روز ۲۰ سپتمبر ۲۰۰۱، جرج دبلیو بوش/بوش پسر، رییس جمهوری اِمریکا، طی سخنرانی‌ای در کنگره، گروه القاعده را به انجام حملات ۱۱ سپتمبر متهم کرده گفت: «سران گروه القاعده در افغانستان‌اند و بر روی دولت طالبان نفوذ زیادی دارند. طالبان به عنوان دولت؛ اما بخش زیادی از خاک افغانستان، در کنترل رهبری القاعده است و طالبان از آن ها حمایت می‌کنند. بنابرین ما رژیم طالبان را محکوم می‌کنیم.»
و ادامه داد: «امشب ایالات متحده‌ی اِمریکا از طالبان خواست‌هایش را مطرح می کند. خواست‌هایی که در مورد شان هیچ گفت‌وگو و مذاکره‌ای در کار نیست:
رهبران گروه القاعده را به ایالات متحده تسلیم کنید.
تمام شهروندان خارجی‌ای که به صورت غیرقانونی زندانی کرده‌اید را آزاد کنید.
از روزنامه‌نگاران خارجی، دیپلمات‌ها و کارگزاران نهاد‌های انسانی محافظت کنید.
فوراً، تمام کمپ‌های آموزشی القاعده و گروه‌های تروریستی دیگر را ببندید.
تمام تروریست‌ها و حامیان شان را دستگیر و به ایالات متحده تسلیم کنید.
به ایالات متحده دسترسی کامل به تمامی کمپ‌های آموزشی تروریست‌ها برای بازرسی بدهید.»
ایالات متحده‌ی اِمریکا از جامعه‌ی جهانی خواست تا برای سرنگونی دولت طالبان آماده و با اِمریکا همسو شوند. پس از حملات ۱۱ سپتمبر، سازمان ملل متحد و شورای امنیت دو قطعنامه‌ی مهم صادر کردند.
عبدالسلام ضعیف، سفیر طالبان در پاکستان، در پاسخ به سخنان رییس جمهوری اِمریکا، با در خواست «مدارک قانع‌کننده» مبنی بر اینکه اسامه بن‌لادن مسؤول حملات ۱۱ سپتمبر است، گفت:
«موضع و سخن ما این است که اگر اِمریکا شواهد و مدارکی در این زمینه دارد باید آن را نشان بدهد و به همه ثابت کند که القاعده مسؤول انجام این حملات است.»
به اضافه، طالبان اصرار داشتن که اگر حتا اسامه بن‌لادن مسؤول حملات ۱۱ سپتمبر باشد، بایستی محکمه‌ی او در افغانستان برگزار شود. سلام ضعیف در همین کنفرانس مطبوعاتی خود، گفت:
«حدود ۴ هزار تن از کارگران و کارکنان یهودی مرکز تجارت جهانی، از حادثه مطلع بودند و در روز ۱۱ سپتمبر سر وظیفه نبوده اند/غیرحاضر بودند.»
سخنان آقای ضعیف به عنوان یک تاکتیک وقت‌کُش شناخته شد تا یک همکاری و تلاش صادقانه و از جانب وزارت خارجه‌ی ایالات متحده بدون درنگ رد شد.
روز ۲۲ سپتمبر، امارات عربی و پس از عربستان سعودی به رسمیت شناختن دولت، طالبان را لغو کردند. پاکستان به عنوان تنها کشور حامی طالبان باقی ماند.
روز ۴ اکتبر طالبان موافقت کردند تا اسامه بن‌لادن را به پاکستان برای محاکمه در یک دادگاه جهانی بی‌طرف که بر اساس قانون خدا، عمل کند، تحویل بدهند. پاکستانی‌ها این پیشنهاد را رد کردند. آن ها در مورد اسامه بن‌لادن تصمیم گیرنده نبودند.
روز ۷ اکتبر سفیر طالبان در پاکستان پیشنهاد کرد:
«اسامه بن لادن را دستگیر می‌کنیم و او را بر اساس قوانین اسلامی محاکمه می کنیم، اگر ایالات متحده از طالبان درخواست رسمی بکند و شواهد و مدارک کافی مبنی بر انجام حمله توسط القاعده برای ما ارائه کند.»
بدون اتلاف وقت، وزارت خارجه‌ی ایالات متحده پیشنهاد طالبان را رد کرد و یکی از مقام‌های آن وزارت گفت:
«دولت ایالات متحده در مورد خواست‌های طالبان با آن ها هیچ مذاکره‌ای نخواهد کرد.»
روز ۷ اکتبر، نزدیک به ۱ ماه پس از حملات ماه سپتمبر، ایالات متحده با کمک و همراهیِ انگلستان، کانادا و برخِ کشورهای عضو ناتو، عملیات نظامی خود را علیه دولت طالبان آغاز کرد. هدف و قصد عملیات، «ساقط کردن گروه طالبان از قدرت» و «کوتاه کردن دست تروریست‌های جهانی از خاک افغانستان» اعلام شد.
واحد‌های ویژه‌ی نخبه در سازمان اطلاعاتی اِمریکا (سیا) نخستین نیروهای ایالات متحده بودند که وارد افغانستان شدند. به دنبال آن بسیاری از سازمان‌های اطلاعاتی در سرتاسر جهان برای همکاری با ایالات متحده فعال شدند. همکاری‌های که الزاماً نظامی و استخباراتی نبود، بل همکاری‌های انسان دوستانه و مدنی به کمک دوستان اِمریکا صورت می‌گرفت.
«نیروهای ویژه‌ی سازمان سیا در ولایت شمالی کندز، ماه اکتبر ۲۰۰۱ عکس: اَپی»
افراد سازمان سیا، با جبهه‌ی متحد شان در افغانستان/اتحاد شمال در ارتباط شده و نیروهای آن ها به حالت «آماده باش» در آمد.
اتحاد شمال و نیروهای ویژه‌ی سیا، برای سرنگونی طالبان با حداقل تلفات برای نیروهای ائتلاف متعهد شدند. تا سقوط دولت طالبان اِمریکایی‌ها غیر از نیروهای ویژه‌ی سیا، هیچ سربازی به میدان جنگ نفرستادند. این عملیات به خوبی به جلو رفت.
واشنگتن پست در سرمقاله‌ای در سال ۲۰۰۶ در این مورد نوشت:
«آنچه عملیات آزاد سازی افغانستان را در تاریخ نظامی ایالات متحده برجسته کرده است، به خاطر اجرای خوب و حرفه‌ای نیروهای ویژه است. به اضافه‌ی همکاری نیروهای دریایی و هوایی مان و همین طور حضور نیروهای اتحاد شمال در میدان جنگ از اهمیت زیاد و یکسان در پیروزی عملیات برخورداراند. اگر همکاری نزدیک تمامی این گروه‌ها نبود، هیچ نیروی دریایی و هوایی بدین سرعت موفق نمی شد.»
روز ۱۴ اکتبر، طالبان پیشنهاد کردند:
«اسامه بن لادن را به کشور سوم انتقال می‌دهیم، مشروط بر اینکه ایالات متحده‌ی اِمریکا شواهد کافی در اختیار ما قرار بدهد که مطمئن شویم اسامه گنه‌گار است.»
اِمریکایی‌ها به این پیشنهاد وقعی نگذاشتند و عملیات نظامی ادامه یافت. شهر مزار شریف روز ۹ نوِمبر ۲۰۰۱ از کنترل نیروهای طالبان خارج شد. نیروهای وفادار به عبدالرشید دوستم و عطامحمد نور که در کنار هم برای آزادسازی شهر می‌جنگیدند، پیروزی شان سریع حاصل شد.
در ماه نوِمبر پیش از سقوط ولایت کندز به دست نیروهای اتحاد شمال به فرماندهی محمد داوود داوود، ده‌ها فرماندهی ارشد القاعده، صدها جنگجوی طالبِ افغان، پاکستانی و عرب به دام حمله‌ای جهنمی افتادند.
ادامه دارد.
