نویسنده: زهرا اکبری
متأسفانه، در سال‌های اخیر، دیده شده است که ردهی سنیِ جوانانی که علاقه‌مند به مصرف چرس استند، پایین آمده است و اکنون بیشتر نوجوانانی در ردهی سنی ۱۴ تا ۱۸ و جوانانی در ردهی سنی ۱۸ – ۲۳ بیشترین میزان مصرف چرس را در آمارهای موجود دارند.
چرس، ماده‌ی مخدری است که با جدی نگرفتن برنامه‌هایی برای عدم مصرفش، هم اکنون مصرفش تبدیل به یک فرهنگ شده است و در بیشترین مهمانی‌ها و دورهمی‌ها، پایه‌ی ثابت این گونه محافل شده است.
در ابتدا، لازم است تا علل و عوامل گرایش جوانان به مصرف این ماده بررسی شود تا بتوان از ابتلای افراد جلوگیری کرد. در ترک دادن افراد معتاد و درمان آن‌ها نیز آسیب‌شناسی و پیش‌گیری مقدم بر درمان است. وجود فرد معتاد در خانواده، فشارهای زندگی، اطرافیان و گروه همسالان، در گرایش افراد به چرس نقش زیادی دارند.
چرس ماده‌ی مخدر گل تغییر یافته است که از گیاه شاهدانه به دست می‌آید و خاصیت روان‌گردان دارد. همچنین این ماده از مرگ‌آورترین مواد مخدر موجود است که خیلی‌ها تصور می‌کنند اعتیادآور نیست. شاید وابستگی جسمی به چرس از مواد مخدر دیگر کمتر باشد؛ اما وابستگی روحی به آن، احتمال ترک موفقیت‌آمیز را به شدت پایین می‌آورد. بعد از مصرف اولیه حالت‌های سرخوشی کاذب به فرد دست می‌دهد؛ اما در مصارف بعدی، تنها وابستگی شدید است که فرد را مجبور به مصرف می‌کند؛ به گونه‌ای که بدون مصرف چرس نمی‌تواند هیچ‌کاری انجام دهد.
سرگیجه، تنفس کم‌عمق، چشم‌های قرمز و گشاد شدن مردمک چشم، دهان خشک، افزایش اشتها، واکنش کند، حس تحریف شده از زمان، تفکر تصادفی، پارانویا، اضطراب، افسردگی و فراموشی کوتاه‌مدت، تنها چند مورد از عوارض مصرف ماریجواناست. در همین ارتباط، در مقاله‌ی ترک ماریجوانا ،به بهترین روش ترک این ماده پرداخته شده است. به طور کلی دلایل گرایش به مواد مخدر در افراد باید مورد بررسی قرار گیرد.
یکی دیگر از عوامل گرایش افراد به مصرف چرس، عدم داشتن اطلاعات کافی در مورد عوارض و آسیب‌هایی است که مواد مخدر و چرس به روح و جسم فرد وارد می‌کند. چرس نیز مانند دیگر مواد مخدر، وابستگی ایجاد می‌کند و بعد از مدتی، دیگر نمی‌توانید وابستگی و اعتیاد خود را کنترل کنید. بسیاری از جوانان به اشتباه تصور می‌کنند که چرس کم‌خطر است و مانند دیگر مواد مخدر اعتیادآور نیست. همین باور اشتباه، باعث گرایش نوجوانان به چرس می‌شود. علاوه بر این، در مکاتب بین نوجوانان این نگرش نیز وجود دارد که چرس باعث می‌شود تمرکز شان بیشتر شود و با این نظریه مصرف چرس را برای خود توجیه می‌کنند.
باید اشاره داشت، افرادی که سابقه‌ی اعتیاد در خانواده‌ی آن‌ها وجود دارد، احتمال بیشتری برای ابتلا به اعتیاد دارند. یکی از زمینه‌های گرایش افراد به چرس، کوتاهی والدین و شرایط نامناسب خانوادگی است. زمانی که نیازهای اساسی جوان در خانه تأمین نمی‌شود، به بیرون از خانه و مصرف مواد پناه می‌برد. خانواده‌هایی که بسیار سرد و خشک استند و ارتباط ضعیف و ناکارآمدی با فرزندان خود دارند، آن‌ها را از خود ناامید می‌کنند و به دنبال آن زمینه برای گرایش به موادی که احساس سرخوشی و لذت را برای شان فراهم کند ایجاد می‌شود.
دوستان و همسالان مصرف‌کننده می‌توانند عامل گرایش جوانان به چرس باشند. زمانی که یک نفر چرس مصرف می‌کند و حالت سرخوشی کاذب و لذت اولیه را تجربه می‌کند، آن را به دوستان خود نیز پیشنهاد می‌دهد.
متاسفانه در شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام، تلگرام و فیس‌بوک، تبلیغات گسترده‌ای در زمینه‌ی مصرف چرس صورت می‌گیرد که جوانان را به مصرف این مواد ترغیب و تشویق می‌کند. تبلیغات به گونه‌ای است که تصویر چرس را که به شکل برگ است بر روی لیوان، کلاه و لباس چاپ می‌کنند و آن‌ها را انتشار می‌دهند.
افسردگی، خشم، ناامیدی، فشارهای روانی زندگی روزمره و کلا مشکلات روحی و روانی، خیلی وقت‌ها باعث می‌شوند تا افراد برای خلاص شدن به مواد مخدر رو بیاورند. محل سکونت نامناسب، اعتماد به نفس پایین افراد، دسترسی راحت به چرس، ریسک‌پذیری بالای فرد و عدم توانایی در حل مشکلات، از دیگر عواملی است که می‌توانند باعث گرایش افراد به سمت مصرف چرس باشند.
افراد به دنبال سرخوشی استند؛ در صورتی که این سرخوشی تنها به اولین مصرف مربوط می‌شود و دفعه‌های بعدی، خبری از این سرخوشی نیست؛ اما از لحاظ روانی و فیزیکی به آن وابسته می‌شوند.
