نویسندگان: جیسکا دونتی و نانسی یوسیف
منبع: والستریت ژورنال
برگردان: ابوبکر صدیق
نمایندهی ویژه امریکا برای صلح افغانستان پیشنهادی را به رهبری دولت افغانستان داده تا در یک نشست مشترک با حضور رهبری دولت و طالبان روی ایجاد یک ادارهی عبوری کار شود.
مسؤلان امریکایی و افغانستانی گفتهاند، مقامات در دولت افغانستان و ادارهی بایدن بر این باوراند که گفتوگوهای صلح در دوحه میان دو طرف – طالبان و دولت افغانستان – سیر آهسته دارد.
پیشنهاد حکومت عبوری در جریان سفرهای منطقهای زلمی خلیلزاد نمایندهی ویژه امریکا برای صلح افغانستان اخیراً مطرح شده است و این شبیه چارچوبی است که در نشست بن اول – جرمنی در ۲۰۰۱ به آن پرداخته شد.
این نشست پس از حادثهی ۱۱ سپتامبر و سرنگونی طالبان برای ایجاد نظام در افغانستان راهاندازی شد.
یکی از تفاوتهای کلیدی آن نشست دعوت نشدن طالبان به این گفتوگو بود. اگر طالبان تمایلی به آن نشست نشان میدادند و در آن اشتراک میکردند، امروز به جای منفور بودن، شاید از محبوبیت در میان مردم برخوردار میبودند.
این تصمیم یک بار دیگر به توافق ادارهی ترامپ – طالبان پافشاری میکند و همچنان به نظر میرسد روند خروج نیروها از ماه می را که بخشی از توافق بود به تاخیر اندازد.
دونالد ترامپ سال گذشته روی روند خروج تمام نیروهای افغانستان تا اول ماه می توافق کرد و طالبان تعهد کردند که نمیگذارند، افغانستان دوباره به پناهگاه امن تروریستان تبدیل شود تا در برابر خاک امریکا و متحدانش از آن استفاده صورت گیرد.
زمانبندی خروج ۱۴ماهه میان طالبان – دولت افغانستان در اول ماه می به پایان میرسد.
پس ازامضای توافقنامه امریکا و طالبان، مدارک سازمان ملل متحد نشان میدهد که خشونتها از طرف طالبان افزایش یافته است و همچنان رابطهی القاعده با طالبان پا برجاست.
گروه تررویستی طالبان در حال حاضر به بیشترین ساحات کشور تسلط دارند و نیروهای امنیتی و باشندگان محلی، همه روزه شاهد حملات و پیشرفت طالبان هستند. طالبان، در صورت ناکامی گفتوگوهای صلح آماده حمله هستند.
اعضای هئیت گفتوگوکننده دولت افغانستان، میگویند که رهبری ما تمام گزینهها را برای تأمین یک صلح پایدار برای مردم افغانستان روی دست دارد.
آنان میگویند؛ این جمهوری به اساس قربانی شمار زیادی از شهروندان و تلاشهای همکاران بینالمللی ایجاد شده است و تأمین صلح باید به تقویت آن منجر شود.
وقتی از یکی از سخنگویان طالبان در مورد پیشنهاد طالبان پرسیدیم، گفت؛ مردم افغانستان روندهای متفاوت عبوری و مشارکتی را در مدت چهل سال تجربه کردند، متأسفانه هیچ مشکلی در این کشور حل نشده است.
او گفت؛ نیاز است تا روی حل مشکلات تمرکز شود نه اینکه تجربه پیشین دوباره تکرار شود.
بخش دیگر پیام زلمی خلیلزاد سرعت دادن و نظارت جدی از روند مذاکرات صلح میان هئیت دولت افغانستان و طالبان در دوحه قطر است.
مسؤلان میگویند که این نشست طولانی هیچ راه حل ملموسی به دست نداده است.
مقامات امریکایی امیدوارند که کنفرانس مشترک میان دولت افغانستان – طالبان بتواند دری برای ایجاد یک نظام مشترک باز کرده و چشماندازی به سوی گفتوگوهای صلح بهوجود بیاورد.
سازمان پیمان اتلانتیک شمال – ناتو به رهبری امریکا گفته است که اعتمادی وجود ندارد که طالبان به پای وعدههای خود بایستند تا نظامیان امریکایی افغانستان را ترک کنند.
وضعیت برای طالبان قابل پیشبینی نیست؛ نمیتوان نتیجه گرفت که آنان به زودی خشونتها را در برابر نیروهای افغانستانی کاهش میدهند و رابطهی خود را با القاعده قطع میکنند.
ادارهی بایدن در نظر دارد تا از توافق خروج نیروهای امریکایی در اول ماه می عقب نشینی کند.
مسؤلان نظامی به این باورند که حضور نیروهای ناتو در افغانستان به تصمیم امریکا مرتبط است. نیروهای امریکایی اخیراً از ۹۰۰۰ به ۲۵۰۰ تن کاهش یافته است که بخش بزرگ از نیروهای ناتو را در افغانستان شکل میدهد.
فرماندهان نظامی برای حضور در افغانستان گزینههای متفاوتی را بیان داشتهاند؛ ماندن و تسریع گفتوگو با طالبان. مسؤلان نظامی گفتهاند که آنان باور دارند که با خروج کلی نیروها از افغانستان طالبان، حکومت فعلی این کشور را که به حمایت از جامعهی جهانی ایستاده است، سقوط میدهند و با به قدرت رسیدن طالبان این گروه به هیچ وجه توانایی جلوگیری از خشونتها و قدرت گرفتن داعش را ندارد.
در صورت دورزدن زمانبندی اول ماه می، طالبان هیچ برنامهای برای پایاندادن به جنگ روی دست ندارند و به حملات بالای نیروهای ائتلاف ناتو مانند گذشته ادامه میدهند. چنانچه قبلاً تهدید کردند؛ بخشی از شهرهای کشور را محاصره خواهند کرد.
طالبان در اوایل این ماه هشدار دادند در صورتی که توافقنامه ناکام شود، آنان حملات شدیدی را راهاندازی میکنند و مسؤلیت آن به شانههای امریکاییها سنگینی خواهد کرد.
وزارت خارجه گفته است که توافقنامه سال گذشته نیاز به تلاشهای جدی دارد.
زلمی خلیلزاد، دیپلومات افغانیالاصل امریکایی است که در دولت بوش، اوباما و ترامپ کار کرده و همچنان بهعنوان سفیر امریکا در افغانستان و عراق خدمت کرده است.
لورل میلر که در حکومت اوباما و ترامپ بهعنوان نمایندهی خاص در افغانستان کار کرد است، میگوید؛ این پیشبینی دشوار است؛ قدرت باید میان طرفهای متخاصم به اساس چارچوب پیشنهادی امریکا، طوری تقسیم شود که مورد قبول همه باشد.
خانم میلر اکنون در بخش رهبری برنامهی آسیایی گروه بحران بینالمللی کار میکند، گفت؛ ایجاد یک حکومت موقت برای تقسیم قدرت ممکن است طالبان را از خواستشان که حکومت اسلامی است، به پایین بکشاند و این برای آنان سنگین تمام میشود. کاری که در بن اول نیز مشکلزا بود، در حالیکه همه اشتراککنندگان همسو باهم بودند.
او گفت؛ دوحه یک چانس با ثباتتر دارد، پیش از اینکه روی نوعیت تقسیم قدرت بحث شود، در حکومت موقت باید به حل آن پرداخته شود.
جنرال آستین، وزیر دفاع امریکا در نشست وزیران دفاع ناتو ماه گذشته گفت؛ امریکا تصمیم ندارد تا پیش از وقت افعانستان را ترک و متحدان ناتو را به نگرانی بیاندازد.
او گفت؛ این روشن است که خشونتها افزایش یافته است و نیاز مبرم به پیش بردن گفتوگوهای صلح است تا تمام طرفها در این روند به یک توافق برسند و در حال حاضر خشونتها باید کاهش یابد.