آیا کمیسیون انتخابات می‌تواند بحران موجود را مهار کند؟

اکرم رسا
آیا کمیسیون انتخابات می‌تواند بحران موجود را مهار کند؟

سریال روند بازشماری آرا از سوی کمیسیون انتخابات و تحریم آن از سوی نامزدان ریاست‌جمهوری، همچنان ادامه دارد. کمیسیون مستقل انتخابات، روز گذشته یک‌شنبه (۲۶عقرب) روند بازشماری آرا را دوباره آغاز کرد؛ اما ساعتی از آغاز این روند نگذشته بود که شورای نامزدان، آن را دوباره تحریم کرد. اعتراض نامزدان ریاست‌جمهوری به ویژه‌ دسته‌ی انتخاباتی ثبات و همگرایی، سبب شد که روند بازشماری و تفتیش آرا در ولایت‌های سرپل، تخار، بدخشان، فاریاب، پروان، کاپیسا و پنجشیر آغاز نشود و معترضان، دروازه‌های دفاتر ولایتی کمیسیون در این ولایت‌ها را مسدود کردند.
استدلال شورای نامزدان این است؛ تا زمانی که آرای پاک و ناپاک از هم جدا نشوند و مسیر شمارش در پرتو اجماع نامزدان، محتوای اطمینان‌بخش پیدا نکند، روند بازشماری و تفتیش، مفهومی ندارد.
همچنان عبدالله عبدالله، پس از چاشت دیروز، در یک نشست گفت که خواسته‌های دسته‌ی انتخاباتی او، بسیار واضح بود؛ اما کمیسیون انتخابات در برابر آن هیچ‌گونه دلیل قناعت‌بخشی ارائه نکرده است.
آقای عبدالله تأکید کرد که توقف سه‌روزه‌ی روند بازشماری و تفتیش آرا، یک نوع فریب بود و دسته‌ی انتخاباتی ثبات و همگرایی، در روند بازشماری و تفتیش آرا شرکت نمی‌کند. او گفت که ادامه‌ی این روند در غیاب ناظران این تیم، نشان می‌دهد که پروسه‌ی انتخابات مشروعیت خود را از دست می‌دهد.
این نامزد ریاست‌جمهوری همچنان ادعا کرده است که فیصله‌ی اخیر کمیسیون مستقل انتخابات، نشان می‌دهد که این کمیسیون مستقل نیست و از دستورات دسته‌ی انتخاباتی دولت‌ساز پیروی می‌کند.
اما مسؤولان کمیسیون انتخابات، می‌گویند که این نهاد یک نهاد مستقل است و تمام تصامیمی که از سوی آنان گرفته می‌شود، مطابق به قانون بوده و تلاشی در راستای حفاظت از آرای مردم است.
علی افتخاری، معاون سخنگوی کمیسیون انتخابات، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید: «ما از طریق ریاست‌های ولایتی، گفت‌وگوهایی داریم و امیدواریم که به یک نتیجه‌ی مشترک برسیم تا بازشماری آرا را دوباره آغاز کنیم.»
آقای افتخاری افزود: «نتیجه‌ی ابتدایی، طوری که از نامش معلوم می‌شود، فرصتی است برای نامزدان تا اگر ملاحظه و شکایتی وجود داشته باشد، با کمیسیون شریک شود. نگرانی در این قسمت وجود ندارد؛ زیرا شکایت‌هایی که درج می‌شود، دوباره به کمیسیون شکایات فرستاده می‌شود. کمیسیون انتخابات یک نهاد مستقل است و اگر ملاحظه‌ای وجود دارد باید شریک شود.»
نهادهای ناظر انتخابات نیز ضمن نگرانی از این وضعیت، تأکید می‌کنند، که اگر کمیسیون انتخابات نتواند اعتماد نامزدان را به دست بیاورد، استقلالیت‌ این نهاد نیز زیر سؤال می‌رود.
زبیر حبیب‌زاده، سخنگوی تیفا، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید، تصمیم‌های کمیسیون برای نامزدان قابل قبول نیست و امکان دارد که انتخابات به سوی بحران برود. «ما از ضعف مدیریتی کمیسیون انتخابات نگران استیم. عدم ظرفیت در کمیسیون انتخابات و سیاسی شدن کارهای تخنیکی این نهاد از مشکلات عمده است.»
در همین حال، اعتباردهی به ۱۳۷ هزار و ۶۳۰ رأی قرنطین‌شده نیز پرسش‌هایی را به میان آورده است. کمیسیون انتخابات اخیرا اعلا م کرده که با در نظرداشت ارائه‌ی معلومات، تجزیه و تحلیل دارالانشای این کمیسیون به ‌ویژه متخصصان ملی و بین‌المللی، در مورد ۱۳۷ هزار و ۶۳۰ رأی قرنطین‌شده هیچ مشکلی وجود ندارد و این آرا بااعتبار شناخته می‌شود.
اما دسته‌ی انتخاباتی ثبات وهمگرایی با انتقاد از اعتباردهی این آرا می‌گوید که کمیسیون انتخابات هیچ‌گونه توجهی به خواسته‌های نامزدان نکرده و از دستورات دسته‌ی انتخاباتی دولت‌ساز پیروی می‌کند. تیفا نیز در این مورد می‌گوید که کمیسیون انتخابات هیچ گونه دیدگاه مشخصی در مورد اعتباردهی این آرا بیرون نداده است و این مسأله می‌تواند شفافیت پروسه را به مشکل مواجه کند.
با توجه به مشکلات یادشده، باید دید که آیا کمیسیون قادر خواهد بود تا روند بازشماری آرا را آغاز و نتیجه‌ی نهایی را در ۱۵ قوس اعلام کند یا خیر.