نخستین دور گفت‌وگوهای صلح میان‌افغانان، دیروز (شنبه، ۲۲ سنبله) با حضور هیأت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان، طالبان و ناظران کشورهای منطقه‌ای و نهادهای بین‌المللی در دوحه آغاز شد.
شماری از شخصیت‌های سیاسی و مقامات حکومتی در کابل با استقبال از آغاز گفت‌وگوهای میان‌افغانان در دوحه، گفته‌اند که حفظ نظام سیاسی، دست‌آوردهای سال‌های پسین و حقوق قربانیان جنگ و نیروهای امنیتی-دفاعی باید از ارکان اصلی این گفت‌وگوها باشد.
امرالله صالح، معاون نخست ریاست‌جمهوری افغانستان، گفته است که صلح با عزت که در آن جان، مال، وقار و حیثیت هیچ افغان زیر تهدید هیچ گروه نباشد، مدیون ایستادگی نیروی‌های فداکار دفاعی – امنیتی ما خواهد بود.
آقای صالح افزود: «بدون شک اعتبار سیاسی چنین صلح برخواهد گشت به ایستادگی قاطعانه و با اصول رییس‌جمهور افغانستان، کسی که نگذاشت سرطان «دسیسه» و «ابهام» مانع انتخابات و خم شدن «پرچم» ملی شود».
معاون نخست رییس‌جمهور می‌گوید: «یک سال قبل از امروز تمام تلاش‌‌ها بر این بود که روند مردم‌سالاری را با تیشه‌های «دسیسه‌ای« دست‌های پنهان و آشکار «قطعه قطعه» نمایند». به گفته‌ی او، همین امروز نیز قامت استوار سرباز در سنگر است که طالب را وادار به آمدن دور میز کرده است.
در این نشست، افزون بر هیأت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان و گروه طالبان، نمایندگان کشورهای ناروی، ترکمنستان، چین، اندونیزیا، ازبیکستان، ترکیه، آلمان، پاکستان، هند، اسپانیا، فنلاند، بریتانیا، جاپان، سازمان ملل، ناتو و سازمان همکاری‌های اسلامی نیز حضور داشتند. نمایندگان کشورها و سازمان‌های خارجی، به برقراری آتش‌بس و صلح و ثبات دایمی در افغانستان، تأکید کردند.
کمیسیون مستقل حقوق‌بشر افغانستان با استقبال از آغاز گفت‌وگوی میان‌افغانان در قطر، تأکید کرده است که خواست قربانیان جنگ و مردم افغانستان باید از رکن اساسی گفت‌وگوهای صلح باشد.
کمیسیون مستقل حقوق بشر در اعلامیه‌ای که همزمان با آغاز گفت‌وگوی صلح در دوحه، منتشر کرده، گفته است: «آغاز گفت‌وگوهای میان‌افغانی، فرصتی بی‌نظیر برای پایان جنگ، درد و آلام مردم رنج‌دیده‌ی افغانستان است».
این کمیسیون همچنان گفته است: «خواسته‌های قربانیان و عموم مردم، باید به عنوان رکن اصلی گفت‌وگوها، در نظر گرفته شده و به رسمیت شناخته شود. صدای قربانیان باید شنیده شود، به رنج‌های آن‌ها اذعان و به نیازهای بشردوستانه‌ی آن‌ها، رسیدگی شود».
کمیسیون مستقل حقوق بشر با تأکید بر این‌که حق قربانیان به عدالت، در مورد جنایات جدی و فاحش در حق غیرنظامیان، باید حفظ و خسارت وارد‌شده بر آن‌ها، جبران شود، افزوده است: «محافظت از جان، عزت و تمامیت جسمی غیرنظامیان، نخستین گام به منظور احقاق دیگر حقوق آن‌هاست».
در همین حال، حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین کشور، آغاز گفت‌وگوی رسمی صلح میان نمایندگان جمهوری اسلامی افغانستان و گروه تروریستی طالبان را برای مردم امیداورکننده خوانده است.
سید سعادت منصور نادری، یک عضو هیأت مذاکره‌کننده‌ی جمهوری اسلامی افغانستان، گفت که اگر طالبان در این نشست تن به آتش‌بس دهند، بدون تردید امیدواری میان مردم افغانستان افزایش می‌یابد و تعهد طالبان را برای آوردن صلح نشان می‌دهد.
محمدسرور دانش، معاون دوم ریاست‌جمهوری، آغاز گفت‌وگو میان افغانان را روز تاریخی در کشور خوانده و گفته است: «امروز در تاریخ سیاسی افغانستان «یک روز تاریخی» ثبت خواهد شد و اگر بتوانیم این رخداد را به ختم جنگ و خشونت و آغاز یک صفحه‌ی جدید در حیات سیاسی مردم افغانستان پیوند بزنیم، نسل‌های آینده، همه‌ی ما را تحسین خواهند کرد».
در اعلامیه‌ی معاونیت دوم ریاست‌جمهوری آمده است: «تحکیم پایه‌های نظام سیاسی مبتنی بر قانون اساسی، نهادینه‌ساختن روندهای دموکراتیک، تثبیت حقوق و آزادی‌های زنان، رشد آزادی‌های مدنی و آزادی بیان، فراهم کردن زمینه برای تعلیم و تحصیل صدها هزار متعلم و محصل به شمول دختران، از دست‌آوردهای سال‌های پسین است و هیچ‌کدام نباید مورد معامله قرار گیرد».
در این اعلامیه آمده است که حضور گروه طالبان در میز گفت‌وگو – که ما سال‌ها بر آن تأکید داشتیم -، یک دست‌آورد بزرگ است و بدان معناست که طالبان به خوبی دریافته‌اند که از راه نظامی نمی‌توانند پیروز شوند.
در همین حال، محمد نعیم وردک، سخن‌گوی گروه طالبان، در حاشیه‌ی نشست دوحه گفته است: «ایجاد نظام اسلامی و آزادسازی ۷ هزار تا ۸ هزار تن زندانی این گروه از موضوعات کلیدی روند گفت‌وگوی کنونی است»؛ اما نهاد موسوم به «انجمن اجتماعی دادخواهان افغان» همزمان با آغاز گفت‌وگو در دوحه، با راه‌اندازی نمایشگاه تصاویر قربانیان جنگ، در کابل، گفته‌اند: «رهایی آدم‌کشان طالب، توهین به خون هزاران قربانی مظلوم این سرزمین است»!
آنان در قطع‌نامه‌ای، برگزاری لوی‌جرگه‌ی مشورتی صلح و آزادی زندانیان طالبان را جفا در حق قربانیان جنگ و قربانیان نیروهای امنیتی – دفاعی کشور خوانده‌اند.
