به دنبال تشدید حملههای جنگجویان طالب در ولایتهای شمال افغانستان در روزهای پسین، دستکم ۸ ولسوالی بدخشان، به دست گروه طالبان سقوط کرده است. سقوط ولسوالیها، باعث شده است که شماری از رییسان ولایت بدخشان و برخی از نمایندگان شورای ولایتی این ولایت، بدخشان را ترک کنند.
به تازگی، ویدیویی در شبکههای اجتماعی دستبهدست میشود که نشان میدهد، شماری از اعضای ولایتی بدخشان و رییسان ادارههای دولتی، سوار هواپیما شده و ولایت بدخشان را ترک میکنند.
برخی از اعضای شورای ولایتی بدخشان، به روزنامهی صبح کابل، تأیید میکنند که شماری از اعضای شورای ولایتی و رییسان ادارههای محلی، شهر فیضآباد را ترک کرده و به کابل آمده اند.
جاوید جاوید، عضو شورای ولایتی بدخشان، تأیید میکند که ذاکر آرین، جاوید مجددی و مولوی عبدالله صدیقی از اعضای شورای ولایتی بدخشان و شماری از رییسان ادارههای دولتی به شمول فروغ برسام، رییس دفتر ولایت بدخشان و خانمش –الینا غیاثی، رییس امور زنان این ولایت، همراه با شماری از رییسان دیگر این ولایت، به کابل آمده اند.
از سویی هم، ذبیح شادان، کنشگر اجتماعی، در برگهی فیسبوکش، فهرستی را نشر کرده و گفته است که محبوبالرحمن طلعت، جاوید مجددی، ذاکر آرین، اعضای شورای ولایتی و فروغ برسام، رييس دفتر ولايت، الينا غياثی، رييس امور زنان، جواد، مسؤول تلويزيون، انجنير واجد، ریيس شهرسازی، خيرالدين خرد، ریيس انكشاف دهات و همچنان رييس منابع بشری، ریس محیط زیست، ریس مبارزه با حوادث طبیعی، رییس مالی و اداری، رییس سارنوالی، رییس معارف و رییس حوادث این ولایت، کسانی اند که از بدخشان به کابل، فرار کرده اند. شادان، از فردی به نام «دانشی، رهبر جهادی» و کاملبیگ حسینی، سناتور پیشن نیز یاد کرده است که به کابل آمده اند.
به باور شماری از کارشناسان سیاسی و نظامی، ترککردن بدخشان از سوی نمایندگان مردم و اعضای ارشد ادارههای دولتی، به روحیهی جنگی نیروهای امنیتی و باشندگان این ولایت، آسیب رسانده و بیاعتمادی را در میدان نبرد، افزایش میدهد.
اسدالله ندیم، کارشناس سیاسی و نظامی، میگوید که روحیهی سربازان ارتش در میدان نبرد، ضعیف است و این تحرکات، بیشتر از بیش به روحیهی آنها آسیب میزند.
این کارشناس نظامی، به روزنامهی صبح کابل، تأکید میکند که قوای دفاعی افغانستان روحیه ندارد؛ زیرا در آموزش سربازان یک اصل مهم «مثل من باش» شامل است که بر اساس آن، مقامهای بلندپایهی نظامی و حتا ملکی به سربازان میفهمانند که باید رفتار و عملکردشان در پیروی از فرماندهانشان باشند. «نظر به این اصل، اگر یک فرمانده و مقام بلندپایهی محلی، روحیهی جنگی و وطندوستی داشته باشد، سرباز هم روحیهی قوی در میدان جنگ دارد. اگر روحیهی آنها عیار به فساد باشد، روحیهی سربازان نیز ضعیف و بیاعتمادی افزایش مییابد.»
ندیم، تصریح میکند که با کمال تأسف، مقامهای بلندپایهی محلی ولایت بدخشان، بیشتر به قاچاق مواد معدنی و مخدر، فساد و دزدی شهره اند و برای متحدکردن مردم در برابر طالبان و ارایهی خدمات شهروندی، به این ولایت نرفته اند؛ بل که به دلیل جمعآوری پول و سرمایه از مجراهای قاچاق مواد مخدر و مواد معدنی، در این ولایت گماشته شده اند.
به گفتهی او، مقامهای محلی ولایت بدخشان، هیچگاه دغدغهی بسیج مردمی در برابر گروه طالبان و مبارزه علیهی آنان را ندارند. «کسی در فکر عسکر نیست که میمیرد، به بم برابر میشود، زیر دیوار میشود گرسنه میماند، مهمات برای اینها میرسد و یا نمیرسد؛ اصلا برایشان مهم نیست.»
این در حالی است که رهبری ولایت بدخشان، میگوید که در شهر فیضآباد، ادارههای دولتی به روی مردم باز است و باید شهروندان بدون دغدغهی جنگ، به کارهای عادیشان رسیدگی کنند.
احمدبشیر صمیم، والی بدخشان –یکشنبه، ۱۳ سرطان-، در صحبت ویدیویی، به رسانهها گفت که ادارهی محلی فعال است و نیروهای امنیتی و دفاعی در سنگرهای نبرد، در برابر گروه طالبان میجنگند؛ بنا بر این، باشندگان بدخشان بدون تشویش به کارهای روزمرهیشان رسیدگی بکنند.
آقای صمیم، در بارهی افرادی که به کابل آمده اند، میگویند که آنها طبق معمول، برای دنبالکردن کارهای روزمره، «جهت ضرورت» و «تداوی» به کابل رفته اند و ادارهی محلی بدخشان را در جریان گذاشته اند. «در شرایط نرمال، ممکن برای هر کسی مشکلی پیش بیاید. همگی در این جا حضور دارند. من اطمینان میدهم که اینها [کسانی که به کابل آمده اند] به کارهای نرمالشان ادامه بدهند.»
طالبان تا نزدیک ولایت در شهر فیضآباد رسیده اند
شماری از اعضای شورای ولایتی بدخشان، در صحبت با روزنامهی صبح کابل، وضعیت امنیتی در این ولایت را وخیم توصیف کرده و میگویند که گروه طالبان پس از سقوط ولسوالیها در شهر فیضآباد، مرکز بدخشان و ساختمان این ولایت نیز رسیده است.
فرحناز پامیری، عضو شورای ولایتی بدخشان، میگوید که وضعیت امنیتی بدخشان مانند شماری دیگر از ولایتهای افغانستان، وخیم است. «امروز جنگ در پشت سر ساختمان ولایت، جریان داشت. در استقامت قریهی شورابک در نزدیکی ولایت، طالبان حضور دارند و جنگ جریان دارد.»
پامیری در صحبت با روزنامهی صبح کابل، میگوید که نیروهای امنیتی با همهی توان در برابر گروه طالبان میجنگند. «نیروهای امنیتی ما تلاششان را کردند. در ناحیهی هشتم فیضآباد، سه نفر از قمندانها بودند و آنها خیلی مقاومت کردند و کشته شدند، یک تعداد از سربازان و نیروهای مردمی در جنگ رودررو با دشمن، جانشان را از دست داده اند.»
در روزهای پسین، دستکم هشت ولسوالی ولایت بدخشان به دست گروه طالبان، افتاده است. ولسوالی بهارک، امروز –یکشنبه، ۱۳ سرطان- به دست گروه طالبان سقوط کرده است.
جاوید جاوید، عضو شورای ولایتی بدخشان، میگوید که از دو روز به این سو، ولسوالیهای بهارک، وردج، تگاپ، کیشو، تشکان، کشم، یفتل پایین، شهدا، ارگو، درایم، خاش و زیباک به دست گروه طالبان سقوط کرده است.
تأکید آقای جاوید این است که اگر حکومت افغانستان توجه نکند، بدخشان به دست گروه طالبان افتاده و باشندگان این ولایت، شاهد فاجعهی انسانی به دست این گروه خواهد بود. «وضعیت امنیتی، بدخشان وخیم است و هر لحظه ولسوالیها، پیهم سقوط میکند. طالبان در نزدیکی مرکز پیش آمده و در شهر فیضآباد رسیده اند.»
بدخشان، تنها ولایتی نیست که باشندگانش، نگران سقوط کامل آن را دارند. در روزهای پسین، دیده شده است که جنگ از ولسوالیها به مرکز شهرها رسیده است. پس از سقوط ولسوالیهای ولایتهایی چون تخار، بلخ، غزنی، سرپل، لوگر، میدانوردک، لغمان و ولایتهای شمال و شمالشرقی، باشندگان این ولایتها نگران سقوط ولایتشان استند. ندیم، میگوید که اگر وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند، به سرپاماندن نظام کنونی، امیدی نیست.