به تازگی شرکت خدماتی تکنالوژی «اول» اپلیکشنی را به نام «اصیل» به منظور معرفی و دسترسی سادهی صنایع دستی افغانستان به مشتریان این محصولات در بیرون از کشور، راهاندازی کرده است. طرفداران این محصولات در بیرون از افغانستان میتوانند آنلاین جنس مورد نظرشان را سفارش دهند.
محب علی، مدیر بازاریابی این شرکت میگوید که این اپلیکشن به اساس معیارهای امروزی طراحی شده است و میتواند صنعتگران کوچک افغانستان را، از دوردستهای این کشور به مشتریان بیرونمرزی اش وصل کند.
او تاکید میکند: «اصیل، به اساس معیارهای امروزی بازاریابی میکند؛ طور مثال، زنیکه در گوشهای از ولایت بامیان گلدوزی میکند و خانوادهای که در یک قریهی دورافتادهی فاریاب قالینبافی میکنند و توانایی صادر کردن دستبافهایشان را به خارج از ولایت شان ندارند، از طریق اصیل فرآوردههای آنها به شیوهی دیجیتالی بهفروش میرسد.»
صنایع دستی، نماد فرهنگ، تاریخ و تمدن یک کشور است؛ هرچند امروزه جهان به سوی ماشینیشدن در حرکت است، اما فرآوردههای صنایع دستی، هنوز هم طرفداران خاص خود را دارد.
در افغانستان نیز از گذشته تا حال صنایع دستی طرفداران و خریداران خود را داشته است. در هر گوشهوکنار این کشور، فروشگاههایی دیده میشود که دستساختههای زنان و مردان این کشور در آن خودنمایی میکند؛ اما بازار فروش این فرآوردههای دستی کمرنگ است و کمتر در بازارهای جهانی راه پیدا میکند.
نقش بازاریاب
با چالش بزرگی که در بخش بازاریابی محصولات و صنایع دستی افغانستان وجود دارد، شماری از شرکتهای تکنالوژی با راهاندازی برخی از اپلیکشنها، تلاش دارند، این محصولات را به مشتریان شان نزدیکتر کنند.
بنیانگذاران اپلیکشن«اصیل» به این باور استند که آنها، با راهاندازی این اپ، سهولت و زمینهی خوب بازاریابی را برای صنعتگران افغانستان مساعد کرده اند.
زهرا کاظیمی که در بامیان تجارت صنایع دستی دارد، میگوید که تنها زمانی فرآوردههایش را به کابل، آورده میتواند که نمایشگاهی در این شهر برگزار شود و هزینهی انتقال محصولاتش پرداخت شود.
بهگفتهی زهرا که در چندین نمایشگاهی در کابل شرکت کرده است، هزینهی سفر و انتقال کالاهایش توسط مسوولان نمایشگاه پرداخت شده و خود، توان پرداخت این هزینه را نداشته است.
این بازرگان بامیانی تاکید دارد که حالا با «اصیل» میتواند با هزینهی کمتر با مشتریانش در کلانشهرهای افغانستان و حتا در بیرون از کشور، وصل شود.
«اصیل» در می ۲۰۱۹ ، به فعالیت آغاز کرد و اکنون این اپلیکشن در چهار کشور افغانستان، استرالیا، امریکا و انگلستان نمایندگی دارد.
محبعلی، مدیر بازاریابی شرکت اصیل میگوید:«هدف ما این است که برای دههزار تن در بخش صنایع دستی شغل ایجاد کنیم. ما باور داریم، به هر اندازهای که فروش صنایع دستی افزایش یابد، به همان اندازه تولید بیشتر میشود. این مساله تاثیر مستقیم به شمار کارگران و افزایش شغل دارد.»
ترویج فروش آنلاین
در سالهای اخیر، با وصل شدن شمار زیادی از شهروندان افغانستان به انترنت و شبکههای اجتماعی، بازار خرید و فروش آنلاین در این کشور رو به رشد بوده است.
با این حال، بیشتر شرکتهای خدماتی و فروش کالا، تلاش دارند که محصولات شان را از طریق آنلاین نیز به دسترس مشتریان شان قرار دهند؛ اما خدمات شمار زیادی از این شرکتها، تنها در درون افغانستان خلاصه میشود. با این حال مسوولان «اصیل» تاکید دارند که اپ آنها بهگونهای طراحی شده است که میتوانند به سفارش مشتریان شان در بیرون از کشور نیز، رسیدگی کنند.
در سالهای اخیر نقش سکتور خصوصی در بخش معرفی و صادرات صنایع دستی افغانستان به بیرون از کشور، پررنگتر بوده است. این سکتور با راهاندازی کارخانههای کوچک تولیدی، زمینهی شغل را برای شماری از شهروندان افغانستان بهویژه زنان فراهم کرده است.
«لاجورد» یکی از این شرکتهای خصوصی است که در ۲۰۱۵ توسط مسعوده شیردل راهاندازی شد. مسعوده ده سال پیش کارش را از آموزش ساخت زیور از سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی به زنان افغانستان، آغاز کرد. او پس از آن شرکت «لاجورد» را ایجاد کرد و در حال حاضر با ۵زن دیگر از سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی؛ مانند لاجورد، مرمر، یاقوت و امثال آن برای مشتریان داخلی و خارجی شان، زیور میسازند.
زیور دستساختهی مسعوده و همکارانش به کشورهای امریکا و انگلستان صادر میشود. او به روزنامهی صبح کابل میگوید: « حدود یک سال است که ما فرآوردهای خود را از طریق اصیل به فروش میرسانیم و در این مدت حدود سه هزار و ۴۰۰ دالر امریکایی از فروش زیورهای دستساختهی خود بهدست آورده ایم.»
درآمد افغانستان از صنایع دستی
آمار وزارت صنعت و تجارت افغانستان نشان میدهد که این کشور، سالانه به ارزش ۲۵ میلیون دالر امریکایی از صادرات صنایع دستی درآمد دارد. این صنایع صادراتی شامل قالین، زیورهای ساختهشده از سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی، گلیم، سوزندوزیها، سفالیها و امثال آن میشود.
با این حال، مسوولان وزارت صنعت و تجارت افغانستان تاکید دارند که سالانه نزدیک به یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دالر امریکایی، در بخش تولیدات و صنایع داخلی سرمایهگذاری میشود.
جواد دبیر، رییس اطلاعات و روابط عامهی وزارت صنعت و تجارت به روزنامهی صبح کابل، میگوید: «افغانستان از بابت صادرات صنایع دستی، سالانه ۲۵ میلیون دالر درآمد دارد که ۲۴ میلیون آن از صادرات قالین به دست میآید؛ این صنایع به فرانسه، آلمان، ایتالیا، اسپانیا، امریکا، کانادا، استرالیا، ویتنام، چین و هند صادر میشود.»
به گفتهی آقای دبیر، وزارت صنعت و تجارت، در کنار ساخت پارکهای صنعتی به هدف توسعهی زیربنای سکتور کشاورزی، اقدام به ساخت پارکهای ویژهی صنایع دستی مانند قالین، سنگ مرمر و سنگ تالک، نیز کرده است. او تاکید دارد که این وزارت، در ولایتهای کابل، بلخ، کندز و ننگرهار شهرکهای رهایشی- صنعتی قالین به فعالان این سکتور ساخته است.
به گفتهی مسوولان وزارت صنعت و تجارت افغانستان، در حال حاضر ۱۲ پارک صنعتی در مرکز و ولایتهای افغانستان ساخته شده است و ۱۱ پارک صنعتی در حال ساخت است.