محمداشرف غنی، نامزد ریاستجمهوری، بعد از یک مدت طولانی، در خصوص بنبست انتخاباتی موقف گرفت که نامزدان ریاستجمهوری بیشتر از این حوصلهی سیاسی مردم را آزمایش نکنند و اجازه دهند که کمیسیون انتخابات روند تفتیش و بازشماری آرا را در هفت ولایت باقیمانده به پایان برساند. آقای غنی، که روز پنجشنبه در دیدار با اعضای ستاد انتخاباتی معاون دوم تیم دولتساز صحبت میکرد، تأکید کرد که حوصلهی سیاسی مردم به این خاطر است که به شفافیت انتخابات، احترام به استقلال کمیسیونها و به حاکمیت قانون متعهد استند.
این نامزد ریاستجمهوری با اشاره به اعتراض دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی گفت: «چه کسی ترس دارد که صندوقهای شان شمار شود، تقلب که کرده است که نمیخواهد که آرا بازشماری شود. تیم دولتساز کدام جای گفته که با بازشماری آرا مخالف است؟ این حوصلهی سیاسی ما است. چه کسی بود که ادعاهای میلیونی داشت. سه و نیم هزار رأی کجا و ادعای میلیونی کجا.» به گفتهی آقای غنی، باوجود این که دولتساز به کمیسیون انتخابات اجازهی بازشماری آرا را داده است؛ برخی از تیمهای انتخاباتی ترس دارند که صندوقها شان مورد تفتیش و شمارش آرا قرار گیرد و به همین خاطر مانع بازشماری آرا میشوند.
دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی در جریان یک ماه اخیر، اعتراضهای زیادی را در هفت ولایت افغانستان راهاندازی کرده و مانع تفتیش و بازشماری آرای محلها شده است. در جریان این مدت، آقای غنی رییس دستهی انتخاباتی دولتساز، سکوت مطلق را اختیار کرد و هر تصمیمی را که کمیسیون انتخابات اتخاذ کرد، دولتساز آن را پذیرفت. اعتراضها در هفت ولایت و اتهامهای دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی، سرانجام سکوت مطلق غنی را شکست و او روز پنجشنبه، به برخی از تکتهای انتخاباتی هشدار داد که بیشتر از این، مزاحم کمیسیون انتخابات نشوند. در عین حال، آقای غنی، رقیب سیاسی خود، آقای عبدالله را متهم کرد که از تفتیش و بازشماری آرا میترسد و به همین خاطر، برای دامن زدن به تعصب در میان مردم روی آورده است. او خیلی واضح گفت که تکت انتخاباتی دولتساز اجازه نمیدهد که بیشتر از این، حوصلهی سیاسی مردم به آزمون گرفته شود.
دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی در مورد این اظهارات آقای غنی، واکنش نشان میدهد که رییسجمهور غنی از حوصلهی سیاسی مردمی صحبت میکند که اصلا وجود ندارد. نورالرحمان اخلاقی، عضو ارشد این دستهی انتخاباتی به روزنامهی صبح کابل میگوید که تقلب یک میلیونی آقای غنی افشا شده و به همین خاطر، حقخواهی مردم و دفاع از شفافیت در انتخابات، آقای غنی را نگران کرده است.
آقای اخلاقی گفت، دستهی انتخاباتی دولتساز فکر میکند که تعدادی از نامزدان رأی کمتری در انتخابات آورده اند، آنها را مورد اهانت قرار میدهد؛ در صورتی که نامزدان رأی کمتری دارند و یا هم کسانی که نامزد نیستند و شهروند میباشند، آنها از شفافیت در انتخابات دفاع میکنند.
دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی، معتقد است که آقای غنی از باطل شدن سه صد هزار رأی تقلبی ترس دارد و با تمام توان تلاش دارد تا برکمیسیون انتخابات فشار بیاورد؛ زیرا میداند که با باطل شدن این آرا، بازندهی انتخابات خواهد بود که این موضوع را شماری از اعضای کمیسیون انتخابات میدانند.
نورالرحمان اخلاقی در پیوند به صحبت آقای غنی که گفته: «چه کسی بود که ادعاهای میلیونی داشت، سه و نیم هزار رأی کجا و ادعای میلیونی کجا» میگوید که اشرفغنی با کلمات بازی میکند و ترفندهاییکه دارد، به دنبال تغییر ذهنیت عامه است؛ اما دیگر زمان این ترفندها از دست رفته و مردم افغانستان برای تأمین شفافیت به پا ایستاد است.
اعضای ارشد دستهی نتخاباتی ثبات و همگرایی، مدعی استند که صدها هزار رأی تقلبی دولتساز در حوزههای انتخاباتی کندهار، خوست، پکتیکا و چندین ولایت دیگر باطل شده و این نشان میدهد که آقای غنی در پشت یک تقلب گسترده و سازمانی قرار دارد و حالا که، تقلبات این دستهی انتخاباتی افشا شده، از اثر نگرانیهای خود، اظهاراتی را مطرح میکند.
دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی، بر این باور است که پایهی اساسی انتخابات، پذیرش عمومی از سوی مردم است که بر اساس اصول، طرزالعمل و لوایحی که قبل از برگزاری انتخابات مشخص شده، بر اساس آن، به سوی انتخابات میشتابند. به این خاطر، ثبات و همگرایی تأکید دارد که آقای غنی به امور کمیسیون انتخابات مزاحمت نکند تا این کمیسیون به رویههای قانونی برگردد. در صورتیکه پذیرش عمومی در انتخابات از بین برود، دیگر مسألهی انتخابات به عنوان یک فرمول برای حلال مشکلات افغانستان مورد کاربرد قرار نخواهد گرفت.
عبدالله عبدالله، گلبدین حکمتیار، رحمتالله نبیل و شورای نامزدان ریاستجمهوری از مخالفان روند تفتیش و بازشماری آرا استند. از این که روند تفتیش به پایان رسیده و فقط هفت ولایت باقی مانده، اکنون تعدادی از این نامزدان «حکومت موقت و حکومت مشارکتی» را برای عبور از بنبست انتخاباتی مطرح کرده اند.
حکمتیار، نبیل و شورای نامزدان ریاستجمهوری، با این که میدانند، نتایج انتخابات هیچ سودی را برای آنها به ارمغان نمیآورد؛ اما تلاش دارند که در اوج تنشهای انتخاباتی، از کمترین فرصت، بیشترین امتیاز را به دست آورند؛ هرچند، آقای عبدالله تا کنون هیچگونه موقفی در خصوص چگونگی ایجاد حکومت مؤقت اعلام موضع نکرده؛ اما همفکران او مثل حکمتیار و نبیل، این ایده را در ذهن شان پرورش داده اند که در صورت عدم اعلام نتیجهی انتخابات، حکومت مؤقت و حکومت مصالحه را برجسته سازند. آقای حکمتیار، روز جمعه با راهاندازی تظاهرات در کابل، تأکید کرد که انتخابات نتیجه بدهد یا ندهد، تکشیل حکومت مؤقت ضروری است. رحمتالله نبیل یکی دیگر از نامزدان ریاستجمهوری معتقد است که انتخابات ریاستجمهوری نتیجه نمیدهد و این انتخابات لغو شود و به جای آن «حکومت مصالحه» به وجود آید.