کمیشنری‌که از تکنالوژی فعال‌تر است

مولانا محمد عبدالله، کمیشنر کمیسیون مستقل انتخابات، ادعا کرده که بر اساس تعدیل قانون انتخابات، حدود ۹۰۰ هزار رأی بی‌اعتبار شناخته خواهد شد.
او همچنان گفته است که دو روز بعد انتخابات، دفاتر ولایتی کمیسیون مستقل انتخابات از اشتراک ۲۶۹۵۸۹۰ رأی‌دهنده در انتخابات ریاست‌جمهوری گزارش داده بودند و آخرین آمار طی مراحل شده‌ی بایومتریکی، نشان می‌دهد که ‌ ۱۷۹۱۷۰۳ تا ۱۹۲۹۳۳۳ نفر در انتخابات شرکت کرده بودند که ۱۳۷۶۳۰ رأی رقم دومی آن قابل بحث و تدقیق است.
اما یک منبع در کمیسیون مستقل انتخابات که نخواست نامش افشا شود، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که آقای مولانا محمد عبدالله برخی از اطلاعات را جمع‌آوری و نشر می‌کند و گزارشی ‌که به تازگی نشر کرده از آدرس کمیسیون مستقل انتخابات نیست.
این منبع همچنان افزود، تا زمانی‌ که گزارش شرکت درملوک به کمیسیون مستقل انتخابات نرسد، تفکیک آرای بااعتبار و بی‌اعتبار دشوار است.
این کمیشنر کمیسیون مستقل انتخابات، همچنان گفته است که آن عده‌ از مسؤولان ولایتی کمیسیون که در خصوص تقلب‌های مراکز تحت مدیریت‌ شان گزارشی را ارائه نکرده ‌اند، به مراجع عدلی و قضایی معرفی می‌شوند.
ماده‌ی نوزدهم لایحه‌ی تفتیش، بازشماری و ابطال آرای انتخابات ریاست‌جمهوری در سه بند، حکم می‌کند:
۱- برای تطبیق نتایج تفتیش و بازشماری آرا، دیتابیس خاص ایجاد گردیده و چک‌لست‌های تفتیش و بازشماری آرا در آن ثبت می‌گردد. دیتابیس تفتیش و بازشماری آرا به گونه‌ای طراحی می‌شود که بعد از ثبت معلومات چک‌لست تفتیش و بازشماری آرا مطابق معیارهای از قبل تعیین شده، زمینه‌ی تصمیم‌گیری در مورد اعتبار بخشیدن و یا باطل نمودن آرای محل یا کاندیدان مشخص فراهم می‌گردد.
۲- دبیرخانه‌ی کمیسیون بعد از ثبت چک لست‌های تفتیش و بازشماری آرا در دیتابیس، گزارش آن را که توسط دیتابیس ترتیب می‌شود، جهت بحث و تصمیم‌گیری به جلسه‌ی کمیسیون ارائه می‌کند.
۳- کمیسیون گزارش تفتیش و بازشماری آرا را بررسی نموده و با درنظرداشت معیارهای قانونی و مصوبات کمیسیون، تصمیم اتخاذ می‌نماید.

ادعای مولانا محمد عبدالله مبنی بر بی‌اعتبار شدن ۷۰۰ تا ۹۰۰ هزار رأی خلاف لایحه‌ی تفتیش، بازشماری و ابطال آرا است. لایحه‌ها و طرزالعمل‌های کمیسیون مستقل انتخابات بر این است که هرگونه اعلام موضع در قبال انتخابات به ویژه ابطال آرا، بر اساس تصمیم مشترک اتخاذ می‌شود؛ در حالی‌ که آقای عبدالله در نیمه‌ی شب، گزارشی را نشر می‌کند که منجر به تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی می‌شود و از جانب دیگر، شرکت درملوک هیچ‌گونه آمار دقیقی از آرای بایومتریک شده را در اختیار کمیسیون قرار نداده که ادعای آقای عبدالله تأیید شود؛ این به معنای آن است کمیشنر کمیسیون حتا بیشتر از دستگاه‌های تکنالوژی، فعالیت می‌کند.
نهادهای ناظر انتخابات، ارائه‌ی رقم آرای بی‌اعتبارشده از سوی مولانا محمد عبدالله را، ناشی از ضعف و عدم هماهنگی اعضای کمیسیون مستقل انتخابات می‌دانند. سمیرا رسا، سخنگوی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه‌ (فیفا) می‌گوید، تمامی آمار دقیق از آرای بااعتبار و بی‌اعتبار در شرکت درملوک است که ایجاب می‌کند، رقم دقیق ابطال آرا با تفاهم مشترک کمیسیون و این شرکت، همگانی شود.
نهادهای ناظر ابراز نگرانی می‌کنند که ارائه‌ی گزارش‌های غیرمسلکی از سوی شماری کمیشنران کمیسیون مستقل انتخابات، منجر به تشنج‌های انتخاباتی شده و چالش‌ها را بر سر پذیرش نتیجه‌ی انتخابات بیشتر می‌کند. این نهادها از کمیشنران کمیسیون می‌خواهند که به جای ارائه‌ی آمار غیررسمی، به بلند بردن اعتماد مردم افغانستان نسبت به عمل‌کرد این نهاد، تلاش کنند.
کمیسیون مستقل انتخابات، تاریخ اعلام نتیجه‌ی ابتدایی را ۲۳ عقرب ماه جاری تعیین کرد. هر چند، نهادهای ناظر امیدوار اند که این‌بار، کمیسیون به تعهد خود عمل کند؛ ولی قرائن نشان داده است که این نهاد، تا هنوز نتوانسته است بر اساس تقویم انتخاباتی به پیش برود.
از سوی دیگر، داکتر عبدالله عبدالله، رییس اجرائیه‌ی حکومت و نامزد ریاست‌جمهوری، روز شنبه (۴ عقرب)، در دیدار با ناظرین خود گفته است که بار دیگر وضعیت انتخاباتی سال ۲۰۱۴ میلادی تکرار نخواهد شد. او گفته است: «مطمئن باشید که رأی واقعی مردم افغانستان تعیین‌کننده است و ما به خاطر سلامت افغانستان گذشت زیادی کردیم، حوصله داشتیم و خوب است که صبور باشیم؛ اما باور داشته باشید که هرگز ۲۰۱۴ تکرار نمی‌شود؛ زیرا نتیجه‌ی تقلب، ناکامی افغانستان است، چون دیگر کسی به انتخابات و نظام باور نمی‌کند.»
آقای عبدالله در حالی به عدم تکرار بحران انتخاباتی ۲۰۱۴ تأکید می‌کند که دو روز بعد از ختم پروسه‌ی رأی‌دهی، او خود را برنده‌ی انتخابات اعلام کرد. با گذشت یک ماه از برگزاری انتخابات، داکتر عبدالله تا کنون چندین ‌بار در رسانه‌های بین‌المللی خود را پیروز انتخابات معرفی کرده است که این امر، رفته رفته به تکرار بحران انتخابات پنج سال قبل منجر خواهد شد. از جانب دیگر، تأخیر سه‌هفته‌ای در اعلام نتیجه‌ی ابتدایی، شک و تردیدها را نسبت به صداقت کمیسیون مستقل انتخابات بیشتر کرده و میزان چالش‌های انتخاباتی را بلند خواهد برد.