با جان باختن چهار برادر در عملیات نیروهای امنیت ملی در ننگرهار، رییس‌جمهور غنی، استعفای معصوم استانکزی را پذیرفت. نیروهای قطعه‌ی (۰۲) امنیت ملی، ساعت دوازده‌ی چهارشنبه شب (۱۳سنبله) در مربوطات حوزه‌ی چهارم امنیتی شهر جلال‌آباد عملیات کردند. امنیت ملی در اعلامیه‌ای گفته است که در این عملیات، مسؤول مالی گروه داعش به نام قاری جهان زیب و سه عضو دیگر داعش کشته شده اند؛ اما بنا بر گفته‌ی مردم، در این عملیات چهار برادر به نام‌های قاضی قادر صدیقی، مشاور حقوقی مجلس سنا، بهادر زاخیلوال، وکیل مدافع، جهان‌‌زیب زاخیلوال و صبور زاخیلوال، صرافان در شهر جلال‌آباد جان باخته اند. ده‌ها نفر در اعتراض به این رویداد، اجساد قربانیان را در مقابل اداره‌ی ولایت ننگرهار انتقال داده و خواهان دستگیری عاملان آن شدند.
رییس‌جمهور، در تویترش نوشته: «به عنوان یک دولت مسؤول، تلفات غیر نظامیان برای ما قابل تحمل نیست.» آقای غنی با تشکیل نشست فوری با مسؤولان ارشد امنیتی و دادستانی کل، به آن‌ها دستور پیگیری و بررسی رویداد را داده است؛ اما استعفای آقای استانکزی و پذیرش آن در این مرحله، پرسش‌های زیادی را به میان آورده است.
این عملیات و مرگ چهار برادر، چرا استانکزی را وادار به استعفا کرد؟ چرا آقای استانکزی پیش از این اقدام به استعفا نکرد؟ چرا اتهاماتی که سیاسیون کشور مبنی بر همکاری او با داعش و بی‌کفایتی در تأمین امنیت بر استانکزی وارد کرده بودند، بررسی نشد؟
در این گزارش، مروری مختصر بر حملات خونینی که در زمان ریاست آقای استانکزی رخ داده است، خواهیم داشت تا قیاسی شود بر اتفاق اخیر ننگرهار و دیگر رویدادهای سه سال گذشته.
· ۱۲ سنبله‌ی ۹۸ انفجاری که در محل استقرار مؤسسه و نهادهای خارجی «گرین ولیج» رخ‌داد و در نتیجه‌ی آن دست‌کم ۱۶ نفر کشته و ۱۱۹ نفر دیگر زخمی شدند.
· نفجار در قطعه‌ی ۴۰ امنیت در شش‌درک، این انفجار در حوزه‌ی نهم امنیتی شهر کابل صورت گرفت که در آن دست‌کم ۱۰غیر نظامی، دو سرباز خارجی کشته و ۴۲ نفر دیگر زخمی شدند.
· انفجار در حوزه‌ی ششم؛ این رویداد برخاسته از انفجار یک موتر بم‌گذاری شده بود که ۱۴ تن جان باختند و ۱۴۵ نفر دیگر زخمی شدند.
· انفجار در سالن عروسی در غرب کابل به تاریخ ۲۷ اسد؛ این انفجار در داخل سالن «شهر دوبی» رخ داد که ۹۲ کشته و ۱۴۵ نفر زخمی به جا گذاشت.
· در ۲۰ میزان سال ۱۳۹۵ زیارت کارته‌ی سخی در کابل هدف یک رویداد انتحاری قرار گرفت. در این رویداد حدود ۱۸ غیر نظامی به شمول زنان و کودکان کشته و ۵۸ نفر دیگر زخمی شدند.
· یک روز پس از این انفجار، یک دسته‌ی عزاداری هدف یک رویداد انفجاری قرار گرفت که ۱۴ کشته و ۷۰ زخمی به جا گذاشت.
· در اول قوس سال ۱۳۹۵، مراسم اربعین امام‌حسین در مسجد باقرالعلوم شهر کابل هدف قرار گرفت که ۴۰ کشته و ۸۰ زخمی به جا گذاشت.
· حمله‌ی ۲۵ جوزا سال ۱۳۹۶ مسجد‌الزهرا در شب قدر ماه رمضان که چهار کشته و هشت زخمی به جا گذاشت.
· ۱۰ اسد سال ۱۳۹۶ بر مسجد جوادیه‌ی شهر هرات حمله شد که ۳۶ تن کشته و ۶۴ نفر دیگر زخمی شدند.
· در ۳ سنبله‌ی ۱۳۹۶، مسجد امام زمان در شمال شهر کابل هدف حمله‌ی گروهی قرار گرفت که در آن ۴۰ نمازگزار شیعه مذهب کشته و ۹۰ نفر زخمی شدند.
· همچنان حمله‌ی انتحاری کابل در سرک هفتم قلعه‌ی فتح‌الله در ظهر روز عاشورا به تاریخ ۵ میزان سال ۱۳۹۶، ۵ کشته و ۲۰ زخمی در پی داشت.
· در حمله به مسجد امام زمان در غرب کابل، ۵۶ تن کشته و ۵۵ تن دیگر زخمی شدند.
· حمله به مراکز فرهنگی، مراکز آموزشی و … که صدها کشته و زخمی به جا گذاشت.
افزون بر این، در دوران کاری آقای استانکزی، ناامنی‌ها در سراسر کشور شدت یافت و چندین ولایت از کنترل دولت خارج شد که از آن جمله ولایت غزنی، کندز و… است. ولایت‌های دیگر نیز شاهد ناامنی بودند که بارها تا مرز سقوط پیش رفته است.
با افزایش ناامنی‌های سراسری، پس از هر رویداد، مردم خواستار برکناری آقای استانکزی شدند؛ اما رییس‌جمهور در مقابل تمام این خواسته‌ها مقاومت کرد. در تازه ترین مورد، آقای غنی در مصاحبه‌اش با طلوع‌نیوز در دفاع از آقای استانکزی گفت: «آقای استانکزی مورد تأیید دوستان خارجی ما است.» اکنون این پرسش مطرح است، کدام دوستان به این حد کنترل کننده اند که برای مهم‌ترین سمت امنیتی کشور تصمیم می‌گیرند و چرا اکنون این تأیید‌ها از بین رفته است؟
معصوم استانکزی، در میزان سال ۱۳۹۵ به عنوان رییس امنیت ملی افغانستان تعین شد. او از افراد بسیار نزدیک و مورد اعتماد محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان، است که پیش از آن به عنوان وزیر دفاع نیز معرفی شد و به عنوان سرپرست این وزارت یک سال کار کرد.
به جز این، در طول چند سال گذشته، او همواره از سوی افراد سرشناس در افغانستان متهم بوده است. در سال ۹۱، عطا محمد نور، او را در قتل برهان‌الدین ربانی، رییس پیشین شورای عالی صلح متهم دانسته و خواهان تحقیقات از وی شد. این اتهام پس از آن بسته شد که آقای استانکزی در سال ۲۰۱۱ همراه با فردی که خود را نماینده‌ی گروه طالبان معرفی کرده بود، به دیدار برهان‌الدین ربانی، رییس شورای صلح افغانستان، رفت؛ اما هنگام دیدارش با آقای ربانی، بمب کارگزاری شده در دستار این فرد باعث مرگ برهان‌الدین ربانی شد.
افزون بر این اتهام بررسی نشده، در چهارم قوس سال ۱۳۹۶، لالی حمیدزی، عضو مجلس نمایندگان، معصوم استانکزی، رییس امنیت ملی را متهم به حمایت از داعش در افغانستان کرد و به صورت واضح گفت که آقای استانکزی «مسؤول پروژه‌ی داعش» است.
همزمان با این، این عضو مجلس نمایندگان، اکرم خپلواک، مشاور ارشد رییس‌جمهور در امور سیاسی، استانکزی را نیز به‌دست داشتن با سازمان استخبارات نظامی پاکستان، متهم کرد. پیش از آن، همایون همایون، معاون نخست مجلس نمایندگان، در یک نامه‌ی رسمی به مشاور امنیت ملی، گفته بود که در مهمان‌خانه‌‌ی معصوم ستانکزی، مردان مشکوک در برابر منافع ملی کار می‌کنند.
حال استعفای آقای استانکزی و پذیرش آن در این شرایط، پرسش‌های زیادی را به میان آورده است؛ از جمله این که چرا دوستان خارجی آقای غنی در مورد استانکزی بی‌اعتماد شده و دستور برکناری و استعفای او را داده اند و چرا رییس‌جمهور، استعفای آقای استانکزی را پذیرفته است؟
ایا آقای استانکزی که سال‌ها با وجود مخالفت‌های گسترده‌ی مردم کار کرده، قربانی شرایط شده است؟
