اندک اندک به انتخابات ریاست‌جمهوری نزدیک می‌شویم. درست نُه روز تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری زمان باقی مانده است تا در ششم میزان، بزرگ‌ترین رویداد سیاسی در افغانستان اتفاق بیفتد. قرار است که در شش میزان زنان و مردان واجد شرایط، به پای صندوق‌های رأی بروند تا رییس‌جمهور آینده‌ی شان را انتخاب کنند. در تشویق و جهت‌دهی رأی‌دهندگان، عوامل مختلفی وجود دارد که یکی از این عوامل، علمای افغانستان است. به تازگی، کمیسیون انتخابات طی فراخوانی، خواستار همکاری‌های جدی علمای افغانستان به مشارکت مردم در انتخابات شده است. حوا علم نورستانی، رییس این کمیسیون، در نشستی با آن‌ها از علما خواسته است که مردم به ویژه زنان افغان را، در جهت مشارکت آن‌ها در روند انتخابات ریاست‌جمهوری تشویق کنند. رییس کمیسیون انتخابات می‌گوید که امامان مساجد و روحانیون از جایگاه و نفوذ زیادی در میان مردم برخوردارند و این جماعت می‌توانند به سهم‌گیری مردم در روند انتخابات، نقش مؤثری را ایفا کنند.
علمای دین، مشارکت مردم را در انتخابات از دو محور بحث می‌کنند: محور اول، حساسیت مردم نسبت به تعیین سرنوشت شان؛ یک مسلمان، وقتی در مرحله‌ی انتخابات قرار می‌گیرد، با رأی خود، نه تنها برای خود؛ بلکه در جامعه‌ای که زندگی می‌کند، مسؤولیت خود را ایفا می‌کند و این مسؤولیت افراد نسبت به سرنوشت اجتماعی و جامعه‌ی اسلامی، یکی از وظایف مهم در اسلام است. محور دوم؛ این است که در حقیقت مردم با اعمال رأی خود، بزرگ‌ترین مشوره را در خصوص تعیین زعیم آینده‌ی یک کشور و کلیت نظام می‌دهند و این مشوره از مجرای انتخابات میسر است.
سالم حسنی، یکی از عالمان دین، می‌گوید که علمای افغانستان در امر برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری با حکومت و کمیسیون‌های انتخاباتی همکاری همه‌جانبه را انجام خواهند داد؛ زیرا علما، نسبت به سرنوشت جامعه‌ی اسلامی افغانستان احساس مسؤولیت می‌کنند. او، گفت که تشویق مردم به خصوص زنان در راستای مشارکت آن‌ها در انتخابات، یکی از وظایف مهم علمای دین است تا به مردم امید داده و این آگاهی را انتقال دهند که نسبت به سرنوشت آینده‌ی شان، با هوشیاری تمام عمل کنند.
انتخابات ریاست‌جمهوری، در سایه‌ی تهدیدهای جدی گروه طالبان برگزار می‌شود. این گروه، هشدار داده که با انجام حملات مسلحانه، مانع برگزاری انتخابات می‌شود. علمای دین، مخالفت طالبان را در مورد انتخابات را، ناشی از فهم غلط آن‌ها می‌دانند. آقای حسنی می‌گوید که گروه طالبان به عنوان یک جریان افراط‌گرا با برداشت نادرست از اسلام سیاسی، می‌کوشند که زعیم یک کشور اسلامی توسط چند نفر خاص معرفی شود و از نظر آن‌ها، انتخابات خلاف آموزه‌های اسلامی است که در واقع، طالبان با نفی انتخابات، به دنبال تشکیل نظام امارتی استند، نه جمهوری.
انتخابات، نمادی از نظام جمهوریت است و تعیین خلیفه توسط عده‌ی محدودی از افراد، نمادی از امارت؛ به همین منظور، گروه طالبان مخالف برگزاری انتخابات است و از جانب دیگر، طالبان به عنوان یک جریان تروریستی، به دنبال این استند که مردم افغانستان در انتخابات شرکت نکنند و با اعمال خشونت‌ها، تلاش دارند که مشروعیت دولت و نظام جمهوری را کاهش دهند.
در این میان، اما مشارکت زنان در روندهای دموکراتیک بخش دیگری از چالش‌ها در انتخابات‌های گذشته بوده است که بنیاد این مشکل، مردسالاری در جامعه‌ی سنتی افغانستان خوانده می‌شود. مردسالاری، سبب شده که همه چیز با محوریت مردها مفهوم پیدا کند؛ به همین منظور، مشارکت زنان در روندهای دموکراتیک؛ چون انتخابات، به صلاحیت و یا هم اجازهی مردهای یک خانواده وابسته است؛ زیرا اگر مردهای خانواده اجازهی مشارکت زنان را در انتخابات دهند، احتمال دارد که زنان مشارکت ورزند و بر اساس مشارکت مستقیم و سری، از حق رأی خود استفاده کرده و به زعیم آینده‌ی خود رأی دهند؛ اما اگر مرد خانواده اجازه ندهد، ممکن است که مرد یک خانواده، رأی خانم‌ها را در غیاب شان و بر اساس مشارکت غیرمستقیم به نفع نامزد مشخص اعمال کند؛ این چالش حداقل در تاریخ چهار دور انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان تکرار شده است.
شماری از نهادهای ناظر بر روند انتخابات، حضور زنان را در انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو متفاوت‌تر از انتخابات‌های گذشته می‌دانند. صغرا سعادت، سخنگوی بنیاد انتخابات شفاف افغانستان، می‌پذیرد که مشارکت و سهم‌گیری زنان همواره در انتخابات‌های گذشته یک مسأله‌ی مهم و جدی بوده است و تفاوت انتخابات پیش رو در این است که عکس‌برداری از خانم‌ها در هنگام رأی‌دهی اجباری شده است. او، می‌گوید که عکس‌برداری از خانم‌ها از یک‌سوس به شفافیت انتخابات ریاست‌جمهوری کمک می‌کند و از سوی دیگر، مشارکت زنان را در انتخابات محدود می‌سازد.
صغرا سعادت، گفت: «گرچند ما به عنوان نهاد ناظر، این (عکس‌برداری از خانم‌ها) را یک گام خوب برای تأمین شفافیت انتخابات می‌دانیم؛ به خاطری که در انتخابات‌های گذشته به اندازه‌ی کافی تجربه کردیم که به نام زن در مراکز رأی‌دهی زنانه، تقلبات گسترده صورت گرفته بود؛ این کار و یا گرفتن عکس خانم‌ها در دستگاه‌های بایومتریک و شناخت چهره‌ی آن‌ها، می‌تواند شفافیت را تا یک اندازه تأمین کند؛ اما بحث عمده این است که در شرایط کنونی و فرصت ز مانی که در اختیار داریم، چقدر قابل تطبیق است؟»
نهادهای ناظر انتخاباتی تأکید می‌کنند که اگر کمیسیون انتخابات، برنامه‌ی عکس‌برداری از خانم‌ها را در روز انتخابات تطبیق می‌کند، باید زودتر از این، اقدام می‌کرد تا در راستای حل این چالش، تدابیر جدی روی دست گرفته می‌شد. کمیسیون انتخابات برنامه‌های آگاهی‌دهی عامه را اجرا می‌کرد و به تمامی خانواده‌ها اطمینان داده می‌شد که عکس‌های خانم‌ها محفوظ شده و مورد سو استفاده قرار نمی‌گیرد؛ بنا بر این، این گونه کارها از سوی کمیسیون انتخابات صورت نگرفته است. آن‌ها ابراز نگرانی می‌کنند که چالش‌هایی چون عکس‌برداری از خانم‌ها، ناامنی، سنت‌های جامعه و فرهنگ ناپسند، دست به دست هم داده و حضور بانوان را در انتخابات ریاست‌جمهوری نسبت به انتخابات‌های گذشته، محدودتر خواهد کرد.
مشارکت زنان در انتخابات ریاست‌جمهوری با موانع متعددی روبه‌رو است که این موانع را می‌توان با همکاری نهادهای دولتی و نهادهای حقوق بشری برطرف کرد. حضور زنان در مراکز رأی‌دهی و اعمال آرای آن‌ها به نفع نامزد مشخص، از یک‌سو میزان مشارکت مردم را در انتخابات بالا برده و مشروعیت این روند را تقویت می‌بخشد و از سوی دیگر، بر اساس اصل دموکراسی، روند برابری در جامعه‌ی افغانستان به تمثیل گرفته می‌شود.
