هم‌زمان با سردی گفت‌وگوهای صلح برخلاف میدان‌های جنگ، نماینده‌ی ویژه سازمان ملل متحد در افغانستان، گفته که گفت‌وگوهای صلح، باید به گونه‌ی واقعی آغاز و به آن و اولویت داده شود.
دیبرا لاینز، نماینده‌ی ویژه‌ی ملل متحد برای افغانستان، در سفری به دوحه، گفته که تلاش‌های خود برای آغاز دوباره‌ی گفت‌وگوهای صلح را تشدید کرده است. خانم لاینز، به تازگی با هیئت مذاکره‌کننده‌ی طالبان در دوحه دیدار کرده و در مورد نیاز برای صلح و حمایت ملل متحد از این روند، بحث کرده است.
یوناما افزوده که خانم لاینز با تأکید بر گفت‌وگوهای صلح به عنوان یگانه راه پایان جنگ، به نمایندگان طالبان، گفته که گفت‌وگوهای صلح باید به گونه‌ی واقعی آغاز و به آن اولویت داده شود.
پیش از این، خبرگزاری رویترز به نقل از اعضای گروه طالبان، نوشته بود که این گروه تا یک ماه دیگر، طرح کتبی صلح را به حکومت افغانستان ارایه خواهد کرد؛ اما اعضای هیئت گفت‌وگوکننده‌ی صلح افغانستان، طالبان را به دروغ‌گویی متهم کرده و تأکید دارند که این گروه تنها برای جنگ کمر بسته، نه صلح.
حفیظ منصور، از اعضای هیئت گفت‌وگننده‌ی صلح دولت افغانستان، به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید: «وقتی که در افغانستان جنگ باشد، گفت‌وگو چه می‌کند؟ وقتی که می‌خواهند کل چیز را به زور بگیرند، گفت‌وگو چه است. این نیاز به سوال ندارد. آن‌ها می‌خواهند کل افغانستان را بگیرند؛ اگر بگویم که بله ]آن‌ها طرحی برای صلح دارند[ تو باید قبول نکنی.»
از سویی هم، داکتر امین احمدی، عضو دیگر هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت نیز، به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید که تغییرات کوچکی در روند صلح به میان آمده است؛ اما به گفته‌ی او، چیزی که در این شرایط مهم تلقی می‌شود، دفاع مردم و نیروهای امنیتی از جغرافیای کشور است؛ زیرا دفاع از جغرافیا «ولو یک روستا، ولو یک سنگ باشد»، در روند گفت‌وگوها تأثیر مستقیم دارد.
اعزام نیروهای کماندو و مردمی در شمال
هم‌زمان با نگرانی‌های همسایه‌های شمالی افغانستان، کابل اعلام کرده است که به تازگی نیروهای کماندو و مردمی برای مقابله با طالبان، به ولایت‌های شمالی این کشور فرستاده است.
فواد امان، معاون سخن‌گوی وزارت دفاع ملی افغانستان، می‌گوید: «ما یک تهاجم بزرگ را برای بازپس‌گیری مناطق ازدست‌رفته از نزد دشمن، برنامه‌ریزی می‌کنیم. نیروهای ما در ساحه برای این عملیات آماده شده اند.»
به گفته‌ی سخن‌گوی وزارت دفاع، در ولایت‌های تخار و بدخشان، صدها سرباز و نیروهای طرف‌دار حکومت با بسیج مردمی استقرار یافته اند.
با این که این روزها جنگ‌ها در چندین ولایت افغانستان شدت گرفته؛ اما شورشیان طالبان در دو ماه گذشته، عمدتاً در ولایت‌های شمالی تمرکز کرده و ده‌ها ولسوالی را در اختیار گرفته اند.
شدت جنگ در شمال، سبب شده است که کنسل‌گری‌های هشت کشور به شمول روسیه در ولایت‌های شمالی به ویژه در بلخ بسته شود.
آلمان، روسیه، ترکیه، قزاقستان، ایران، هند، پاکستان، تاجیکستان و اوزبیکستان، از جمله کشورهایی است که در شمال افغانستان به ویژه در بلخ نمایندگی سیاسی دارد؛ اما گسترش دامنه‌ی ناامنی‌ها در شمال و سقوط شماری از ولسوالی‌های ولایت بلخ، تأثیر منفی بر فعالیت نمایندگی‌های سیاسی کشورهای خارجی داشته است.
همسایه‌های شمالی افغانستان به شمول تاجیکستان و روسیه، از وضعیت امنیتی افغانستان به شدت ابراز نگرانی کرده و ده‌ها نیروی دفاعی را در مرزهای‌شان به خاطر دفاع از خاک‌شان جابه‌جا کرده اند.
امام‌علی رحمان، رییس‌جمهور تاجیکستان، دستور داده که ۲۰ هزار تن از سربازان این کشور، در مرز با افغانستان مستقر شوند. آقای رحمان، روز دوشنبه -۱۴ سرطان-، پس از تماس با برخی از رهبران منطقه به شمول رییس‌جمهور غنی و ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، این دستور را صادر کرده است.
از سویی هم، دیمتری پسکوف، سخن‌گوی ریاست‌جمهوری روسیه، گفته است که این کشور با دقت وضعیت افغانستان را زیر نظر دارد و وضعیت در این کشور نگران‌کننده است.
با این حال، ضمیر کابلوف، نماینده‌ی ویژه‌ی روسیه برای افغانستان، با ابراز نگرانی از وخیم‌شدن وضعیت امنیتی ولایت‌های شمال افغانستان، به خبرگزاری دولتی «تاس» روسیه، گفته است: «وضعیت به سرعت در حال تغییر است. چنان چه می‌گویند، نیروهای افغانستان بسیاری ولسوالی‌ها را ترک کرده اند. بدیهی است که این وضعیت آشفتگی ایجاد می‌کند.»
کابلوف نیز تأیید کرده است که «بسیاری» کنسل‌گری‌ها در شهر مزار شریف «فعالیت‌های‌شان را تا روشن‌شدن اوضاع موقتاً متوقف کرده اند.»
پیش از این نیز کشورهای آسیای میانه، افزایش تحرکات نظامی طالبان در شمال افغانستان را برای امنیت منطقه نگران‌کننده خوانده بودند و از طالبان، خواسته بودند که به میز مذاکرات صلح بازگردند.
سران پارلمان‌های کشورهای آسیای میانه این نگرانی را در نشست مجمع بین‌پارلمانی امنیت دسته‌جمعی که پنج‌شنبه -۱۰ سرطان-، در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، برگزار شده بود، مطرح کرده اند.
آیا مناطق زیر کنترل طالبان بیش‌تر از حکومت است؟
یافته‌های نشریه‌ی امریکایی «لانگ‌وار ژورنال»، نشان می‌دهد که برای نخستین‌بار در دو دهه‌ی گذشته، مناطق و جمعیت زیر کنترل طالبان از مناطق و جمعیت زیر کنترل دولت افغانستان بیش‌تر شده است.
این نشریه، ۳۹۸ ولسوالی را از ۴۰۷ ولسوالی افغانستان زیر پوشش قرار داده است و آمار آن در حال تغییر است و می‌تواند هر چند ساعت و هر روز، تغییر کند.
آمار روز سه‌شنبه‌ی «لانگ‌وار ژورنال»، نشان می‌دهد که در حال حاضر ۱۹۵ ولسوالی زیر کنترل طالبان قرار دارد، ۱۲۹ ولسوالی مورد مناقشه است و ۷۴ ولسوالی زیر کنترل حکومت قرار دارد. به اساس این گزارش، در حال حاضر، حدود ۱۰ میلیون و ۷۸۵ هزار نفر در مناطق زیر کنترل حکومت، ۱۰ میلیون و ۴۴۷ هزار تن در مناطق تحت مناقشه و ۱۱ میلیون و ۶۹۵ هزار تن دیگر در مناطق زیر کنترل طالبان زندگی می‌کنند.
با این حال، در ماه‌های گذشته، میدان جنگ میان طالبان و نیروهای امنیتی، بیش‌تر از هر وقتی دیگر داغ بوده است.
گروه طالبان ادعا کرده است که در یک شبانه‌روز گذشته، مرکز پنج ولسوالی را در سه ولایت به کنترل گرفته اند. ولسوالی‌های چشت شریف و غوریان هرات، مقر و آب‌کمری بادغیس و ولسوالی واخان بدخشان از ولسوالی‌هایی است که طالبان ادعای سقوط آن را در یک شبانه‌روز گذشته دارند. در مقابل، حکومت افغانستان، می‌گوید که ولسوالی‌های گرفته‌شده به زودی دوباره زیر کنترل حکومت خواهد آمد.
حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان، روز سه‌شنبه‌ی همین هفته، در یک نشست خبری در کابل، گفت که پس از بیرون‌شدن نیروهای خارجی، از نیروهای امنیتی، حمایت هوایی کافی در برخی جا‌ها صورت نگرفت. به همین دلیل، آن‌ها به اثر فشار تبلیغات دشمن، برخی ولسوالی‌ها را رها کردند.
آقای محب از پس‌گیری ۱۴ ولسوالی در دو هفته‌ی گذشته خبر داد و تأکید کرد که هم‌زمان با رسیدن چرخ‌بال‌های جدید بلک‌هاک، نیروهای امنیتی حمایت هوایی بیش‌تری را برخوردار خواهند شد و می‌توانند ولسوالی‌های ازدست‌رفته را دوباره پس بگیرند.
به گفته‌ی آقای محب، قرار است هفته‌ی آینده، هفت چرخ‌بال بلک‌هاک از مجموع ۳۷ چرخ‌بال کمک‌های وعده‌شده‌ی امریکا، به کابل برسد.
از سویی هم، محمداشرف غنی، رییس‌جمهور افغانستان، گفته است که هیچ گونه معامله و اراده‌ی تسلیم‌دهی به گروه طالبان وجود ندارد .آقای غنی، روز سه‌شنبه -۱۵ سرطان-، در نشست کابینه، گفته است: «ما زندگی باعزت می‌کنیم، اکنون روز غیرت، عزم و اراده است.»
رییس‌جمهور، گفته است؛ اگر طالبان فکر می‌کنند که از ما تسلیمی می‌گیرند، صد سال دیگر به این آرمان نخواهند رسید.
