بازی با رنگ‌ها و زاویه‌دار کردن حرکت دست‌های نقاش روی تابلویی که کار می‌کند، انتظار تصویر جالبی را به آدمی می‌دهد. زنی با حالت آشفته دست‌هایش را دور چهره‌اش گرد کرده و رویش جمله‌ی کوتاه «من زنم، نه از جنس شکستن» به چشم می‌خورد. سویتا هاشمی که روی این اثر کار می‌کند، می‌خواهد دردها و ناخوشی‌هایی را که دختران در جامعه‌ی افغانستان می‌کشند روی تابلو بیاورد.
در کنار سویتا، دختران دیگری نیز در این نگارستان –گالری همای سبز- درگیر نقاشی استند.
موسیقی آرامی فضا را پر کرده است، روبه‌رویم دختری با قد نه‌چندان بلند و لبخند ملایمی روی صندلی نشسته است؛ نامش را فروزان می‌گوید. او یک سالی می‌شود که درگیر نقاشی است. «در جامعه‌ی افغانستان زن بودن خیلی سخت است، برایم می‌گفتن نقاشی چیست؟ دختر استی چه‌کار داری؟»
او در ادامه می‌گوید که هدف‌شان توسعه‌ی هنر و هم‌چنان فروش تابلوهای نقاشی است. اعضای این نگارستان در نظر دارند در درازمدت مجمع هنری را جایگزین آن کنند. در نگارستان همای سبز، صنف‌های آموزشی؛ نقاشی، رسامی، طراحی، مینیاتوری، خطاطی، خوش‌نویسی، عکاسی حرفه‌ای، تیاتر و موسیقی نیز برگزار می‌شود.
اعضای این نگارستان می‌گویند که مهم‌ترین هدف‌شان، ترویج و شناساندن ارزش نقاشی در میان خانواده‌ها و به‌خصوص ارج‌دهی به نقاشی دختران است.
گالری همای سبز توسط پنج استادی به‌پیش برده می‌شود که همه از یک دانشگاه و یک دانشکده فارغ شده‌اند.
فروزان سلطانی –بنیان‌گذار گالری همای سبز- در رشته‌ی نقاشی مینیاتوری و ریالیزم مدرک کارشناسی دارد. او درباره‌ی چگونگی شکل‌گیری ایده‌ی ایجاد نگارستان همای سبز می‌گوید: «در کشوری زندگی می‌کنیم که اصلاً هنر ر نمی‌فهمند، خواستم همین چیزی را که یاد داریم هنری را که یاد داریم حداقل جوانا مستفیض شوه؛ د ای شرایط، د ای حالت خراب.»
گالری همای سبز در سال ۱۳۹۹ جواز فعالیت خود را به دست آورده و به گفته‌ی مسئولان آن بیش از ۵۰ دانش‌آموز در آن مصروف آموختن است. «همین هنر ماست که عواطف و احساسات ما ر برمی‌انگیزه که باید بر دیگرای خود انتقال بتیم.»
محمد هلال که در این نگارستان نقاشی آموزش می‌دهد، می‌گوید که ناراحتی‌ها و عصبانیت‌هایش را با هنر نمایش می‌دهد. «فقط یک آرزو داشتم که می‌خواستم آرزوی خود ره به حقیقت بپیوندد که آرام‌آرام یک کمپلکس هنری بسازیم و به دنیا نشان بتیم که ما افغانا هم فرهنگ بسیار بالای داریم.»
او با ناخوشی می‌گوید که مردم آگاهی درستی از هنر نقاشی ندارند و ازاین‌رو به هنرمندان نقاش کمتر توجه و احترام می‌گذارند؛ اما تلاش‌های جوانان او را تا جایی برای آینده‌ی هنر نقاشی امیدوار کرده است. «کارکرد جوانان امروزی را که می‌بینیم به آینده خوش‌بین هستیم در این چند سال اخیر ما توانستیم که خیلی مردمه آگاه بسازیم و جوانای نسل جوان که امروز کار می‌کنند.» او می‌افزاید: «فقط بر می‌گردد به ای که کشور آرام باشه و یک صلح بیایه که بتانیم ای هنر هاره خوب‌تر به نمایش بگذاریم.»
در گالری همای سبز، بیشترشان سرگرم نقاشی طبیعت هستند. هلال می‌گوید: «طبیعت آزاد است و همه آزادی را دوست دارند. طبیعت هر رقم میلش باشد همو رقم رشد می‌کند و من هم چون علاقه به ای آزادی دارم.» او می‌گوید که ۲۵ سال می‌شود از روزی که به دنیا آمده تا امروز جنگ بوده «اگر صلح بیایه مه دوست دارم از تمام ولایت‌های خود دیدن بکنم و از تمام ولایت‌های خود نقاشی بکشم، ما از ترس رفته نمی‌تانیم و او وقت شاید بتانم نقاشی‌های فوق‌العاده بی‌نظیری کار کنیم.»
بانو سلطانی نیز از مشکل‌هایی که در روزهای نخست ایجاد این نگارستان کشیده است، می‌گوید: «وقتی می‌گفتم هنر نقاشی، خنده می‌کردن، ای چیست که می‌خوانی کار می‌کنی؟ بالای روح و روانم تأثیر می‌کرد.» با این حال بانو سلطانی نتوانست دلهره‌اش را از گفت‌وگوهای صلح پنهان کند. او می‌گوید که این روزها سردرگم است و نمی‌داند که آیا می‌تواند به کارش ادامه دهد یا خیر. «طالبان باید هنر ما را بشناسند. طبعاً نمی‌توانم بپذیرم که دست از نقاشی و هنر خود بردارم.»
نگارگری و نقاشی روی دیوارهای کابلیان از قدیم مروج بوده است. با این حال در ساختار وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان تنها یک ریاست به نام «هنرستان» است که همهی هنرها از جمله خطاطی، نقاشی، خوش‌نویسی، کاریکاتور یا نما‌های طنزی حتا صنایع‌دستی در آن آموزش داده می‌شود. این ریاست تا هنوز بیشتر از چهل دانش‌آموز فارغ داده است.
شیوای شرق، معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ می‌گوید که هنوز روشن نیست چه شمار از نگارستان‌های خصوص از این وزارت جواز گرفته است؛ اما تنها یک نگارستان دولتی در کشور فعالیت دارد که هشتاد نفر در آن مصروف کار است.
او می‌افزاید که برای حمایت از نگارستان‌ها بازاریابی برای فرآورده‌های فرهنگی و هنری‌شان روی دست است. او هم‌چنان با اشاره به نهاد آموزشی غلام محمد میمنگی می‌گوید که هنرستان دولتی برای آموزش همهی شهروندانی است که به نقاشی علاقه دارند. حمایت رایگان، گمارش آموزگاران رایگان و فراهم آوری تجهیزات از حمایت‌های وزارت اطلاعات و فرهنگ به شمار می‌رود.
نقاشی با این‌که در افغانستان پیشینه‌ی دیرینه دارد؛ اما به دلیل جنگ‌های داخلی در بیشتر از چهار دهه‌ی اخیر، با محدودیت‌های جدی‌ای رو‌به‌رو شده و شمار زیادی از هنرمندان این بخش از کشور رفته‌اند. با این در یک‌ونیم دهه‌ی اخیر، شماری از جوانان با رویکرد ریالیستیک در بخش نقاشی در کشور فعالیت‌هایی کردند و اثرهای‌شان توانست به نمایشگاه‌های بین‌المللی راه پیدا کند و جایزه بگیرد. با این حال اما در یک دهه‌ی اخیر به دلیل بدتر شدن وضعیت امنیتی، شماری از نقاشان خوب کشور، به اروپا رفته‌اند که دیگر قصد برگشتن هم ندارند؛ چیزی که باعث شده است هنر نقاشی در افغانستان با رشد کندی پیش برود.
اکنون که بحث گفت‌وگوهای صلح با طالبان روی کار است، شماری از نقاشان کشور به‌ویژه زنان از آینده‌ی کاری‌شان نگران هستند. فروزان -عضو گالری همای سبز- می‌گوید: «اگر طالب بیاید باز همان طالب سابق است، اگر نتوانیم پیش ببریم مجبوریم که مهاجرت کنیم بریم از اینجه.»
