انتخابات ریاستجمهوری افغانستان با نگرانی از تهدید طالبان، روز گذشته (ششم میزان) در ساعت هفت صبح مطابق به زمانی که کمیسیون انتخابات تعیین کرده بود، آغاز شد. بر بنیاد گزارشها و تصاویری که به نشر میرسید، در ابتدا تعداد شرکتکنندکان کمتر بود؛ اما با گذشت زمان افزایش یافت.
حوا حلم نورستانی، رییس کمیسیون انتخابات و دیگر اعضای آن، بیست دقیقه گذشته، از ساعت هفت صبح، در یکی از مراکز رأیدهی شهر کابل شرکت کردند و از آغاز روند رأیدهی در سراسر کشور به استثنای مراکزی که به دلایل ناامنی، امکان بازشدن آنها وجود نداشت، خبر دادند.
سیزده نامزد ریاستجمهوری نیز پس از آن، به پای صندوقهای رأیدهی رفتند و آرای شان را استعمال کردند.
کمیسیون انتخابات یک روز پیشتر در پنجم میزان، گفته بود که در سراسر افغانستان ۵ هزار مرکز رأیدهی باز خواهد بود و بیش از ۱۴۴ هزار ناظر انتخاباتی اعتبار نامه، در یافت کرده اند از روند رأیدهی نظارت میکنند.
وزارتهای داخله و دفاع نیز گفته بودند که آمادگیها برای تأمین امنیت انتخابات گرفته شده و بیش از ۷۲ هزار سرباز، امنیت مراکز و محلهای رأیدهی را در سی و چهار ولایت افغانستان خواهند گرفت.
طالبان ماهها پیش تهدید کرده بودند که روند انتخابات را اختلال میکنند و به مردم هشدار میدادند از شرکت در انتخابات خودداری کنند؛ با وجود این تهدید و نگرانی از امنیت انتخابات، گروههای مختلف اجتماعی از انتخابات استقبال کردند و به پای صندوقهای رأیدهی رفتند.
با آن که تعداد رأیدهندگان به دلایل مختلف نسبت به انتخاباتهای گذشته کمتر بود؛ اما حضور شرکتکنندگان قابل توجه بود و استقبال جوانان و زنان بیشتر احساس میشد. شعارهایی را که جوانان پس از استعمال رأی شان در شبکههای اجتماعی نشر کردند، پاسخ به تهدید طالبان و موضع عقبگرایانهای این گروه بود که در یک سال گذشته در بحث صلح نشان دادند و خواهان برگشت «امارت اسلامی» و نفی نظام جمهوری، بودند.
جوانان، لبیرالها و نخبگانی که به هر دلیلی خواهان برگشت حاکمیت طالبان نیستند، بیشتر به پای صندوقهای رأیدهی رفتند. این گروهها با شرکت در انتخابات نشان دادند که از انتخابات حمایت میکنند. بیشترین شرکتکنندگان انتخابات جوانان بودند که «حمایت از دموکراسی و نفی تفکر طالبانی» را دلیل شرکت شان در انتخابات میگفتند و این شعار را در شبکههای اجتماعی با تصاویر انگشتان رنگ شدهی شان منتشر میکردند.
در انتخابات دیروز مانند هر انتخابات دیگر، هواداران نامزدان، تلاش کردند که افراد بیشتری را به پای صندوقهای رأیدهی بکشانند و به نحو مستقیم و غیر مستقیم به نفع نامزدان دلخواه شان تبلیغ میکردند؛ اما جوانان با نوشتن در فیسبوک و گفتوگو با خبرنگاران گفتند که در اعتراض به طالبان و تفکر این گروه به انتخابات اهمیت میدهند و به این دلیل آرای شان را در صندوقها ریخته اند. با آن که طالبان در گذشته انگشتان افرادی را به جرم شرکت در انتخابات بریده بودند؛ اما رأیدهندگان بدون ترس از طالبان، تصویرهای انگشتان رنگشدهی شان را در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذاشتند. این جسارت بیان میکرد که این بار مهمترین دلیل شرکت رأیدهندگان و استقبال جوانان از انتخابات، ترس از برگشت طالبان بوده و به این دلیل به پای صندوقهای رأیدهی رفته اند.
کمیسیون انتخابات یک روز پیش، تأکید کرده بود که از انتخابات پارلمانی تجربه گرفته، فهرست رأیدهندگان را بدون نقض ترتیب کرده است؛ اما بیشترین اعتراض رأیدهندگان این بود که در مراکزی که ثبت نام کرده بودند، شهرت آنها در فهرست رأیدهندگان وجود نداشته است. این نارسایی و نقض فنی در کارکرد ماشینهای بایومتریک، نارساییهایی عمدهای بود که سبب شد شمار زیادی از افراد نتوانند آرای شان را به صندوقها بریزند. به صورت کلی در هر ولایت بزرگترین اعتراض رأیدهندگان از همین نارسایی بود و میگفتند که به دلیل مشکلات تخنیکی در فهرست رأیدهندگان، آنها از حق انتخاب محروم شده اند.
نظارت گسترده و پوشش لحظه به لحظهی رسانهها و شهروندان از روند انتخابات و اعتراض رأیدهندگان، نشان میداد که نگاه نسبت به انتخابات تا حدودی تغییر کرده است و مردم به رأی شان اهمیت میدهند.
این انتخابات به دلیل تقلب در انتخاباتهای گذشته و چالشهایی که داشت، با وجود مخالفت طالبان، برگزار شد. در یک نتیجهگیری کلی میتوان گفت که طالبان ناکام شدند و انتخابات پیروز شد. طالبان صریحتر از گذشته، تهدید کرده بودند و از امکاناتی که داشتند برای برهم زدن انتخابات استفاده کردند؛ اما با آن هم مردم از انتخابات استقبال کردند.