با گذشت هر روز، تنشها میان کمیسیون انتخابات و نامزدان ریاستجمهوری بیشتر میشود. هنوز هم روند بازشماری آرا در ۷ ولایت افغانستان به دلیل اعتراض شورای نامزدان و تکت انتخاباتی ثبات و همگرایی متوقف است.
جدال میان تیم انتخاباتی ثبات و همگرایی و کمیسیون انتخابات، پس از آن بیشتر شد که این کمیسیون ۳۰۰ هزار رأی مورد انتقاد نامزدان را با اعتبار خواند و گفت که پس از تفتیش و بازشماری مشخص شد که این آرا هیچ مشکل قانونی ندارد.
هر چند در جریان دو هفتهی اخیر، مذاکره میان کمیسیون انتخابات و شورای نامزدان به شدت ادامه داشت و بارها نشستهایی برای حل این مشکل دایر شد؛ اما تا هنوز طرف مدعی قناعت نکرده است. اعتراضها تا جایی ادامه یافت که روز گذشته هواداران و اعضای ارشد تکت انتخاباتی ثبات و همگرایی، برای شش ساعت به جادهها برآمدند، دست به راهپیمایی زدند و خواستار ابطال ۳۰۰ هزار رأی از سوی کمیسیون انتخابات شدند.
آنان با صادر کردن قطعنامهی شش مادهای، اعلام کردند که کمیسیون انتخابات باید فوری ۳۰۰ هزار رأی جعلی را از دور خارج کند.
در قطعنامهی این تیم آمده است که کمیسیون انتخابات باید به مسیر قانون، طرزالعملها و لوایح نافذ انتخاباتی برگردد و به جای تمکین به خواست و مطالبات یک تیم انتخاباتی، صدای مردم افغانستان را بشنود. کمیسیون انتخابات باید فورا ۳۰۰ هزار رأی غیر بایومتریک و جعلی را از دور خارج و استقلالیت و بیطرفیاش را در روند انتخابات ثابت کند؛ در غیر آن مسؤولیت بحران سیاسی و پیامدهای آن به اعضای کمیسیون برمیگردد.
آنان همچنان تأکید کردند: «مردم افغانستان این بار اجازه نخواهند داد، دولت برخاسته از تقلب بر سرنوشت شان حاکم شود و چراغ انتخابات و مردمسالاری را برای همیشه در سرزمین ما خاموش گرداند. تیم تقلب، کمیسیون انتخابات و جامعهی بینالمللی نباید صدای حقطلبانهی افغانستان را دست کم بگیرند. به مردم افغانستان اطمینان میدهیم که با تمام توان از آرا و حقوق آنان دفاع خواهیم کرد و به مشارکت در نظام آلوده با جعل روی نخواهیم آورد.»
در همین حال شماری از نهادهای ناظر انتخابات نیز به این باور اند که اگر تنشهای کنونی میان نامزدان و کمیسیون انتخابات پابرجا بماند، نه تنها که نتیجهی انتخابات مشخص نخواهد شد که افغانستان به بحران بسیار بزرگ گرفتار خواهد شد.
صغرا سعادت، سخنگوی تیفا (بنیاد انتخابات عادلانهی افغانستان) به روزنامهی صبح کابل میگوید؛ در حال حاضر یگانه راه حل این است که کمیسیون انتخابات، نامزدان و نهادهای ناظر با هم بشینند و یک راه حل همهجانبه را جستجو کنند؛ زیرا ادامهی این وضعیت میتواند افغانستان را وارد یک بحران کلان بسازد.
جای تقلبکاران و حامیان تقلب زندان است
محمد محقق، کریم خلیلی، اسدالله سعادتی و بابر فرهمند، معاونان و اعضای ارشد دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی نیز در راهپیمایی روز گذشته شرکت کرده بودند. آنان هر یک به نوبهی خود کمیسیون انتخابات را به عدم استقلال و تقلب متهم کردند.
اسدالله سعادتی، معاون دوم دستهی «ثبات و همگرایی» در جریان راهپیمایی روز گذشته گفت که هنوز هم فرصت است تا کمیسیون مستقل انتخابات به قانون و طرزالعملهای انتخاباتی برگردد و گرنه، جای «تقلبکاران و حامیان تقلب» گوشهی زندان خواهد بود.
او گفت: «امسال مثل سال ۲۰۱۴ نیست. در انتخابات ۲۰۱۴ مصلحت آن بود که بر اساس سازش سیاسی حکومت وحدت ملی تشکیل شود؛ اما امسال مصلحت آن است تا خیمهی تقلب از ارگ و حاکمیت نامشروع بر زندگی مردم برداشته شود.»
اما سؤالی که مطرح میشود این است که در شرایط حاضر وقت آن است که تکتهای انتخاباتی کمیسیون انتخابات را متهم به بیطرفی کنند و یا این که خواهان محاکمهی آنان شوند؟
سخنگوی تیفا میگوید که در شرایط حاضر باید همه به عنوان شهروندان افغانستان نقش خود را در ثبات این کشور ادا کنیم و به فیصلههای قانونی یکدیگر احترام بگذاریم. بانو سعادت میگوید: «زمان این نیست که یکدیگر را متهم کنیم. زمان آن است که تمام طرفهای درگیر از خودگذری نشان بدهند. پافشاری و یا قدرتنمایی افغانستان را به بحران میبرد.»
پیشنهاد نهادهای ناظر انتخابات این است که باید یک جلسهی مشترک میان کمیسیونهای انتخابات، سفارت امریکا، نامزدان، نهادهای ناظر و اتحادیهی اروپا برگزار شود تا یک دیدگاه جمعی به دست آید و یک راه حل حقوقی برای پایان بحران کنونی پیدا شود.
نهادهای ناظر انتخابات همچنان تأکید میکنند که روند کاری کمیسیون انتخابات نباید بیش از این متوقف باشد. از سویی هم کمیسیون انتخابات نیز باید به خواستهای معترضان توجه کند؛ زیرا در صورت ادامهی این وضعیت، اعلام نتیجه ناممکن خواهد بود.
با تماسهای زیاد، نتوانستیم دیدگاه کمیسیون انتخابات را در مورد اعتراض تکت انتخاباتی ثبات وهمگرایی و همچنان شورای نامزدان داشته باشیم.