اشاره: محسن رضایی، جزو پرامیدترین تکواندوکاران حال حاضر افغانستان برای جانشینی بزرگان این رشتهی پرطرفدار، پرافتخار و مدالآور در افغانستان است. او با وجود جوانی، به دلیل حضور در رقابتهای برونمرزی گوناگون، حالا از با تجربههای تیم ملی ما است. رضایی جزو نامزدان حضور در المپیک ۲۰۲۰ نیز است که آخرین افتخار و مدالش کسب مدال طلای رقابتهای تکواندوی «چاینا اوپن» یا رقابتهای آزاد چین است که چندی پیش به دست آمد.
صبح کابل: میشود، خوانندگان ما بهتر و بیشتر «محسن رضایی» را بشناسند؟ نزدیکتر و صمیمیتر!
رضایی: محسن رضایی استم، ۲۱ساله، در مشهد زندگی میکنم و اگر اشتباه نکنم، سیزده سال است که در ورزش استم. صنف دوازده را خاندهام و به دلیل آن که سال ۲۰۱۶ حریف تمرینی در تیم المپیک افغانستان بودم، نتوانستم به تحصیلاتم ادامه دهم. مجرد استم و تمام تمرکزم روی موفقیت در ورزش است.
صبح کابل: سقف آرزوهای محسن رضایی در ورزش تا به کجاست؟
رضایی: سقف آرزوهای هر ورزشکاری، طلای المپیک است و من نیز از این قاعده مستثنا نیستم. دوست دارم روزی، با تلاش و پشتکار روی سکوی قهرمانی المپیک بیاستم.
صبح کابل: تصور میکنید تلاشها و زحمتهایت به اندازهی رسیدن به مدال طلای المپیک است؟
رضایی: اگر برنامهریزی درست و تلاشهای خودم نیز با آن هماهنگ باشد، هر چیزی دور از دسترس نیست. تمام تلاشم در همین راستا است.
صبح کابل: همه از کمبود امکانات صحبت میکنند؛ منظور تان از امکانات دقیقا چیست؟
رضایی: منظورم امکانات بهتر است، ما با دنیای حرفهای ورزش بسیار فاصله داریم؛ اما امکانات آماتور و اولیه را باید داشته باشیم؛ مثلا در بُعد فنی مثل پزشک ورزشی، ماساژور، امکانات خوب تمرینی، وسائل الکترونیکی، فضا و زمینهی مناسب برای تمرین، اردوهای آمادگی و امکاناتی که دیگر کشورها برای تیمها و ورزشکاران شان مهیا میکنند. ما همیشه به چیزی به نام «غیرت افغانی» دلخوش استیم که همیشه و در همه جا، کاربردی نیست. باید به جای آن به حرفهایگری روی آوریم.
صبح کابل: «غیرت افغانی» را کمی بیشتر توضیح دهید؟
رضایی: سالها بودن در جنگ و نابسامانیها ما را سرسخت و پوست کلفت بار آورده است؛ برای همین، سختیهایی که به دیگران ممکن است، غیر قابل تحمل و کشنده باشد، برای ما عادی است. دیگران شاید ندیده باشند؛ ولی من تیم ملی تکواندوی ایران را دیدهام که چه امکاناتی دارند. همین که ناامید نمیشویم و با همهی کمبودیها میسازیم، این غیرت است.
صبح کابل: این که عطای کار را به لقایش نبخشیدهای؟
رضایی: بلی، دقیقا منظورم همین است.
صبح کابل: غیرت افغانی و دعا در ورزش ما بسیار پرکاربرد است. شما چقدر به نقش این دو باور دارید؟
رضایی: خداوند متعال میگوید، از شما حرکت، از من برکت. بدون تلاش و فقط با دعا نمیتوان در ورزش موفق شد. دعا مکمل تلاشهای ورزشکاران و قوت قلب شان است که میتواند موجب آرامش روح و روان در میدانهای سخت شود.
صبح کابل: دنیای یک بازیکن تیم ملی چگونه است؟ کسی که مردم چشم انتظار درخشش او است؟ چه خوبیها و بدیهایی دارد؟
رضایی: سختی و مشکلات خودش را دارد؛ مثلا، من همانگونه که گفتم به خاطر تیم ملی نتوانستم وارد دانشگاه شوم، نمیتوانم کار کنم و درآمد مستقل داشته باشم. از طرفی دولت هم ماه یکهزار افغانی معاش میدهد. ملیپوش بودن این سختیها را دارد. ما امتیاز خیلی خاص نداریم، بسیار عادی استیم؛ چون در فرهنگ افغانستان به دلایل زیاد، هنوز بازیکن تیم ملی بودن دارای ارزش ویژه نیست.
صبح کابل: برای همه اینگونه است، یا تنها برای شما وضعیت چنین است؟
رضایی: برای افرادی مثل روحالله نیکپا، نثاراحمد بهاوی و افراد مشهور شاید اینگونه نباشد؛ اما برای ما طوری است که گفتم.
صبح کابل: ملیپوش بودن، در زندگی شخصیات، موجب چه تغییراتی شده است؟
رضایی: چون سفر زیاد رفتهام، اعتماد و احترام خانواده کمی نسبت به گذشته بیشتر شده است و زیاد سخت نمیگیرند.
صبح کابل: مدال گرفتن از تورنمنتهای ورزشی و عضو تیم ملی بودن در غربت چه پیامدی دارد؟ شما در ایران مهاجر استید، در محل زندگی تان برخورد مردم با شما چگونه است؟
رضایی: در کل شهر مشهد و جایی که ما زندگی میکنیم، بیشترینه مهاجر اند؛ اما ایرانیها هم وقتی میفهمند من عضو تیم ملی تکواندوی افغانستان استم، محترمانهتر برخورد میکنند. برای شان جالب است که ما از کشورهای دیگر، به افغانستان میآییم و برای کشور مان مبارزه میکنیم؛ در مجموع نگاه به مهاجر در ایران مناسب نیست.
صبح کابل: به نظر میرسد زمینه برای فعالیت ورزشکاران تکواندوی مهاجر نسبت به رشتههای دیگر در ایران مناسبتر است؟ شما میتوانید در لیگهای برتر ایران حضور داشته باشید؟
رضایی: بلی، خوشبختانه امسال در لیگ برتر تکواندوی ایران که یکی از قویترین لیگهای تکواندو در دنیا است، تیم داریم. در این زمینه رییس فدراسیون تکواندوی ایران همکاری کرد؛ ولی در رقابتهای دیگر مهاجران حق شرکت ندارند. بحث لیگ چون همه چیز پولی است، ما حضور داریم.
صبح کابل: حضور در لیگ برتر تکواندوی ایران چقدر در رشد شما مؤثر خواهد بود؟
رضایی: مثل آن است که ما هر هفته در رقابتهای خارجی سطح بالا شرکت کرده باشیم. برای ما واقعا خوب است.
صبح کابل: وزن شما ۶۳ کیلوگرام است و در ۵۸ کیلو مسابقه میدهید، این مشکلساز نیست؟
رضایی: پنج-شش کیلو وزن کم کردن در ورزش اگر کوتاهمدت باشد، شاید زیاد عوارض نداشته باشد؛ اما اگر طولانی باشد، عوارض جدی خواهد داشت. من ورزشکارانی را دیدهام که به همین دلیل، گردههای خود را از دست داده اند.
صبح کابل: انتقادی که از شما وجود دارد این است که در تورنمنتها پس از یکی دو مسابقه، توان بدنی تان را از دست میدهید، چرا؟
رضایی: دلایل زیادی دارد؛ مثلا من در گذشته به اندازهی کافی تمرین درست فیزیکی نداشتم، وزن خود را نمیتوانستم کنترل کنم، وزن زیاد کم میکردم و توان خود را از دست میدادم. به اندازهی کافی تجربه نداشتم و از مکملهای غذایی خوب استفاده نمیکردم؛ چون هزینهی سنگین دارد.
صبح کابل: در بارهی کسب سهمیهی المپیک چه فکر میکنید؟ در غیاب ایران و کوریا، میتوانید کسب سهمیه کنید؟
رضایی: قول نمیدهم؛ اما تلاشم را میکنم که سهمیه را به دست آورم. شب و روزم به این مسأله گره خورده است.
صبح کابل: شناختی از حریفانت داری؟ نقاط ضعف و قوت شان را میشناسی؟
رضایی: حریف زیاد دارم؛ اما تکواندوکاران تایلند، اوزبیکستان و منگولیا یا مغولستان حریفان جدیتری استند. کسب سهمیه نیز آسان نیست، چون تکواندو در همهی کشورها رشد کرده است.
صبح کابل: چهار وزن المپیکی است و از هر کشور دو وزن میتواند شرکتکننده باشد، مشخص شده است که از افغانستان چه کسانی برای کسب سهمیه خواهند رفت؟
رضایی: هرچند هنوز مشخص نیست؛ اما تصورم آن است که من و فرزاد منصوری دو نمایندهی افغانستان برای کسب سهمیه باشیم. نمیدانم، شاید فدراسیون و کادر فنی تصمیم دیگری گرفتند.
صبح کابل: اگر شما دو نفر نباشید، چه کسانی میتوانند نمایندهی شایسته برای ما باشند؟
رضایی: انتخاباتی برگزار شده است و ما چهار نفر در وزنهای مختلف انتخاب شده ایم. من، فرزاد منصوری، حکمتالله زین و حسین لطفی.صبح کابل: ممکن است در بارهی خصوصیات شخصی شما سؤال بپرسم؟
رضایی: بلی، چرا که نه!
صبح کابل: تا حالا عاشق شده اید؟ منظورم از عشقهای کلیشهای نیست؟
رضایی: نه تا هنوز چنین سعادتی نداشتهام، به جز آن که عاشق خدا و خانواده ام استم.
صبح کابل: خانواده برنامهیی برای آن که متأهل شوید دارد؟
رضایی: برعکس مادران دیگر، مادرم دوست ندارد من به زودی ازدواج کنم؛ چون باید اول تکلیف خودم را با ورزش و مدالها مشخص کنم.
صبح کابل: کسی در خانوادهی تان هست که با ورزشکار بودن شما شدیدا مخالف بوده باشد؟
رضایی: خوشبختانه با چنین مشکلی روبهرو نبودهام. از همان ابتدا، فامیل و خانوادهام مشوقم بوده اند. پدرم در زمان باختها بسیار زیاد ناراحت میشد که چرا باختهام!
صبح کابل: جالبترین خاطره برای فامیل تان از حضور شما در تکواندو کدام است؟
رضایی: سال ۱۳۹۷ در رقابتهای تکواندوی فجر که در کرج ایران بود، فامیلم نیز حضور داشتند که من به فاینل رسیدم و بهترین بازیکن شدم. هر چند در فاینل دوبار حقم را خوردند و من نقره گرفتم؛ اما این برای خانوادهام، خاطرهی شیرینی بود.
صبح کابل: چرا در بازی نهایی آن سالها دو بار حق تان را خوردند؟
رضایی: من بازی را برده بودم و باید برنده میشدم؛ اما چون حریف از کشور میزبان بود، در دقایق آخر با اخطار بیمورد داور، ده اخطاره شدم و بازی را به سود حریف اعلام کردند. در فاینل یک سال پیشتر از آن نیز با اخطار مرا بازنده کردند.
صبح کابل: سبک کار کدام تکواندوکار را میپسندی؟ داخلی و خارجی!
رضایی: هر بازیکن سبک خاص خودش را دارد هم داخلی و هم خارجی؛ اما روحالله نیکپا را بیشتر میپسندیدم.
صبح کابل: پایین تنه چه نقشی در تکواندو دارد؟ میگویند کسانی که پایین تنهی درازتر داشته باشند، موفقتر اند!
رضایی: قد و پایین تنهی بلند، در تکواندو نقش تعیینکننده دارند. شما اگر وزن مناسب، قد و پایینتنهی بلند داشته و تکواندو بلد باشید، میتوانید موفقتر باشید.
صبح کابل: تکواندو بلد باشید، یعنی چه؟
رضایی: یعنی با قوانین تکواندو آشنا باشی، سیستم الکترونیکی را بفهمی، بدانی در کجای هوگو ضربه بزنی تا امتیاز بگیری. نقاط حساس امتیازگیری را بدانی و تمام قوانین جدید را بفهمی.
صبح کابل: اگر محسن رضایی مجبور باشد، یکی را به عنوان بهترین تکواندوکار تاریخ افغانستان انتخاب کند، چه کسی را بر میگزیند؟
رضایی: این که دیگر نیاز به سؤال ندارد، «روحالله نیکپا». در جهان نیز با وجودی که «استیون لوپز» امریکایی بیشترین مدال را دارد؛ اما من «لیدای هون» کوریایی را بیشتر دوست دارم.
صبح کابل: لیدای هون چه خصوصیاتی دارد که دیگران ندارند؟
رضایی: لیدای هون نیز باخت زیاد داشته است، این گونه نیست؛ اما او چابکی، اندام مناسب، تکنیک برتر، هوشیاری و بازدهی بیشتری داشته است. همیشه خود را در اوج نگه داشته و دورهی قهرمانیاش کوتاه و مقطعی نبوده است.
صبح کابل: به نکتهی خوبی اشاره کردی، ارزش نیکپا نیز شاید بیشتر از آن که به دو مدال المپیکیاش باشد، به این است که هشت سال خود را در اوج نگه داشته است تا دو مدال بگیرد، عوامل در اوج ماندن برای یک ورزشکار چیست؟
رضایی: روش زندگی، تمرین، سطح بینش، فرهنگ و فکر یک ورزشکار، برای در اوج ماندن مهم است؛ اما امکانات نیز تأثیر خودش را دارد. لیدای هون، همه چیز برایش فراهم است؛ در حالی که ما از چنین امکاناتی برخوردار نیستیم. روحالله واقعا شاهکار کرده است.
صبح کابل: روی امکانات بسیار تأکید داری، آیا برای نیکپا همه چیز فراهم بوده است؟
رضایی: نه، من داستان زندگی ایشان را از استادانم شنیدهام که چقدر زجر کشیده و زحمت دیده است تا نامش بر بلندای تاریخ ورزش ما نقش ببندد.
صبح کابل: کسی میگفت تفاوت یک تکواندوکار با یک ورزشکار مثلا ام ام ای در این است که تکواندوکار برای پول مسابقه نمیدهد؛ اما شما همهاش از مادیات صحبت میکنید، کدام را باور کنیم، این را یا آن را؟
رضایی: هر دو را باور کنید. بدون امکانات و مادیات نمیشود موفق شد. نمیشود من برای هر سفر و هر چیزی از دوستانم پول قرض بگیرم. بالاخره خسته میشوم و نمیشود چنین کنم. از طرفی، ارزش پیراهن تیم ملی و مدال را نباید با پول سنجش کرد، اینها یک ارزش اند، ارزشی که با هیچ چیزی قابل مقایسه نیست.
صبح کابل: تا حالا پیش آمده است تا یکی از دیدن شما بسیار ذوقزده شده باشد؟
رضایی: بلی، بارها. در ایران پیش آمده است که مردم پس از این که مرا دیده اند، بسیار محبت کرده و حتا مرا به مهمانی دعوت کرده اند.
صبح کابل: اینها برای شما چقدر میارزند؟
رضایی: بسیار زیاد. تمام دلخوشی ما به خوشی مردم و محبت آنها وابسته است.
صبح کابل: در بین تکواندوکاران به خصوص پس از بازنشستگی، روحیهی جوانمردی و پهلوانی، بیشتر دیده شده است، شما تجربهی در این زمینه دارید؟
رضایی: بهتر است که ورزشکاران از همان اول حتا در دوران که در اوج قهرمانی اند، دست خیر داشته و جوانمرد باشند.
صبح کابل: در گذشته تکواندوکاران ما به خصوص آنها که در ایران زندگی کرده بودند، ورزشکاران دیگر را راحت میبردند؛ اما با ایرانیها مشکل داشتند، حالا همین وضعیت برای ما در روبهرو شدن با کوریاییها پیش آمده است، در حالی که در گذشته محمود حیدری، حتا «لیدای هون» را برده است؛ چرا ما از نظر روحی در برابر کوریا مشکل داریم؟
رضایی: این بستگی به تجربه و روحیهی ورزشکار دارد. برخی ورزشکاران پیش از مسابقات از دیگر کشورها میترسند؛ اما من که حالا جزو با تجربههای تیم ملی استم، از هیچ کسی نمیترسم، نه از کوریایی و نه از ایرانی؛ در ضمن اینقدر که من ایرانیها را شکست دادهام، کسی دیگری از افغانستان نبرده است.
صبح کابل: نقطهی قوت و ضعف محسن رضایی در تکواندو چیست؟
رضایی: این را باید مربیان جواب دهند، نمیخواهم در بارهی نقاط ضعفم بگویم؛ اما نقطهی قوتم ضربههای سهامتیازی بالا به صورت است.
صبح کابل: سطح رقابتهای «چاینا اوپن» چطور بود؟ میتواند کمککننده برای مسابقات کسب سهمیه باشد؟
رضایی: تورنمنت بسیار خوبی بود، ورزشکارانی قوی نیز آمده بودند و خوبیاش این بود که شامل رنکینگ بود و من با مدال طلا، ده امتیاز نیز گرفتم که میتواند موجب صعود بین ۱۵ تا ۲۰ پله در ردهبندی جهانی شود.
صبح کابل: تا زمان فرا رسیدن رقابتهای کسب سهمیهی المپیک، چه برنامههایی داری؟ خودت و فدراسیون؟
رضایی: فدراسیون که برنامه دارد، قرنطین در روسیه یا کوریا و رقابتهایی که در کشورهای گوناگون انجام خواهیم داد. من هم برنامههای خصوصی خودم را دارم که انشاءالله مجموع این برنامهها و تلاشها نتیجهبخش باشد.
صبح کابل: از بین تکواندوکاران فعلی که در تیم ملی استند، آیندهی کدام یک را از هر نظر بهتر میدانی؟
رضایی: همین چهار نفر که برای کسب سهمیهی المپیک انتخاب شده ایم، همه آینده داریم.
صبح کابل: چرا «سمیه غلامی» نسبت به گذشته، افت کرده است؟
رضایی: اطلاع دقیقی ندارم، این هم سؤالی است که بهتر است مربیان جواب دهند؛ اما میتوانم بگویم که شاید دلیلش آن باشد که حالا در وزن دیگر مسابقه میدهد.
صبح کابل: شما که خانوادهی تان در کابل نیست، زندگی در کابل برای تمرینهای تیم ملی سخت نیست؟
رضایی: ما در خوابگاه تیمهای ملی استیم و با همتیمیها زیاد سخت نمیگذرد. خوب است.
صبح کابل: چند وقت پیش استاد میرزایی از فدراسیون و امکانات ناراحت بودند، داستان چی بود؟
رضایی: این مربوط به گذشتهها است، در غذا و برخی امکانات مشکل داشتیم که با فشار فدراسیون حل شد.
صبح کابل: نمیشد پیش از این که این مسائل رسانهای شود، مشکل را حل میکردید؟
رضایی: ما بارها به مسؤولان خوابگاه گفتیم؛ ولی حرف ما را نشنیدند. مجبور شدیم که چنین کنیم.
صبح کابل: آخرین سؤالم این است که محسن رضایی در المپیک ۲۰۲۰ خواهد بود؟ اگر بلی، نتیجه چه خواهد شد؟
رضایی: تمام تلاشم را خواهم کرد؛ اما قول نمیدهم که مدال میگیرم، رؤیایم این است که مدال طلای المپیک را برای افغانستان بگیرم و نامم در تاریخ ثبت شود. این دور از دسترس نیست، به شرطی که همهی نیروها به آن سمت متمرکز شود.
