کمیسیون انتخابات می‌گوید که هزینه‌ی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری تأمین شده و این انتخابات در ششم میزان برگزار می‌شود. این کمیسیون در روزهای گذشته به نامزدانی که ثبت نام کرده بودند، اعتبارنامه داد. در گذشته یکی از چالش‌ها برای برگزاری انتخابات نبود هزینه و امکانات آن بود. دولت افغانستان توانایی این را ندارد که هزینه‌ی انتخابات را تأمین کند؛ تا حالا هر انتخاباتی که برگزار شده، جامعه‌ی جهانی بیشترین هزینه‌ی آن را پرداخته است.
پیش از این مسؤولان کمیسیون انتخابات می‌گفتند که بودجه‌ی انتخابات مشخص نیست. حالا این مسأله حل شده و کمیسیون انتخابات می‌گوید که ۱۴۹ میلیون دالر هزینه‌ی برگزاری انتخابات است که ۹۰ میلیون دالر آن را دولت افغانستان و ۵۹ میلیون دیگر را، نهادهای بین‌المللی کمک می‌کنند.
روز دوشنبه، عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت و نامزد انتخابات ریاست جمهوری، از بحران انتخابات ریاست جمهوری گذشته با عنوان «فاجعه یاد» کرده و تاکید کرد که تکرار آن غیر قابل تحمل است. در انتخابات سال ۱۳۹۳ کمیسیون انتخابات نتوانست انتخابات سالم را برگزار کند. مداخلات پنهانی حکومت، بزرگترین عامل بحران مشروعیت نتیجه‌ی آن انتخابات بود.
از دامن یک انتخابات ناسالم، حکومت توافقی«وحدت ملی» به وجود آمد. این حکومت که در پنج سال گذشته با اختلاف داخلی، رقابت منفی از دورن و مخالفت‌های گسترده از بیرون مواجه بود، در عمل همان را تمثیل کرده که عنوان آن است؛ حکومتی از دو تیم انتخاباتی و گروه سیاسی که بیشترین مصروفیت آن اختلاف داخلی بود و سبب آشفتگی برنامه‌های دولتی و سوءمدیریت مقام‌های ارشد حکومتی شد. این حکومت نتواست انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری را در زمان قانونی آن برگزار کند. انتخابات پارلمانی با مدیریت ناسالم و فساد و تقلب برگزار شد که حتا رهبران این حکومت نیز آن را شرم‌آور خواندند.
با آن که اشرف غنی گفته بود، انتخابات ریاست جمهوری را در ماه جوزا برگزار می‌کند؛ اما به این وعده عمل نکرد. نامزدان انتخابات ریاست جمهوری بیشترِشان مخالفان سرسخت اشرف غنی‌اند و از آغاز روند انتخابات تأکید کرده و می‌کنند که انتخابات ریاست جمهوری باید شفاف برگزار شود. آن‌ها اتهاماتی را به رهبران حکومت وحدت ملی به ویژه اشرف غنی مطرح می‌کنند که از امکانات و صلاحیت‌شان برای اهداف انتخاباتی استفاده می‌کنند و هشدار می‌دهند که انتخابات ریاست جمهوری باید بهتر از گذشته برگزار شود؛ اگر بار دیگر اشتباه‌های گذشته تکرار شود، مقصر آن حکومت است.
انتخابات ناسالم گذشته‌ی ریاست جمهوری و پارلمانی، اعتبار انتخابات را به‌عنوان بنیاد دموکراسی در افغانستان خدشه‌دار کرده و سبب بی‌اعتمادی مردم از دولت شده است.
افغانستان با سپری کردن این تجربه‌ها، بار دیگر انتخابات ریاست جمهوری را برگزار می‌کند. این انتخابات با چالش‌ها و انتظارات متفاوت همراه است. حکومت وحدت ملی به آزمون سختی مواجه است که می‌تواند بانی انتخابات سالم ریاست جمهوری شود یا عامل بحران. این پرسش درحالی مطرح است که محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله، رهبران حکومت وحدت ملی، هر دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری‌اند؛ اگر آن‌ها بخواهند در امور انتخابات مداخله کنند یا نکنند بر نتیجه‌ی انتخابات و آیندهی افغانستان تأثیرگذار است.
انتخابات ریاست جمهوری، درحالی برگزار خواهد شد که برنامه‌ی صلح با طالبان نیز در جریان است. طالبان گفته‌اند، تا زمانی که نیروهای خارجی در افغانستان باشند، آن‌ها با انتخابات مخالفت می‌کنند؛ اگر تلاش‌های صلح پیش از انتخابات به نتیجه نرسد، تهدید امنیت انتخابات چالش بزرگ است و طالبان در آن صورت، بیشتر از گذشته انتخابات را تهدید خواهند کرد.
اگر حکومت در امور انتخابات مداخله کند یا کمیسیون انتخابات نتواند انتخابات را سالم برگزار کند، احتمال دارد بحران انتخاباتِ گذشته‌ی ریاست جمهوری تکرار شود؛ اگر چنان شود، با توجه به تهدیدهای متصور از طرف طالبان، ضعف اقتدار دولت و اختلاف شدید میان رهبران سیاسی، بحرانِ بزرگتری دامن‌گیر افغانستان خواهد شد. ممکن نیست بار دیگر نسخه‌ی مشابه یا متفاوت «حکومت وحدت ملی» پذیرفته شود؛ به دلیل این که یک‌بار تجربه شده است.
این مشکلات درحالی متصور است که کمیسیون انتخابات نتوانسته برنامه‌های خود را در زمان مشخص انجام دهد و بیشتر از سی روز از برنامه‌ی کاری خود، عقب مانده است. فهرست نهایی رأی‌دهندگان، تشکیل کمیته‌ی رسانه‌ها، توزیع اعتبارنامه به ناظران نامزدان، چاپ اوراق رأی‌دهی و خریداری ماشین‌های بایومتریک که باید انجام می‌شد، هنوز هیچ کدام انجام نشده است؛ در حالی که تا کمتر از ده روز دیگر کمپین نامزدان انتخابات آغاز می‌شود.
بخش‌هایی که نام برده شد، مهمترین بخش‌ِ روند انتخابات است؛ اما به تأخیر افتاده است؛ اگر کمیسیون انتخابات این بخش‌ها را به زودی رسیدگی نتواند، احتمال دارد که تجربه‌ی انتخابات پارلمانی گذشته در انتخابات ریاست جمهوری تکرار شود و کمیسیون نتواند با آمادگی لازم انتخابات را برگزار کند.
در انتخابات پارلمانی تجربه شد که یک مشکل عمده در کنار مشکلات دیگر، کوتاهی کمیسیون‌های انتخاباتی بود که در آخرین مرحله، کمیسیون انتخابات مواد انتخاباتی را آماده کرد و بدون آمادگی لازم انتخابات پارلمانی برگزار شد. به دلیل این بی‌برنامگی و سوءمدیریت مسؤولان کمیسیون‌های انتخاباتی از کار برکنار شدند. اگر کمیسیون انتخابات از گذشته تجربه نگیرد، انتخابات ریاست جمهوری با مشکلاتی همراه خواهد بود؛ در آن صورت مقصر اصلی کمیسیون انتخابات شناخته خواهد؛ همان‌گونه که در گذشته چنین شد.
