چهار روز میشود که دور یازدهمِ مذاکرات نمایندگان امریکا و طالبان از سر گرفته شده است. گروه طالبان اعلام کرد که نمایندگان دو طرف در خصوص امضای توافقنامهی صلح و چگونگی برگزاری مراسم تشریفاتی آن، بحث و گفتوگو میکنند. سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر، روز جمعه (۲۷ جدی) گفت: «تیم مذاکراتی امارت اسلامی افغانستان به ریاست محترم ملابرادر آخند، معاون سیاسی امارت اسلامی و رییس دفتر سیاسی با تیم مذاکراتی امریکا تحت ریاست داکتر خلیلزاد نشستی داشت و در مورد امضای توافقنامه و مراسم آن صحبت کردند.»
در عین حال، یک منبع معتبر دیگر گروه طالبان نیز به شماری از رسانهها گفته است که این گروه تنها به کاهش خشونتها در شهرهای بزرگ افغانستان توافق کرده اند.
آغاز دور یازدهم مذاکرات صلح، حمایتهای منطقهای و جهانی را نیز به خود جلب کرده است. به تازگی، نمایندگان امریکا، اروپا، آلمان، سازمان ملل متحد و ناتو برای افغانستان، در شهر دبی پیرامون صلح افغانستان گفتوگو کرده و از پیشرفتهای مذاکرات صلح امریکا و طالبان پشتیبانی کرده اند.
آتشبس، کاهش خشونتها، مذاکرات بینافغانی، دورههای بعدی روند صلح و ضمانتهای توافقنامه، از آجندای اصلی نشست این کشورها در دبی بود. با این که در حال حاضر، آتشبس محور اختلاف طرفهای مذاکرهکننده است؛ اما جامعهی جهانی از مذاکراتی حمایت میکند که برایند آن، تأمین آتشبس برای مردم افغانستان است.
شماری از اعضای پیشین گروه طالبان میگویند، هرچند جزئیاتی از مذاکرات جدید امریکا و طالبان در دست نیست؛ اما در کلیات، آنها به توافق رسیده اند. سیداکبر آغا، عضو پیشین گروه طالبان، میگوید که مذاکرات دو طرف در آخرین نفسهای خود قرار دارد و امکان زیادی وجود دارد که با امضای توافقنامه، زمینهی مذاکرات «بینافغانی» فراهم شود.
این عضو گروه طالبان معتقد است، اگر طرف امریکایی، فریبکاری نکند، نتیجهی مذاکرات دوامدار، همان خروج نیروهای خارجی از افغانستان خواهد بود؛ نیروهایی که عامل اصلی تشدید جنگ در افغانستان استند.
سیداکبر آغا بر این باور است که گروه طالبان به برقراری آتشبس تن نمیدهند؛ زیرا تأمین آتشبس سیاسی به زیان این گروه است؛ اما طالبان و امریکاییها آتشبس خواهند کرد. او، تأکید دارد که کاهش خشونتها هم یک گام مهم از سوی طالبان است و زمانی که عملیات طالبان در شاهراهها و شهرهای بزرگ افغانستان محدود شود، این همان چیزی است که از دل مذاکرات صلح بیرون میآید.
اما دولت افغانستان، به شکل قاطع بیان میکند که اعلام آتشبس از سوی طالبان، پیششرط مذاکرات بینافغانی و تأمین اساسی صلح دایمی در افغانستان است. صدیق صدیقی، سخنگوی ارگ ریاستجمهوری، دیروز شنبه (۲۸ جدی) در یک نشست خبری اعلام کرد که در سفر رییسجمهوری امریکا به بگرام، میان دونالدترامپ و رییسجمهورغنی توافق شده که آغاز مجدد مذاکرات صلح با طالبان، مشروط بر تأمین آتشبس در افغانستان است. صدیق صدیقی، تأکید کرد که دولت افغانستان انتظار دارد آتشبس از «متن» مذاکرات تازهی امریکا و طالبان، بیرون آید؛ زیرا راه حل اساسی و خواست مردم افغانستان آتشبس است و بدون این مسأله، نمیتوان به صلح پایدار دست یافت.
از فضای مذاکرات امریکا و طالبان نتیجه گرفته میشود که رهبران طالبان به کاهش خشونتها در افغانستان توافق نظر دارند؛ اما این توافق، مورد پسند دولت افغانستان نیست. کابل بر این باور است که کاهش خشونت برای مردم افغانستان مبهم است و هیچگونه مبنای حقوقی و نظامی ندارد و در عین حال، از منظر دولت افغانستان، کاهش خشونتها به این معنا است که طالبان در یک روز، ده حمله را انجام نمیدهند بلکه پنج حمله را سازماندهی میکنند و یا هم، گروه طالبان در یک روز ده نفر را به قتل نمیرساند بلکه پنج نفر را به کام مرگ میفرستد.
دولت افغانستان امیدوار است که این بار هیأت مذاکرهکنندهی طالبان با مشورهی رهبری شان در پاکستان، با بستهی پیشنهادی آتشبس در قطر حضور یافته باشد و از سوی دیگر، آقای خلیلزاد، باید تأمین آتشبس را بخش عمدهای از توافقنامهی صلح قرار دهد؛ در غیر این صورت، کاهش خشونت نه بلکه آتشبس خواست اساسی مردم و دولت افغانستان است.
امریکا و گروه طالبان طی بیشتر از یک سال، ده دور مذاکرات نفسگیر را در دوحه پایتخت قطر برگزار کردند و دو طرف مذاکرهکننده به پیشرفتهای اساسی دست یافتند؛ ادامهی این مذاکرات، امیدواری زیادی را برای قطع کامل جنگ در افغانستان زنده کرده است. با این که دولت افغانستان در پشت دروازهی مذاکرات قرار داشت و هیچگونه نقشی در چگونگی این مذاکرات نداشت؛ اما اکنون کابل، توافقی را میان امریکا و طالبان قبول دارد که منجر به قطع کامل جنگ از جغرافیای افغانستان شود. هماکنون توافق امریکا و طالبان به یک امر حتمی شده؛ اما هنوز هم سایهی تهدیدهای طالبان از نظام سیاسی افغانستان کم نشده است. هنوز هم تضمینهای بینالمللی در اجرایی شدن توافقات امریکا و طالبان مشکوک و مبهم است و تا هنوز هیچگونه جزئیاتی از دور یازدهم مذاکرات امریکا و طالبان بیرون داده نشده است؛ اما آنچه به دولت افغانستان مهم است، تداوم همکاریها و تعهدات جامعهی جهانی با دولت است. به همین خاطر، کابل در عین حالی که امیدوار است، تأکید دارد که دولت و جامعهی جهانی از دستآوردهای ۱۹سالهی افغانستان پاسداری و حفاظت خواهد کرد.