طالبانی که نزدیک به یک دهه پیش، در برخی مناطق روستایی و دورافتادهی افغانستان، دست به تحرکات چریکی نظامی میزدند، داعیهی صلح از سوی افغانستان را رد کردند؛ خامخیالی است که انتظار داشته باشیم اکنون به صلح تن میدهند؛ اکنون که این گروه مدعی حاکمیت بر بیشتر از ۷۰ درصد خاک افغانستان در مناطق روستایی است و از چند ماه به این سو، فشار نظامیاش بر برخی شهرها را به شکل بیسابقهای افزایش داده است، چنین انتظاری، بیهوده و دور از احتمال است.
گفتوگوهایی صلحی که پس از ماهها توقف و به درخواست طالبان دوباره آغاز شده، چیزی جز درخواست تسلیمی از سوی طالبان نیست. این گروه، با بهدستآوردن برخی مناطق روستایی، به این باور کاذب دست یافته که شاید مردم مجبور شده و تن به تسلیمی بدهند. هرچند، گفتوگوها پشت درهای بسته جریان دارد؛ اما پیام عیدی رهبر گروه طالبان، به روشنی و وضاحت کامل، از مردم، نیروهای امنیتی-دفاعی و نیروهای خیزش مردمی علیه این گروه خواسته است که به طالبان تسلیم شوند. رهبر طالبان، در پیامش، هشدارگونه گفته است که دروازههای عفو این گروه به روی تسلیمشوندگان باز است و همه میتوانند از این فرصت تا از دست نرفته، استفاده کنند.
در پیام رهبری گروه طالبان، هر چند تلاش شده به مردم اطمینان داده شود که این گروه، با برخی از دستآوردهای امروز، با توجه به احکام اسلامی، حرمت قایل است؛ اما عملکرد افراد این گروه در مناطق زیر کنترل شان، آن چه در پیام تبریکی عیدی آمده است را، کاملا اشتباه و تلاشی برای فریب مردم ثابت میکند. این گروه که مدعی شده از حضور دیپلماتها، کارمندان مؤسسههای خارجی و داخلی، و دیگر پروسهها حمایت میکند؛ اما در مناطق زیر کنترل آن، هیچ مؤسسهای حتا خیریه فعالیت ندارد و پروسهی واکسین پولیو که یک پروسهی صحی و برای نجات زندگی نوزادان است، به اثر کشتهشدن کارمندان آن از سوی گروه طالبان در شرق افغانستان، متوقف شده است.
این گروه که امروز در متن پیام عیدی، گفته است طرفدار آموزش و بازگشایی مکاتب و دانشگاهها است، نیروهای آن دیروز ساختمان ولسوالی مالستان، نمایندگی دانشگاه خاتمالنبین و پایهی مخابراتی سلام را در ولسوالی مالستان ولایت غزنی، منفجر کرده اند. همچنان، این گروه، طی سالها جنگ با دولت، هزاران پل و پلچک را تخریب کرده است؛ پلها و پلچکهایی که مناطق و روستاهای فقیرنشینی را به هم وصل کرده و اندکی زندگی در روستاهای افغانستان را آسانتر کرده بود.
ماهیت طالبان، گره خورده است با سختی؛ با زندگی رقتبار و با برداشت از این آموزهی منسوب به دین که دنیا دوزخ مسلمان و جنت کافران است؛ هر نوع شادی و امکانی برای خوشبختی مردم، به باور این گروه، خلاف اسلام است و باید همه نمادهای ترقی و پیشرفت، نابود شود تا دوزخ مسلمان، تبدیل به جنت و جای آرامش نشود؛ چون، این گروه باور دارد که برای مسلمان زندگی آبرومند و باامکانات، زمینهی بروز فحشا است و هر مسلمان خوشبختی، باید گردن زده شود.
در همهی متن بیانهی تبریکی عید از سوی رهبر طالبان، با آن که گفته شده این گروه آمادهی پذیرش صلح و زندگی مسالمتآمیز است؛ اما صلح در این بیانیه، به معنای تسلیمی تعبیر شده و جز تسلیمی، هیچ چیزی از مردم و دولت نخواسته است. رهبر طالبان، پیشروی در ولسوالیها را پیروزی حق بر باطل دانسته و گفته است که محاسنسفیدان و علما –کسانی که زیر ریش دولت لابیگری طالبان را کرده اند-، با تبلیغ به حقانیت این گروه، توانسته اند هزاران سرباز را قانع کنند که بدون هیچ درگیریای، به این گروه تسلیم شوند.
پیام عیدی ملا هبتالله، تا این که پیام عیدی باشد، پوزخند تلخی است به دولت و مردم افغانستان؛ مردمی که سالها میشود خشونتهای این گروه را تحمل کرده و تن به ذلت زندگی زیر سایهی آن را نداده است. رهبر طالبان، اکنون از این مردم خواسته –که به زغم خود شان پشت شان خالی است- آغوش این گروه به روی همه باز است. این پیام، پیامی تسلیمی است؛ درخواست از مردمی که اگر از فرصت استفاده کرده و به آغوش بنیادگرای این گروه پناه نبرند، ممکن شانس عفو و بخشش از سوی این گروه را از دست بدهند.
مسؤول این هشدار و پیام، طالبان نه که دولت است؛ دولتی که با تمام امکانات دستداشته و همکاری نظامی ناتو، حیثیت و آبروی مردم را با سیاستهای پوشالی و پشت پرده به حراج گذاشت و حالا مردم به جایی رسیده اند که از یک گروه تروریستی بدون هیچ ایده و نظامی، هشدار تسلیمی دریافت میکنند. این، نتیجهی یک بازی بد است؛ بازیای که به دست یک عده بازیگر ناکاره افتاد و مردم را روزبهروز، به لبهی پرتگاه کشاند. دولت، همه مقدمات تسلیمی را چیده است؛ حالا بر مردم است که بیستند و دولت را مجبور به واکنش تند نظامی علیه طالبان کنند و یا در صورت عدم حرکت از سوی دولت، هم با دولت تصفیهی حساب کنند و هم با طالبان.