گروه طالبان نیز به اساس توافق‌نامه‌ی صلح این گروه با امریکا، متعهد به رهایی یک هزار زندانی دولت افغانستان شده است.
به اساس زمان تعیین شده در توافق‌نامه‌ی صلح امریکا با طالبان، باید پیش از ۲۰ حوت سال گذشته، ۵۰۰۰ زندانی طالب به یک‌باره از زندان‌های افغانستان رها و هم‌زمان گفت‌وگوهای صلح میان گروه طالبان و دولت افغانستان شروع می‌شد.
رییس‌جمهور غنی، در ابتدا با رهایی ۵۰۰۰ زندانی طالب مخالفت کرد؛ اما پس از چند روزی دیدگاهش را تغییر داد و در ۲۰ حوت سال گذشته فرمان رهایی ۵۰۰۰ زندانی طالب را صادر کرد.
به اساس فرمان ریاست‌جمهوری، رهایی زندانیان طالب، وابسته به کاهش چشم‌گیر خشونت از سوی این گروه در افغانستان است. در فرمان ریاست‌جمهوری آمده است که در شروع ۱۵۰۰ زندانی طالب، هر روز ۱۰۰ نفر به خاطر نشان دادن حسن نیت برای شروع گفت‌وگوهای صلح آزاد خواهد شد؛ اما باقی زندانیان با شروع گفت‌وگوهای دولت با گروه طالبان، در نتیجه ی کاهش چشم‌گیر خشونت در هر هفته ۵۰۰ زندانی این گروه آزاد خواهد شد.
پس از صدور این فرمان، گروه طالبان با این تصمیم رییس‌جمهور مخالفت کرده و سهیل شاهین، در برگه‌ی تویتر خویش نوشت که امریکا به اساس توافق‌نامه‌ی صلح با این گروه باید ۵۰۰۰ زندانی طالب را یک‌باره و بدون شرط آزاد کند.
شرایط سیاسی پیش آمده در افغانستان و درگیری حکومت با اختلاف‌های درونی و مبارزه با وضعیت پیش آمده از شیوع ویروس کوید-۱۹، در کنار بهانه‌تراشی‌های گروه طالبان، باعث شد که گفت‌وگوهای صلح طالبان با دولت، نه به اساس زمان‌بندی توافق‌نامه‌ی صلح امریکا با طالبان و نه هم به اساس زمان‌بندی فرمان ریاست‌جمهوری، عملی شود.
ترس از برگشتن زندانیان طالب پس از آزادی به میدان جنگ، مایه‌ی نگرانی دولت و شهروندان افغانستان بوده است؛ نگرانی‌ای که این روزها انتقادهای زیادی را از سوی شهروندان، در شبکه‌های اجتماعی در پی داشته است.
آقای فیصل، می‌گوید که این زندانیان رهاشده‌ی طالب، از سوی ریاست عمومی امنیت ملی و دادستانی کل بایومتریک شده و سوگند یاد کرده اند که هرگز به میدان جنگ برنمی‌گردند؛ دولت جمهوری اسلامی افغانستان همین اطمینان را از رهبری این گروه در دوحه، دریافت کرده است.
