نزدیک عصر است و شمار زیادی از شهروندان پشت غرفهای صف کشیده اند تا برای دریافت واکسین کرونا، نامنویسی کنند. کمی آن طرفتر، مرد میانسالی ایستاده، با دستمالی پیشانی اش را خشک میکند و ماسک دستداشته اش را کنار جویای که قرار دارد میاندازد.
او -نقیبالله قاضیزوی-، که با برادرش برای گرفتن واکسین کرونا آمده، میگوید که چهار ساعت میشود پشت غرفهی توزیع واکسین ایستاده است. دکمههای پیراهنش را باز نگه داشته و با دستمالی که در دست دارد، مرتب پیشانیاش را خشک میکند؛ زیاد صحبت نمیکند و بیشتر نگران این است که از نوبتش نماند.
فرد دیگری که در نزدیکی او ایستاده، معراجالدین نام دارد و از چهلستون کابل به این جا آمده؛ او که دو پسرش به کرونا مبتلا شده، از ترس این که خودش نیز به آن آلوده نشود، آمده تا واکسین بگیرد. « در دور اول کرونا، هم خودم و خانمم بسیار سخت کرونا ر سپری کدیم، باز واکسین هم شد، خو بازم کرونا گرفتش، همیالی همسایهی مه هم کرونا گرفته، فعلا نفس کشیده نمیتانه، بستریست.»
احمدسجاد، باشندهی دیگر کابل که برای رسیدن نوبتش، در صف انتظار میکشد، میگوید: «از صب تا حالی شیشتیم اگه کرونا نگرفته بودمه خو اینجه صد فیصد گرفت.»
دردسرهای داکتران در شفاخانهی افغان-جاپان
زنی میان غرفهی فلزی نشسته و در حال نوشتن نام و مشخصات زنی دیگری است که سرش از پنجره به درون غرفه آورده است.
ذکیه نوری، میگوید؛ از سه ماه به این سو که روند تطبیق واکسین کرونا شروع شده، همهروزه درگیر خدمت به مراجعهکنندگان است؛ هرچند، گاهی شماری از مراجعهکنندگان، او را اذیت نیز میکنند. او که بیشتر باید واکسین کرونا را برای مراجعهکنندگان تطبیق کند، گاهی به دلیل برخورد با مراجعهکنندگان عصبی، خسته شده و برای نامنویسی مراجعهکنندگان، به این غرفه میآید. «دیروز از طرف مراجعین لت خوردم، امروز بعد از پیشین آمدم اینجه، فوقالعاده لت خوردم، دستم خون شد، سیلی خوردم، مبایل و عکسم ر گرفتن.»
او در سه ماه گذشته، همهروزه به بیشتر از ۷۰۰ نفر را واکسین زده است. «دیروز تقریبا ۷۸۰ نفر واکسین کدیم. امروز بیبینم مراجعین به چند صد نفر میرسه.» ذکیه نوری با این که به دلیل لت و کوب مراجعهکنندگان، هنوز زخمهایش خوب نشد، اما همهروزه سر کار میآید، تا به مردم واکسین تطبیق کند. در کنار ذکیه، شماری دیگر از داکتران شفاخانه نیز از برخورد مراجعهکنندگان شاکی اند.
محمدسالم محمدی، داکتر بخش کوید-۱۹ شفاخانهی افغان-جاپان، میگوید: «مردم ما هر قسم مردم استن. ایجه دیروز بیروبارک و ازدحام شد، سر داکترایما، واکسیناتورای ما وار کردن، زدنک شد، مرمی تیر شد، فیرها شد. یگانه خواهش مه ای است از مردم؛ باید و باید نظمه مراعات بکنند.»
داکتر سالم میگوید که بینظمی و ازدحام مراجعهکنندگان، باعث شده تا نکات بهداشتی کمتر رعایت شود. «بیخی فاصلهی اجتماعی ر از یاد بردن، مراعات نمیکنن. صبح و شام برای شان ابلاغ میکنیم، بازهم، مردم تیلهوتمبهی خوده دارن.»
با این حال، این تنها داکتران نیستند که از بینظمی در این شفاخانه شکایت دارند. شماری از مراجعهکنندگان، داکتران و پرستاران را نیز به کمکاری و سهلانگاری در انجام وظیفههای شان متهم میکنند. مصطفا، یکی از مراجعهکنندگان، میگوید: «دیروز همینجه بودم از صبح تا شام؛ یک دفعه کارت شان خلاص میشه یک دفعه داکتر میره یک دفعه داکترا جیغ میزنن. اینمی رقم، مردمم خیستند سر شان، یک زدنک شد.»
واکسینهای واردشده در کشور، آیا مجوز سازمان جهانی بهداشت را دارد؟
روند واکسیناسیون کرونا، با واکسینهای کمکی هندوستان، در پنجم حوت ۱۳۹۹ در کشور آغاز شد که تا هنوز ۹۶۸ هزار دوز آن روی شهروندان تطبیق شده است.
عثمان طاهری، معاون سخنگوی وزارت صحت، میگوید: «هموطنان ما دوز دوم را تا هنوز نگرفته و قرار است تا یک هفتهی دیگر یک محمولهی دیگر واکسین استرازنکا در حدود ۶۸ هزار دوز، وارد افغانستان شود و روی کسانی که دوز دوم را نگرفتن، تطبیق میشه.»
در ۱۷ جوزا، روند تطبیق واکسین کرونای آسترازنیکا به دلیل تمامشدن آن، متوقف شد. وزارت صحت در آن زمان اعلام کرد؛ کسانی که دوز نخست واکسین کرونای آسترازنیکا را دریافت کرده اند، میتوانند تا ۱۶ هفتهی دیگر، دوز دوم را دریافت کنند و فاصله میان دوز اول و دوم، معافیت آن را از بین نمیبرد.
به دنبال توقف تطبیق واکسین کرونای آسترازنیکا، دولت چین ۷۰۰ هزار دوز واکسین کرونا سینوفارم را به افغانستان کمک کرد که به گفتهی عثمان طاهری، تا هنوز ۳۲۰ هزار دوز آن بالای شهروندان تطبیق شده است.
آقای طاهری، میگوید که از واکسین سینوفارم تا هنوز ۷۰۰ هزار دوز وارد شده که بیشتر از ۳۲۰ هزار آن تطبیق شده و باقی آن نیز روی شهروندان تطبیق میشود.
به گفتهی معاون سخنگوی وزارت صحت؛ واکسینهای واردشده، از سوی قانونی از سازمان جهانی بهداشت، تأیید شده است. همین گونه در کنار این کمکها، هفتهی گذشته روند
روند تطبیق واکسین کمکشده از طرف ایالات محتدهی امریکا نیز شروع شد. اکنون، روند تطبیق ۱٫۵ میلیون دوز واکسین جانسن و جانسن و همین گونه دوز دوم واکسین سینوفارم در کشور جریان دارد.
از شروع روند تطبیق واکسین در کشور، ۱,۶۶۸,۰۰۱٫۵ دوز واکسین وارد شده و بیشتر از ۱,۲۸۸,۰۰۰ دوز آن روی شهروندان تطبیق شده است.
به گفتهی وزارت صحت، هرچند در شروع این روند مردم، علاقهی زیادی به دریافت واکسین نداشتند؛ اما، این روزها شمار مراجعهکنندگان برای دریافت واکسین بیشتر شده است. به گفتهی این نهاد، بیشتر افراد بالای ۴۰ سال برای دریافت واکسین مراجعه میکنند و همین گونه، افرادی که بیماریهای جانبی دارند و کارمندان نهادهای دولتی که در معرض خطر قرار دارند.
با این حال، روند تطبیق واکسین در جهان و در افغانستان، شایعههایی را نیز با خود به همراه داشته است؛ یکی از این شایعهها این بود؛ فردی که واکسین کرونا دریافت کند، بیشتر از دو سال زنده نمیماند؛ چیزی که باعث شد، شماری از مردم به گرفتن واکسین علاقهی کمتری نشان بدهند.
داکتر محمد سالم، میگوید که واکسینها قبل از ورود به بازار ابتدا در آزمایشگاه، بعد روی حیوانات به دقت آزمایش شده و پس از آن روی انسانها تطبیق میشود.
با این همه، کارشناسان پزشکی، دریافت واکسین را یکی از بهترین راههای مبارزه با ویروس کرونا عنوان میکنند؛ زیرا برای دریافت معافیت کتلهای جامعه نیاز است که شهروندان واکسین کرونا دریافت کنند و یا هم بیشتر از ۷۰ درصد جامعه به این ویروس آلوده شود؛ تا این معافیت شکل بگیرد. از آن جا که روش دومی زمانبر است و تلفات بیشتری را به همراه دارد، کارشناسان پزشکی، دریافت واکسین کرونا در شرایط کنونی را بهترین راه برای پایینآوردن آسیبپذیری جامعه در برابر همهگیری کرونا میگویند.