اشاره: ورزش بانوان در افغانستان به اندازهای که باید مورد توجه نبوده و رشد نکرده است. هر چند ورزش افغانستان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکند؛ اما در بخش پسران به دستآوردهایی رسیده است. موفقیت و کسب مدال در رقابتهای بینالمللی، موجب رشد و گرم شدن بازار ورزش میشود که ورزش بانوان به دلیل ضعف ساختاری و فنی، نتوانسته به اندازهی کافی خوش بدرخشد و با کسب مدال مسیر را هموار کند. با این همه، دختران مویتایکار توانسته اند رشد بیشتری داشته و این امید را زنده کنند که با توجه بیشتر، بتوانند افتخارآفرین باشند. شکریه بهمنی، تازهترین افتخار را که مدال طلای قهرمانی مویتای جوانان آسیا است، برای افغانستان کسب کرده است.
صبح کابل: در نخست خود را معرفی کنید؟
بهمنی: شکریه بهمنی استم، عضو تیم ملی مویتای افغانستان. سال ۲۰۰۴ در کراچی پاکستان به دنیا آمدم، در حال حاضر متعلم صنف یازدهم استم. چهار سال است که به صورت جدی مویتای کار میکنم و در این مدت، سه سفر بُرونمرزی داشتهام.
صبح کابل: وضعیت ورزش بانوان در افغانستان چگونه است؟
بهمنی: در کشوری زندگی و ورزش میکنم که بانوان به خصوص در ورزش زیاد مورد حمایت نیستند. وضعیت فرهنگی ما به گونهای است که خانوادهها و جامعه باور ندارند که یک دختر بتواند از رقابتهای بیرونی، مدال بگیرد و بیرق کشورش را به اهتزاز درآورد.
صبح کابل: این وضعیت چقدر روی روحیهی بانوان ورزشکار تأثیر دارد؟
بهمنی: من به شخصه با وجود عدم اعتماد مردم، هیچ وقت ناامید نمیشوم، حتا اگر مورد حمایت واقع نشوم و جامعه به من باور نداشته باشد؛ چون اهداف پررنگی دارم و در این راه از حمایت و پشتیبانی اعضای فدراسیون و خانوادهام دلگرم استم که از هیچ کمکی دریغ نکرده اند.
صبح کابل: اما گفتید که بانوان مورد حمایت نیستند؟
بهمنی: منظور من کلی بود که در فدراسیون مویتای اینگونه نیست و بانوان نسبت به آقایان اتفاقا بیشتر مورد حمایت استند؛ برای همین، بانوان مویتای کار در سالهای اخیر، رشد بیشتری نسبت به ورزشهای دیگر داشته اند. فدراسیون همیشه حامی بانوان بوده است و مثل کوه پشت سر ما ایستاده است.
صبح کابل: این که خواهر تان «حفیظه بهمنی» هم عضو تیم ملی مویتای است، چقدر در پیشرفت تان نقش داشته است؟
بهمنی: حفیظه واقعا قوت قلب برای من است، تشویقها و راهنماییهای او است که من امروز اینجا استم.
صبح کابل: گفتید اهداف بلندی دارید، میتوانید بیشتر توضیح دهید؟
بهمنی: نخستین هدفم رسیدن به مدارج بالای تحصیلی و علمی است و این که بتوانم یکی از زبانهای بینالمللی را به صورت کامل یاد بگیرم. دوست دارم نخستین دخترِ افغان باشم که از رقابتهای جهانی مویتای برای کشورم مدال طلا بگیرم.
صبح کابل: در بارهی مسابقات ابوظبی بگویید که سطحش چگونه بود؟
بهمنی: سطح کیفی مسابقات ابوظبی واقعا خوب بود و «ایفما» بسیار تلاش کرده بود که رقابتها را در سطح بالا برگزار کند. ورزشکاران ۳۵ کشور شرکتکننده نیز از جمع بهترینهای کشورهای شان بودند.
صبح کابل: سطح تیم افغانستان با تیمهایی که در امارات دیدید، چقدر تفاوت دارد؟
بهمنی: تفاوتهای زیادی وجود دارد. کشورهای دیگر امکانات گسترده دارند که در افغانستان نداریم؛ اما ما با امکانات کمی که داریم تلاش میکنیم تا نمایندهی خوبی برای کشور مان باشیم.
صبح کابل: آرزویی که شما برای مدال طلا دارید، از رقابتهای بزرگسالان است؟ در رقابتهای ابوظبی چند مسابقه داشتید؟
بهمنی: رقابتهای ابوظبی در بخش بزرگسالان و جوانان قهرمانی آسیا بود که من در ردهی سنی جوانان مسابقه دادم و در وزن من تنها یک نفر از هندوستان شرکت کرده بود که پیروز شدم و مدال طلا گرفتم.
صبح کابل: مشکلات بانوان در مویتای افغانستان چگونه است؟
بهمنی: مدیریت فدراسیون مویتای در بخش بانوان بسیار خوب و هدفمند است. نه تنها در داخل که در خارج از کشور نیز مویتای ما دارای احترام است. سال ۲۰۱۷ که به کوریای جنوبی رفته بودیم، میگفتند در افغانستان که جنگ است، شما چطور ورزش میکنید؟
صبح کابل: در فدراسیون مویتای عدالت برای بانوان و آقایان برقرار است؟
بهمنی: بلی، در تمام رقابتهای خارجی از هر دو بخش، ورزشکاران اعزام میشوند. ما حتا داور از بخش بانوان در رقابتهای خارجی داشته ایم.
صبح کابل: وضعیت باشگاهها و مربیان مویتای بانوان در کابل چگونه است؟
بهمنی: وضعیت باشگاههای مویتای خوب است، مربیان به همان اندازه که روی پسران زحمت میکشند، با دختران نیز کار میکنند و تلاشها بر این است که همه پیشرفت کنند.
صبح کابل: این که مربی دختران یک مرد باشد، مشکل نیست؟
بهمنی: بستگی دارد که مربی دارای چه شخصیتی است! مربیان معمولا شخصیت عالی دارند؛ چون معلم استند. استاد ما آقای «جمیل محمدی» از فرشتههای روزگار استند. ایشان واقعا انسان پاک و نیکسرشتی اند که نگاه پدرانه به همه دارند. ما همه فکر میکنیم که او پدر و برادر ما است.
صبح کابل: در رقابتهای ابوظبی چند دختر و پسر شرکت کرده بودند و دستآوردها چه بود؟
بهمنی: سه دختر و چهار پسر. چهار مدال گرفتیم، یک طلا، یک نقره و دو مدال برنز. من مدال طلا گرفتم، آرزو حسینزاده مدال نقره گرفت، شبنم حسینزاده و شیرحسین عظیمی مدال برنز گرفتند.
صبح کابل: چرا دختران سه مدال گرفتند و پسران تنها یک مدال؟
بهمنی: مدال گرفتن در رقابتهای بیرونی، جدا از میزان آمادگی ورزشکاران، به قرعه و شانس نیز بستگی دارد؛ مثلا در برخی وزنها تعداد شرکتکنندهها بسیار زیاد است و در برخی وزنها نیست. تیم پسران ما ورزشکاران آماده و خوبی بودند که حتا تایلند را شکست دادند؛ اما شانس و قرعهی خوب نداشتند.
صبح کابل: یک تیم ورزشی وقتی به عنوان نمایندهی یک کشور به بیرون میرود، چه چیزهایی را باید رعایت کند تا نمایندهی شایستهای باشد؟
بهمنی: وقتی یک تیم به عنوان نمایندهی یک کشور به بیرون میرود، تنها کیفیت مسابقات و نتیجه مهم نیست، رفتار و اخلاق نیز مهم است. حتا لباس و حرف زدن شان ممکن است زیر ذرهبین کشورهای دیگر باشد که باید درست باشد. تمام این مسائل پیش از حضور ورزشکاران به مسابقات بیرونی باید به آنها گوشزد شود. رفتار تیمهای مویتای افغانستان در گذشته به شکلی بوده است که فدراسیون جهانی همیشه از ما به نیکی یاد میکند.
صبح کابل: مدعی استید که بانوان در مویتای پیشرفت بیشتری داشته است، دلیلش چیست؟
بهمنی: دلیلش اتحاد و یکپارچگی در خانوادهی مویتای است. در این ورزش کسی بد کسی را نمیخواهد. همه یکدیگر را دوست دارند و مربیان همیشه رفتار پدرانه و برادرانه با ورزشکاران دارند و هیچ کسی در صدد تخریب دیگری نیست.
صبح کابل: ایدهآلها و اهداف شما با خواهر تان «حفیظه بهمنی» چقدر تفاوت دارد؟
بهمنی: از روز اول من ورزش و مویتای را با حفیظه شناختم و به قول ورزشکاران دست راست و چپم را پیش او زدم. تشویق، راهنمایی و دلسوزیهای او اگر نبود، من وارد ورزش نمیشدم. او به شکلی الگوی من است، هر قدمی را که بر میدارد، من نیز همان کار را میکنم. ما مکمل یکدیگر استیم و کمک میکنیم تا در یک راستا رشد کنیم. یک رقابت مخفی نیز با یکدیگر داریم که رقابت مثبت است و موجب رشد هر دوی ما میشود.
صبح کابل: حفیظه روزی گفته بود که دوست دارد در سطح پسران، سنگین و سخت تمرین کند، آیا شما نیز چنین روشی دارید و این را درست میدانید یا خیر؟
بهمنی: تصمیم و ارادهی حفیظه برای او درست است؛ اما من روش و سبک تمرینی خودم را دارم. من دوست دارم که آرام آرام و پله به پله رشد کنم و به موفقیت برسم. تجربه و سطح حفیظه با من تفاوت دارد، هدفگذاریهای او با من فرق دارد. ایشان هم مربی استند و هم بازیکن و من زمان بیشتری برای موفقیت در پیش رو دارم. او تجربهی بیشتری دارد و به این نتیجه رسیده است که باید سختتر کار کند که نشان از انگیزه و توان بالایش دارد.
صبح کابل: شما گفتید که دو دورهی دیگر هم رقابتهای برونمرزی را تجربه کرده اید؛ از این سفرها چه چیزهایی آموختید؟
بهمنی: نخستین سفرم در سال ۲۰۱۷ به کوریای جنوبی بود، آمادگی کامل داشتم؛ هرچند وزن هم کم کرده بودم، تصور نداشتم رقابتها تا آن اندازه سخت باشد؛ چون مسابقات جوانان بود. تیمهای دیگر نسبت به ما در وضعیت بهتری بودند و من برای نخستین بار به این نتیجه رسیدم که باید بیشتر تلاش کنم. ناامید نشدم و انگیزهام زیادتر شد.
صبح کابل: سفر بعدی تان چه زمانی بود؟
بهمنی: سال ۲۰۱۸ در رقابتهای تایلند شرکت کردم که برایم بسیار مفید و آموزنده بود. در این رقابتها نیز من چیزهای زیادی را دیدم که پیش از آن ندیده بودم. انگیزههایم بیشتر از گذشته شد و تصمیم گرفتم که زیادتر تمرین کنم. تصور میکردم، تمرین و مسابقاتم را باید به سطح دیگری ارتقا دهم.
صبح کابل: از مسابقات ابوظبی چه چیزهایی آموختید؟
بهمنی: وقتی برای این مسابقات انتخاب شدم، به خودم گفتم، دیگر کمتجربه نیستی و باید از این رقابتها مدال بگیری که گرفتم.
صبح کابل: برای مسابقات ابوظبی چطور انتخاب شدید؟ از سوی کادر فنی یا از طریق مسابقات انتخابی؟
بهمنی: پیش از هر سفر، مسابقات انتخابی برگزار میشود که تنها قدرت فیزیکی یا آمادگی جسمانی ملاک انتخاب نیست؛ نظم، ادب، نزاکت و رعایت اصول اخلاقی و قوانین فدراسیون مویتای نیز مد نظر است.
صبح کابل: از قرار معلوم باید ۱۵ساله باشید. اگر بلی، چگونه دو سال پیش و در ۱۳سالگی به رقابتهای جوانان کوریای جنوبی اعزام شدید؟
بهمنی: بلی، ۱۵ساله استم و در این سالها در ردهی جوانان مسابقه دادهام، طبق قانون فدراسیون جهانی تا ۱۷سالگی میتوانم در همین ردهی سنی مسابقه بدهم.
صبح کابل: چرا خانوادهها کمتر اجازه میدهند تا دختران شان وارد ورزش شوند؟
بهمنی: همه چیز بستگی به فرهنگ و دید مردم دارد که چگونه میاندیشند. از قدیم گفته اند، «از خاطر یک شوم، سوخت شهر روم». گاهی خانوادهها به خاطر یک نفر که ممکن است کار بدی کرده باشد، به دختران شان اجازه نمیدهند تا وارد جامعهی ورزش شوند؛ در حالی که آدمهای بسیار خوب و نیک هم در جامعه هستند که باید به آنها نیز نگاه شود. گاهی باید به جوانان خود اعتماد کنیم. البته نظارت داشته باشیم و پس از آموزش خوب به آنها اجازه دهیم تا زندگی را تجربه کنند و یاد بگیرند. اجازه دهیم سر پای خود بیایستند.
صبح کابل: این فقط متأثر از جامعه است یا ورزشکاران نیز نتوانسته اند اعتمادسازی کنند؟
بهمنی: تصور میکنم، تأثیر جامعه بر این که خانوادهها به دختران اجازهی حضور در ورزش را نمیدهند، بیشتر از خود جامعهی ورزشی باشد.
صبح کابل: ورزش در زندگی شما چه تأثیری داشته؟
بهمنی: تأثیر بیش از اندازه و فوقالعاده داشته است. جدا از سلامتی، اعتماد به نفس و کسب افتخار برای کشورم، من دنیای بیرون از کشور را دیدهام، مردم دنیا را دیدهام که نوع فکر، اندیشه و خواستهای شان چگونه است. این را شما نمیتوانید از درون کتاب و یا سر صنف به دست آورید تا که نروید و نبینید. ورزش زندگی آدمها را تغییر میدهد و از یک موجودی که در این سرزمین زیاد ارزش ندارد به یک قهرمان و افتخارآفرین بدل کند. این تغییر کمی نیست. ورزش نتوانستنها را به توانستن بدل میکند.
صبح کابل: شهرت چقدر موجب تغییر آدمها میشود؟ کسی را میشناسید که شهرت رفتارش را تغییر داده باشد؟
بهمنی: بلی، دیدهام؛ آدمهایی را که پس از مشهور شدن، تغییر کرده اند؛ اما من یاد گرفتهام که شهرت برای کسی نمیماند و ممکن است بسیار موقتی و گذرا باشد. غرور و تکبر نیز آفت پیشرفت آدمها و موجب دوری نزدیکان ما است.
صبح کابل: در خانوادهی تان چند نفر ورزشکار است؟
بهمنی: از ۹ نفر اعضای فامیل، هفت نفر ورزشکار بوده ایم؛ اما من و حفیظه حرفهای کار کرده ایم.
صبح کابل: در خانه چه کسی رییس است؟ شما یا حفیظه؟
بهمنی: حفیظه بزرگتر از من است و هر دستوری که بدهد، من باید اجرا کنم. البته او هم حرفها و نظریات مرا میپذیرد. دیکتاتوری بین ما نیست.
صبح کابل: درس و تحصیل چقدر برای تان مهم است؟
بهمنی: چون پارچههای تحصیلی ما از سوی مسؤولان فدراسیون ممکن است بررسی شود که اگر نمرهی خوب نگیریم، عضویت تیم ملی را از دست بدهیم، درس و تعلیم برای ما بسیار مهم است. هر چند، تا حالا واقعا پارچههای ما رسما دیده نشده است؛ اما همیشه میگویند اگر نمرهی ضعیف بگیرید و درس نخوانید، برخورد میکنیم، ما هم درس میخوانیم.
صبح کابل: یعنی به زور درس میخوانید؟ آیا تیم پسران نیز به زور درس میخوانند؟
بهمنی: نه، این گونه نیست که ما به زور درس بخوانیم، خود مان هم به درس و پیشرفت علاقه داریم. من در ابتدای مصاحبه هم گفتم که درس خواندن یکی از اهدافم است. پسران نیز به همین شکل استند، درس برای آنها نیز در اولویت بوده و فدراسیون نیز همیشه کمک کرده است.
صبح کابل: در وزن شما چند نفر مویتایکار خوب در افغانستان وجود دارد؟
بهمنی: ورزشکاران زیادی هستند؛ اما دو نفر حریف جدیتر استند. زهرا رضایی و حفیظه بهمنی حریفان بسیار قوی استند که اگر مواظب نباشم، جایم را در بزرگسالان خواهند گرفت. با زهرا یکی دو بار مسابقه داشتهام؛ اما با حفیظه که خواهرم است هنوز رقابت نکردهام.
صبح کابل: این اتفاق روزی خواهد افتاد که شما و حفیظه باید برای پیراهن تیم ملی مبارزه کنید، آن روز چه اتفاقی خواهد افتاد؟
بهمنی: دوست ندارم آن روز برسد که من در برابر حفیظه وارد رینگ شوم؛ اما میدانم که روزی چنین خواهد شد. دوست ندارم حفیظه ببازد؛ ولی تمام تلاشم را خواهم کرد تا برنده شوم. مطمئن استم او هم همین کار را خواهد کرد، ما نباید دروغ بگوییم. دوست دارم او را شکست دهم.
صبح کابل: اگر همین روزها مسابقه بین حفیظه و شکریه بهمنی برگزار شود، نتیجه چه خواهد بود؟
بهمنی: این روزها چون من در ردهی جوانان استم و حفیظه در بزرگسالان و او فیزیک و توان بدنی بهتری دارد، مرا شکست خواهد داد.
صبح کابل: آخرین حرف تان؟
بهمنی: حرف من برای همه این است که حکومت افغانستان توجه بیشتری به ورزش و ورزشکار داشته باشد؛ آنها را بیشتر تشویق کند و امکانات در اختیارشان بگذارد؛ چون تنها ورزشکاران بوده اند که برای کشور مان افتخارآور بوده اند. دوست دارم خانوادههای افغان بین دختران و پسرهای شان فرق نگذاشته و تمام امکانات را به صورت عادلانه برای هر دو فراهم کنند تا پسران و دختران یکسان پیشرفت کنند. از مسؤولان فدراسیون مویتای نیز کمال تشکر و سپاسگذاری دارم که تمام هم و غم شان این بوده است تا ورزشکاران رشد کنند.
