پس از این که قرنتین کابل وارد دومین هفتهاش میشود، برای این که بتواند در خانهی شان بماند، از خانه بیرون میزند.
حسینا رؤوفی که از این پیش در مکتب خصوصیای تدریس میکرد، حالا به دلیل رخصتیهای مکتب، از درس دادن بازمانده و این باعث شده است که دیگر درآمدی نداشته باشد.
حسینا میگوید، با این که تدریس کار دشوار و مهمی است؛ اما مزدی از آن به دست نمیآورد که بسنده باشد. به دلیل وضعیت بد اقتصادی کشور و افزایش بیکاری، او ناگزیر است به چهار یا پنج هزاری که از این راه به دست میآورد، بسنده کند که آن را هم برای کرایهی خانه به خانوادهاش کمک میکند.
حسینا حالا که نمیتواند برای تدریس به مکتب برود، بیپولی و نیاز خانواده پای او را تا خانهی همسایه کشانده است.
او در خانهای چند خانه آنسوتر، در همان کوچه میرود، به پنج فرزند آن خانه همه کتابهای درسی شان را تدریس میکند و پولی را که در عوض دریافت میکند برای کرایهی خانه به خانوادهاش کمک میکند.
وقتی از حس و حال این روزهایش از او میپرسم با اندوه میگوید که خانهنشینی، بلندرفتن نرخ مواد خوراکی و پایین نشدن کرایهی خانه، غمی به غمهایش اضافه کرده است؛ «حالا نمیدانم برای بیماری کرونا نگران باشم یا بینانی.»
شیوع ویروس کوید-۱۹، یک ماهی میشود که روند زندگی روزانه را در کابل، دگرگون کرده است؛ بیشتر فعالیتهای روزمرهی اقتصادی از کار بازمنده است و هیچ سالن ورزشیای از ورزشکار پذیرایی نمیکند.
رستورانتها و کافهها مشتری نمیپذیرد، مکتبها و دانشگاههای دولتی تعطیل است؛ آموزگاری نیست که سیاهی تختهی صنف درسی را با تباشیر سفید کند و نه دانشآموزی که پای حرف آموزگاری بنشیند.
آنهایی که در مکتبهای دولتی آموزگار استند، با ماندن در خانه نیز امتیاز ماهانهی شان را از سوی دولت دریافت میکنند؛ اما آنهایی که مثل حسینا از دانشآموزان شان دور مانده اند، دیگر پولی از سوی ادارهی مکتب دریافت نمیکنند.
حسینا میگوید: «مکاتب خصوصی از خدمت تعلیمی به دانشآموزان پول میگیرد و در این ایام که همه دانشآموزان در مکتب حضور پیدا نمیکنند، مکتب هم دست پر ندارد که کمک کند. اینجا فقط دولت باید دستگیر مردم باشد.»
هر چند در روزهای اخیر شماری از مکتبهای خصوصی در کابل که توانایی خوب اقتصادی و مدیریتی دارند، توانسته اند با راهاندازی روشهای دیگری حرفهای آموزگار را به خانههای دانشآموزان برسانند.
پوشش درسی دانشآموزان در روزهای قرنتین، در کنار ادامهی روند آموزشی و کاهش آسیبپذیری جامعه، باعث دوام رابطهی کاری آموزگار و ادارهی مکتب میشود که در نتیجهی آن، آموزگار امتیاز هر چند کمتر از پیش، از سوی ادارهی مکتب دریافت میکند.
کتایون سلطانی، آموزگار در مکتب خصوصی پگاه، به رونامهی صبح کابل میگوید که هر چند تا هنوز در مورد معاش ادارهی مکتب تصمیم نهاییاش را نگرفته است؛ اما فکر نکنم که از ۶۰ درصد معاش دورهی درسهای رو در رو بیشتر بدهد.
سلطانی، میگوید: «مکاتب خصوصیای که معاش شان خیلی کم -۶ یا ۷ هزار است- اگر نیم کنند، هیچ چیزی نمیماند؛ اما مکتبی که من در آن استم ۱۴ یا ۱۵ هزار میدهد که اگر نیم هم کنند، باز هم میشود با آن گذران کرد.»
هر چند نیم شدن معاش، برای آموزگاران مکاتب خصوصی دشوار است؛ اما با آن هم شمار اندک مکتبهای خصوصی توانسته اند با استفاده از برنامهی گوگلکلسروم و یا تلیگرام برنامههای درسی شان را پیش ببرند.
شمیم فروتن، آموزگار در مکتب خصوصی عالی پیام، میگوید از روزی که مکتب به اثر شیوع ویروس کرونا، از درس بازمانده است، هیچگونه امتیازی از سوی ادارهی مکتب دریافت نمیکند.
قرنتین کابل، به اثر شیوع ویروس کوید-۱۹، بیشتر شهروندان را خانهنشین و از منبع درآمد شان دور کرده است. از سوی دیگر، بخش زیادی از شهروندان افغانستان، به دلیل زندگی زیرخط فقر، پساندازی برای روزهای سخت شان ندارند تا با آن بتوانند به زندگی ادامه دهند.
این روزها خانهنشین شدن، زندگی را برای همه باشندگان کابل، دشوار کرده است؛ اما دستفروشان، کارگران روزمزد و آنهایی که در نهادهای خصوصی با مزد ماهانه کار میکردند، به دلیل نداشتن بیمهی کاری، بیشتر از همه آسیبپذیر اند.
هر چند در طرح وضع قیود و محدودیت گردش در کابل که از ۹ حمل اجرایی شد، دولت به کمک به نیازمندان به ویژه دستفروشان و کارگران روزمزد مکلف شده است؛ اما هنوز هم فرار از گرسنگی، صبحها شماری از کارگران را با بیل و زنبیل شان به خیابان میکشاند تا بتوانند شام را با دست پر به خانه برگردند.
از شروع قرنتین کابل، دولت تنها توانسته است به ۸۰ هزار خانواده در شهر و ولسوالیهای کابل، گندم و دال توزیع کند؛ اما با آن هم نبود شفافیت در روند توزیع کمکها، باعث شده است که همهی این گندمها به نیازمندان نرسد.
از شیوع ویروس کوید-۱۹ در افغانستان، گروههای زیادی در ولایتهای مختلف، برای گردآوری و توزیع کمک به نیازمندان شکل گرفته است؛ اما این کمکها نیز به دلیل محدود بودن آن نتوانسته است به دست همه نیازمندان برسد.
حسینا میگوید: «هر خیراندیشی که برای کمک سرمایهاش را در خدمت چند فرد دزد میگذارد، باید بداند که این کمکها به خانوادههای نیازمند نمیرسد.»
با این همه حسینا آرزو میکند که ویروس کرونا جان عزیزانش را نگیرد. از سوی دیگر، او از مردم میخواهد در خانه بمانند و همینطور از دولت میخواهد تا مردم را فراموش نکند: «از روزی میترسم که قرنتین تمام شود و آمار مرگومیر در کرونا کمتر از دلیل گرسنگی باشد.»
این همه در حالی است که اخیرا قرنتین کابل، برای دو هفتهی دیگر تمدید شد و روشن نیست که تا چه زمانی این قرنتین ادامه خواهد داشت.