در روزگاری که کمتر با کتاب و به ویژه کتاب کودک آشنایی داریم، کتاب‌هایی با الهام گرفتن از منش و کارکردهای «کاکا مراد» برای کودکان نوشته شده است.
ذبیح مهدی، نویسنده‌ی افغانستانی، کتابی به نام «کاکا مراد» در مورد شخصیت این پزشک جاپانی نوشته است. این کتاب نخستین بار در کابل چاپ شد و با استقبال فراوانی که از آن شده، اکنون در جاپان به چاپ یازهم رسیده است.
آقای ذبیح مهدی درباره چیستی و چگونگی پیدایش این کتاب، می‌گوید: «در ادبیات کودکان، الگو‌های رفتاری کودکان، جنگ‌جویان و قهرمانان خیالی بوده است. در این کتاب خواستم انسانیت به نمایش گذاشته شود. کودکان باید انسانیت را فراتر از قومیت و ملیت بدانند.»
در کتاب «کاکا مراد» رفتار و کارکردهای «تتسو ناکامورا» همراه با نقاشی برای کودکان شرح داده شده است. داستان این کتاب بر محور مشکلی می‌چرخد و کاکا مراد به‌دنبال راه‌حل آن می‌گردد.
در آغاز کتاب، نویسنده از آفتی می‌گوید که هر روز از مردم قربانی می‌گیرد و کودکان را به کام مرگ می‌کشاند. در بخش دیگر کتاب، به نبود آب آشامیدنی پرداخته شده است؛ همان چالش‌هایی که مردم در ننگرهار داشتند. هم‌چنان این کتاب قصه می‌کند که چگونه کاکا مراد هم‌زمان با درمان کودکان به فکر چاره‌ای برای پیشگیری از بیماری کودکان می‌شود و نیز برای مردم با زبانی ساده بیان می‌کند که آن‌ها به آب آشامیدنی صحی و تغذیه سالم نیاز دارند.
کاکا مراد به مردم می‌گوید که یکی از راه‌های تغذیه‌ی سالم، کشاورزی است که آن‌هم بدون آب شدنی نیست. در نیمه‌ی پایانی این کتاب، نویسنده دگرگونی زندگی مردم را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که با برنامه‌های کاکا مراد چگونه دشت «گمبیری» ولایت ننگرهار سبز شده است.
پس از این کتاب، کتاب دیگری نیز با الگوبرداری از شخصیت و کارکردهای کاکا مراد در بیرون از کشور نوشته شده است. حضرت وهریز، نویسنده‌ی دیگر افغانستانی، «جعبه جادویی کاکا مراد» را نوشت. در این کتاب داستان تخیلی پسری به نام سهراب آمده است؛ پسری که می‌خواهد از پدر و مادرش به‌خاطر زحمات شبانه‌روزی‌شان سپاس‌گزاری کند.
سهراب نزد آسمان، جنگل و رودخانه می‌رود و از آن‌ها هدیه‌ای برای پدر و مادرش می‌خواهد؛ اما هرکدام برای درخواست پسر شرطی می‌گذارند و نمی‌خواهند رایگان چیزی به سهراب بدهند. او ناامید به‌سوی خانه‌اش می‌رود که در مسیر راه با کاکا مراد روبه‌رو می‌شود. همه‌ی ماجرا را برای کاکا مراد تعریف می‌کند؛ کاکا مراد به او جعبه‌ای می‌دهد و برایش می‌گوید که باید لبخند پدر و مادرش را شکار کند و در آن بیاندازد. این کار سخت، کودک را هر روز خسته‌تر از پیش می‌کند؛ اما کاکا مراد به او یاد می‌دهد که هیچ معجزه‌ای بدون سعی و تلاش در زندگی اتفاق افتادنی نیست.
نویسنده‌ی این کتاب می‌گوید: «شخصیت خیالی کاکا مراد در این افسانه، خودباوری و اتکا کردن به خود را می‌آموزاند. این کتاب به کودکان بیان می‌کند که چگونه از امکانات دست‌داشته‌ی خودشان استفاده کنند.»
کتاب‌های کاکا مراد و جعبه‌ی جادویی کاکا مراد هر دو از سوی نهاد گهواره چاپ شده است.
نهاد گهواره پس از شروع به فعالیتش از ۲۰۱۶ تا به این‌سو، بیش از ۴۰ هزار جلد کتاب برای کودکان پیشکش کرده و بیش از صد کتاب دیگر را به گونه پی‌دی‌اف در وب‌سایت گهواره برای کودکان به نشر رسانده است. این کتاب‌ها به زبان‌های دری-فارسی، پشتو و ازبیکی نوشته شده است.
حضرت وهریز -عضو گهواره- می‌گوید: «گهواره از سوی خود اعضای گهواره تمویل اقتصادی می‌شود. چاپ کتاب دوبار از طرف یک موسسه‌ی جاپانی تمویل شده و دیگر کمپین‌ها برای جمع‌آوری پول از سوی اعضای نهاد گهواره صورت می‌گیرد.»
نهاد گهواره تاکنون به وزارت معارف و ریاست کودکستان‌های مربوط به کار و امور اجتماعی چند هزار جلد کتاب هدیه داده است.
کاکا مراد با نام اصلی تتسو ناکامورا، شهروند جاپان بود. او از دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه کیوشو در جاپان فارغ‌التحصیل شد و در سال ۱۹۸۴ فعالیت‌های پزشکی‌اش را برای بیماران مبتلا به جذام در پاکستان آغاز کرد.
او در سال ۱۹۹۱ توانست نخستین کلینیک صحی خود را در افغانستان ایجاد کند و سپس چند درمانگاه دیگر نیز در این کشور ایجاد کرد.
ناکامورا با همان پشتکار «جاپانی»اش که زبانزد جهانیان است، زبان‌های ملی و محلی را از گفتار روزمره مردم افغانستان آموخت. او در ولایت‌های گرم افغانستان به ساخت‌وساز بندهای آب و مکتب پرداخت و با تلاش‌های چندین ساله توانست۱۶۰۰ حلقه چاه آب و چند باب شفاخانه را در ولایت ننگرهار بنا کند.
کاکا مراد روز چهارشنبه سیزدهم قوس سال ۱۳۹۸ در ولایت ننگرهار از سوی افراد تفنگ‌دار کشته شد. مرگ کاکا مراد، با واکنش‌های گسترده‌‌ی داخلی و بین‌المللی روبه‌رو شد؛ شهروندان کشور در ولایت‌های مختلف با مراسم شمع‌افروزی یاد او را گرامی داشتند و در ولایت خوست، یک چهارراهی را به نام ناکامورا مسما کردند.
