برای دورشدن از شلوغی کسل‌کننده‌ی شهر و آلودگی کابل، به سمت بامیان حرکت می‌کنم؛ این بار اما برخلاف بارهای قبلی، به دلیل ترس از افتادن در دام جنگ‌وجویان طالب، نتوانستم از اره میدان‌شهر ولایت وردک بروم و با طولانی‌کردن مسیر از راه دره‌های پرپیچ‌وخم غوربند، رفتم.
بعد از مسیر طولانی راه غوربند، وارد شهر بامیان می‌شوم، زمانی که در شهر قدم می‌زنم دو موضوع بیش‌تر توجه مرا به خود جلب می‌کند؛ نخست این که از جنب‌وجوش سال‌های پیش در بازار شهر بامیان خبری نیست و دوم این که گردش‌گران کمی در شهر به چشم می‌خورند؛ کمی‌ای که در اطراف بند امیر نیز پابرجا است.
بامیان از دو دهه به این سو از امن‌ترین ولایت‌های کشور است که میزان امنیت آن از پایتخت نیز بیش‌تر است؛ اما، افزایش ناامنی در ماه‌های اخیر در کشور و سقوط شماری از ولسوالی‌ها به دست طالبان، باشندگان این ولایت نیز از آمدن طالبان و قدرت‌گرفتن‌شان هراس دارند.
محمدغلام ، باشنده‌ی ولایت بامیان که ۴۵ سال سن دارد، در مرکز بامیان با دهقانی زندگی‌اش را می‌گذارند، می‌گوید که مشکلاتش در طی چند سال گذشته بیش‌تر شده است؛ او در کنار کم‌بود آب، بیش‌تر از دوباره‌قدرت‌گرفتن طالبان در این ولایت نگران است؛ ولایتی که هنوز همه‌ی ولسوالی‌های آن در کنترل دولت است. «مردم بامیان دستش اش خالی است، سلاح نداره. اقتصاد و پول و پیسه هم نداره. مردم بامیان یک اشتباه کد که د وقتش سلاح‌های خوده تسلیم کد. حالی اگر جنگ شوه، ما نه کدام رهبری داریم که پشت ما د او گرم باشه و نه سلاح. طالب بخواهد بامیان ر بگیره، گرفتنش بریش او خوردن است.»
این نگرانی‌ها پس از آن در میان باشندگان بامیان شکل گرفته است که طالبان پس از تصرف شماری از ولسوالی‌های کشور، خانه‌ها، خرمن‌ها و دکان‌های باشندگان آن‌ها را به آتش کشیدند؛ نمونه‌ی این خشونت را می‌تواند در اندخوی یکی از ولسوالی‌های صنعتی فاریاب، به تماشا نشست.
در سوی دیگر، برای این که پس از کشاورزی، منبع مهم درآمد مردم بامیان گردش‌گری است، افزایش ناامنی در ولایت‌های منتهی به بامیان مثل میدان‌وردک و پروان -به ویژه دره‌های غوربند-، باعث شده است که میزان گردش‌گران به ویژه آن‌هایی که از این دو مسیر به بامیان می‌رفتند، تا اندازه‌ی زیادی کاهش پیدا کند؛ چیزی که باعث شده است، میزان درآمد مردم از این بابت نیز کاهش پیدا کند.
باشندگان بامیان بیش‌تر از آن جا از آمدن طالبان هراس دارند که این گروه تروریستی، هنگام اشغال بامیان در دهه‌ی ۹۰ میلادی، خانه‌های شمار زیادی از باشندگان این ولایت را سوزاندند و پس از آن مردم ناچار شدند از شهر به مغاره‌های اطراف بت بامیان –بت‌های بودا- پناه ببرند که تا هنوز هم شمار از خانواده‌ی بامیان در این مغاره‌ها به سر می‌برند.
وقتی به بازارهای شهر بامیان سرک می‌کشم، به دلیل توانایی اندک اقتصادی باشندگان این ولایت، از کالاهایی قیمتی در این بازار خبری نیست.
فقیرعلی، یکی از فروشنده‌های پوشاک در مارکیت مدینه‌ی شهر بامیان، می‌گوید که به دلیل نا‌امنی‌های اخیر کشور، مدت دو ماه است از کابل مال نیاورده است. «ناامنی د مسیر راه زیاد است. آوازه‌ی آمدن طالبا د ولایت هم است.کسی سرمایه‌ی خوده در ای اوضاع خراب بند نمی‌اندازه. همگی همو مال‌های سابقه می‌فروشته. مال جدید کسی وارد نمی‌کنه.»
بند امیر بامیان.
بند امیر
بند امیر، یکی از مکان‌های تفریحی ولایت بامیان است که برای شمار زیادی از گردش‌گران دلیل اصلی آمدن به بامیان است، هرچند امسال نیز از گردش‌گران زیادی میزبانی کرده است؛ اما به دلیل ناامنی در مسیر رسیدن به بامیان، در سال روان این محل، گردش‌گران کم‌تری را به خود جذب کرده است. محمد ضیا، یکی از باشندگان ساحه‌ی بند امیر، می‌گوید که نظر به سال‌های گذشته، امسال تعداد بازدید‌کننده‌ها از این محل تفریحی اندک است. او که در این جا عینک آفتابی و پایه‌های سلفی می‌فروشد نیز، از ناامنی و آمدن طالبان نگران است. «فروش یک ماه امسال‌ام به اندازه‌ی یک هفته‌ی سال‌های پیش نیست. راه‌ها ناامن است مردم اوقه نمیایه. از کرونا کرده برای مردم ناامنی وحشت ایجاد کرده.»
این در حالی است که بامیان در سال‌های پسین تنها ولایتی است که شمار حادثه‌های تروریستی در آن به شمار انگشت یک دست نمی‌رسد.
فرماندهی پلیس بامیان، تنها ۳ انفجار تروریستی را در بیست سال گذشته در این ولایت تأیید می‌کند. تازه‌ترین حادثه‌ی تروریستی در این ولایت، چهارشنبه -۲۶ جواز- سال روان، بر روستای آش‌پشته‌‌ی ولسوالی کهمرد راه‌اندازی شده بود که در پی آن، پنچ سرباز کشته و یک نفر زخمی شد. در دو انفجار دیگر که هم‌زمان در ۲۰ قوس سال ۱۳۹۹ در مرکز این ولایت صورت گرفت، ۱۴ تن جان باخته و ۵۰ تن دیگر زخم برداشت.
با این حال، همایون ایلخانی، سخن‌گوی فرماندهی پلیس این ولایت، آمدن طالبان را شایعه پراکنی می‌داند و به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید: «متأسفانه شایعه‌پراکنی‌ها زیاد است که مردم را نگران کرده است. در کل، وضعیت امنیتی ولایت بامیان تحت تسلط نیروهای امنیتی وجود دارد.»
آقای ایلخانی وجود تهدیدها درو لسوالی‌های هم‌مرز با ولایت بغلان را که ولسوالی‌های شیبر و کهمرد را تأیید می کند و می‌گوید: «این ولسوالی‌ها که هم‌مرز به ولسوالی تاله‌وبرفک بغلان است، برای باشندگان نگرانی ایجاد کرده؛ اما، نیروهای امنیتی کاملا آماده‌ی دفاع از مرزها است.»
