پس از سال ۲۰۰۵ میلادی، زنان به صورت کلی، از ۸۰ درصد گفت‌وگوهای صلح افغانستان، محروم شدند. آکسفام (Oxfam) و بنیاد صلح امروز (InclusivePeace, found today ) در گزارش مشترکی، گفته اند، هرچند روند گفت‌وگوهای «میان‌افغانی» در دوحه کلید خورده است، اما بدون نقش کلیدی زنان، هر تلاشی برای صلح، با چالش و شکست مواجه خواهد شد.
این گزارش که چالش‌های زنان را برجسته ساخته است، می‌گوید که حضور زنان، نقش اساسی برای بازتاب پیشنهادها و نگرانی‌‌های زنان در روند گفت‌وگوهای صلح دارد.
در حالی که در توافقات ۱۵ سال اخیر، نقش زنان پر رنگ بوده است، ادامه‌ی محرومیت زنان از روند صلح، نه تنها این تلاش سرنوشت‌ساز را با چالش مواجه می‌سازد، بلکه کورکورانه پیش رفتن نسبت به سرنوشت زنان، تحقق یک صلح واقعی را با مشکل مواجه خواهد کرد.
حشیش دامل، رییس نهاد آکسفام در افغانستان، گفته است: «ما به گونه‌ی جدی نگران نقض شدن حقوق زنان استیم. در ۱۵ سال گذشته، تنها ۱۵ زن در ترکیب هیأت ۶۷ نفری مردان بوده‌اند. این میزان ۲۲ درصد سهم را تشکیل می‌دهد، در روندهای مستقیم و غیر مستقیم و گفت‌وگوهایی که توسط نهادهای بین‌المللی حمایت می‌شدند، زنان نقش اندک داشتند. به هر حال، حضور زنان کمرنگ بوده و نقش‌شان هم چشم‌گیر نبوده است و در سطح تصمیم‌گیری‌های بزرگ، عقب مانده اند.»
در جریان گفت‌وگوهای امریکا و طالبان در دوحه که منجر به آغاز گفت‌وگوهای میان‌افغانی شد، هیچ زنی نقش نداشت و روی حقوق زنان در توافق‌نامه‌ی ماه فبروری تمرکز صورت نگرفته است. با در نظر داشت توافق، هنوز خشونت‌ها جریان دارد و بیش از ۵۰۰ غیرنظامی در سه ماه اول سال جاری میلادی، کشته شده اند.
به نظر می‌رسد که شمار کمی از زنان در روند گفت‌وگوها صلح نقش دارند و تحقق صدای زنان به یک رویا تبدیل شده است. خانم دامال گفت، روند صلح افغانستان یک روند بزرگ است و نیاز به تلاش‌های بیشتر دارد.
جیپ‌وان، رییس نهاد «کوردید» در افغانستان، گفت: این تنها در مورد حقوق زنان نیست، زنان همواره نقش کلیدی در روندهای مختلف بازی کرده‌اند. آنان باید نقش «انتگرالی» در چنین روندی داشته باشند، نقش زنان در مذاکراتی که منجر به برقراری صلح شود، حیاتی است.
این گزارش، چگونگی نقش نمایندگان زنان را در رابطه به سرنوشت آینده‌ی آن‌ها در میز مذاکره مهم می‌داند. تانیا روفنلز، رییس «بنیاد صلح امروز در افغانستان»، گفت: «زنان می‌توانند نقش تعیین کننده‌ای در کمیسیون‌ها و جامعه‌ی مدنی، داشته باشند و همچنان صدای خود را بیرون از روندهای رسمی بلند کنند».
اخیراً، برای حل مشکلات زنان و اشتراک در حل منازعه، برای زنان کارزارهای تخنیکی ایجاد شده است. با در نظرداشت موضوعات سیاسی که زنان را حصار کشیده است، کمرنگی حمایت جامعه‌ی جهانی از حقوق زنان افغانستانی در روند صلح، تعجب‌آور است.
نگرانی‌هایی وجود دارد که هیأت مذاکره‌کننده، بدون در نظر داشت حقوق زنان، برای به دست آوردن صلح اقدام کند. این در حالی است که در ترکییب هیأت ۲۱ نفری مذاکره‌کنندگان دولت افغانستان، ۵ زن معرفی شده اند که ۲۴ درصد سهم را تشکیل می‌دهند؛ اما هیچ زنی در میان نمایندگان طالبان حضور ندارد.
ماریا اکرمی، آگاه مسایل صلح، گفت: به صورت کلی، تأمین صلح در افغانستان، بدون در نظر داشت دست‌آوردها، آزادی بیان، حقوق زنان و همچنان مشارکت سیاسی زنان، ممکن نیست.
