عبدالله با والی مقرر کردن بر طبل «جنگ داخلی» می‌کوبد

در لحظه‌ای این گزارش را می‌نویسم که بخشی از مردم در ولایت سرپل به ساختمان این ولایت یورش برده‌اند. عبدالله عبدالله، بازنده‌ی انتخابات ریاست‌جمهوری، طی حکمی والی جدید ولایت سرپل را تعیین کرده است که این والی توسط هواداران تیم و ثبات و همگرایی معرفی شد. گفته می‌شود که حدود سه صد نفر از افراد جنرال دوستم، اطراف مقام این ولایت را تأمین امنیت کردند. گزارش‌هایی نیز وجود دارد که آقای عبدالله در آینده‌ی نزدیک، تعداد دیگری از افراد خود را به عنوان والی‌های جدید ولایات معرفی می‌کند. امیدمیثم، معاون سخن‌گوی ریاست اجرائیه، تأیید می‌کند که دیروز شنبه ‌(۳ حوت) آقای عبدالله، طی حکمی، والی‌های سرپل و پنجشیر را معرفی کرده است. امید میثم هم‌چنان خبر داد که امروز نیز شماری از والی‌های دیگر در ولایت‌های شمالی افغانستان معرفی می‌شوند.
آقای عبدالله اگر به معرفی والی‌ها و نهایتا به تشکیل دولت همه‌شمول کمر بسته، بدون تردید، این روی‌کرد، می‌تواند به یک جنگ تمام عیار و گسترده تبدیل شود؛ زیرا فرجام این کار، پای نیروهای امنیتی را به میان خواهد آورد و این نیروها به تابعیت از قانون اساسی و دولت‌جمهوری اسلامی، برای سرکوب یورش‌ها اقدام خواهند کرد که این در واقع، همان جنگ داخلی‌ای است که در حال حاضر، ترس و وحشت ناشی از این جنگ، همه را نگران کرده است. این روی‌کرد، دولت مرکزی را با گروه‌های مختلفی درگیر خواهد کرد و ممکن است که باز هم هزاران انسان در این کشور به میدان جنگ کشانده شوند. هرچند، برخی از احزاب سیاسی به ویژه حزب جنبش به رهبری جنرال دوستم، احتمال جنگ و درگیری در معرفی والی‌ها را رد می‌کنند؛ اما واقعیت این است که حرف و حدیث‌ها نمی‌تواند جنگ و خشونت را خلق کند، بلکه نفس این اقدامات عملی، همان تشریفاتی است که همه را برای یک جنگ داخلی به میدان فرا می‌خواند. چطور ممکن است که جمعی از توده‌ها به نیروهای امنیتی بی‌اعتماد باشند، رابطه‌ی مردم و نیروهای امنیتی، رنگ و بوی قومیت و سیاسی بگیرد؛ اما وارد درگیری نشوند. اصلا چرا باید در چنین شرایط حساس و شکننده‌ای، دست به اقداماتی برده شود که عاقبت آن جز خشونت و ویرانی، چیزی دیگری به همراه ندارد. تاریخ به مردم آموخته که جنگ، منطق و یا هم اصول خاصی ندارد و به سهولت می‌تواند که همه را به شمول سیاست‌مداران و نهادهای امنیتی غافل‌گیر کند؛ بنا بر این، در صورت عدم دقت و عدم بازنگری در راستای اقدامات سیاسیون، باب یک جنگ دیگر به روی مردم افغانستان گشوده خواهد شد.
به دنبال معرفی والی‌های نام‌نهاد تیم ثبات و همگرایی، شماری از احزاب سیاسی هشدار داده ‌اند: «همان‌گونه که آقای رحمانی را والی ولایت سرپل تعیین کردند، علی‌پور و نظام‌الدین قیصاری را نیز تعیین خواهند کرد؛ در این صورت، اشرف‌‌غنی باید باید بداند که اگر ملت خود را تکان بدهد، ارگ چیست که افغانستان تکان می‌خورد.»
بشیراحمد ته‌ینچ، سخن‌گوی حزب جنبش می‌گوید، نور رحمانی رییس شورای ولایتی حزب جنبش در ولایت سرپل و فرد مورد اعتماد آقای دوستم است که با حکم عبدالله عبدالله به عنوان سرپرست این ولایت گماشته شده که مراسم معرفی او به دور از هرگونه خشونت برگزار شد که اینک آقای رحمانی به عنوان سرپرست در مقام ولایت سرپل حضور دارد. سخن‌گوی حزب جنبش، با رد این ‌که هیچ‌گونه افراد آقای دوستم حضور نداشتند، افزود که در برگزاری مراسم معرفی والی جدید، نیروهای پولیس و امنیت ملی همکاری کردند و هیچ‌گونه مداخله‌ای را انجام ندادند.
اعضای دسته‌ی انتخاباتی ثبات و همگرایی می‌گویند، سیاسیون و جامعه‌ی جهانی باید این مشکل را که اشرف‌غنی ایجاد کرده، حل کنند؛ در صورتی ‌که در کابل حل نشود، کشمکش‌ها ادامه یافته و مردم افغانستان ناگزیر به خاطر خواسته‌ها و مطالبات خود، به دولت همه‌شمول مراجعه خواهند کرد. ثبات و همگرایی معتقد است که تلاش‌ می‌شود تا تقابلی با نیروهای پولیس و امنیت ملی صورت نگیرد و توقع هم همین است که از مداخله در موضوعات سیاسی جلوگیری کنند و طرف غنی را نگیرند. «احساس می‌کنیم که تعدادی از نیروهای امنیتی را قرار است علیه مردم استفاده کنند و یا هم تصمیم دارند، ما هم احساس می‌کنیم. اگر این طور شود، عواقب آن خوب نخواهد بود.»
هرچند، سخت است گفته شود که این کشور چند میلیونی طی ۱۹ سال اخیر فارغ از جنگ و خشونت بود؛ اما حداقل شرایطی وجود داشت که از فرصت‌های موجود برای بهبود آینده‌ی افغانستان استفاده شود و یا هم با تداوم نظام جمهوری، پذیرش نتیجه‌ی انتخابات و آمدن صلح در کشور، تصویر هول‌ناک این خون‌ریزی بی‌معنا از حافظه‌ی جمعی محو شود؛ اما اینک بار دیگر تصمیم‌ها و اقدامات ناسنجیده در ولایت‌های شمالی افغانستان، جریان عادی زندگی مردم را از هم پاشید؛ خشم و اندوه همه‌جا را فرا گرفت و بار دیگر مردم در میان ترس و وحشت دست و پا می‌زنند.
وضعیت آن‌قدر پیچیده شده که پیش‌بینی فردای این مملکت به یک امر دشوار تبدیل شده و هم‌اکنون هیچ‌کسی نمی‌داند که فردا چه اتفاقی در این سرزمین می‌افتد؛ آیا تجزیه‌ای در راه است؟ جنگ داخلی اتفاق می‌افتد و یا هم معادلات افغانستان جاعوض می‌کنند؟ هفته‌ی آینده اتفاق مهمی در مورد افغانستان رخ می‌دهد؛ این اتفاق همان امضای توافق‌نامه‌ی صلح میان امریکا و گروه طالبان است که بر اساس این توافق‌نامه، باید نیروهای خارجی افغانستان را ترک کنند. یکی از شرایط این توافق‌نامه آغاز مذاکرات بین‌الافغانی است. آیا طرف معترضی‌که به معرفی والی‌های خود در ولایات روی آورده، چه طرح و برنامه‌ای پس از امضای توافق‌نامه‌ی صلح دارد؟ اگر طرف‌دار صلح است، پس این تشنج در ولایات شمالی افغانستان دارای چه پیامی است؟ بخشی از این سؤالات را نمایندگی سازمان ملل ‌متحد در کابل پاسخ داده و ابراز نگرانی کرده که آقای عبدالله با عمل‌کرد غیرقانونی و با استفاده از زور، امید به صلح افغانستان را با خطر مواجه می‌کند.