بامداد روز شنبه (۱۱ ثور)، یک پاسگاه امنیتی در منطقه‌ی «آرزو»، از مربوطات حوزه‌ی سوم امنیتی شهر غزنی به دست طالبان سقوط کرد. در این پاسگاه که بیشتر از ۳۰ نیروی نظامی حضور داشت، دست‌کم دو هفته در محاصره‌ی گروه طالبان قرار داشت.
به گفته‌ای منابع محلی، نیروهایی که در این پاسگاه مستقر بودند، دو هفته بدون تجهیزات کافی با طالبان جنگیدند و سرانجام از روی ناچاری به این گروه تسلیم شدند. عبدالجامع جامع، عضو شورای ولایتی غزنی، در آن زمان به روزنامه‌ی صبح کابل، گفت که طالبان از چند سو حمله بر قرارگاه‌ها و پایگاه‌های ارتش در منطقه‌ی آرزو، آغاز کردند، بیشتر از ۲۰ سرباز ارتش را اسیر کردند و همه تجهیزات ارش به شمول یک هاموی را با خودشان برده اند.
این در حالی است که از چند هفته به این سو، وضعیت امنیتی غزنی بدتر شده و خشونت‌های جنگ‌جویان طالب نیز در این ولایت افزایش یافته و فرماندهان پولیس چند ولسوالی این ولایت را کشته اند. در تازه‌ترین مورد، رحمت‌الله مبارز، سرپرست فرماندهی پولیس ولسوالی «ناوه»ی این ولایت، در نتیجه‌ی انفجار ماین کنارجاده‌ای طالبان، بامداد روز جمعه (۳ ثور)، در مربوط ولسوالی دهیک کشته شد.
دو شب پیش از آن نیز، جاوید پنجشیری، فرماندهی پولیس ولسوالی دهیک این ولایت، در جریان درگیری با جنگ‌جویان طالب جان باخته است. در کمتر از یک سال گذشته، این سومین فرماندهی پولیس بود که در ولسوالی دهیک کشته شده است.
شماری از اعضای مجلس نمایندگان افغانستان نیز تأیید می‌کنند که شماری از پاسگاه‌ها و کمربندهای امنیتی در ولایت غزنی، در محاصره‌ی طالبان قرار دارد که این ولایت را در معرض خطر سقوط به دست این گروه قرار داده است.
محمدعارف رحمانی، نماینده‌ی مردم غزنی در پارلمان، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که همین اکنون ولسوالی‌های مقر، قره‌باغ، خواجه‌عمری، دهیک و جغتو که جزو کمربندهای امنیتی غزنی به شمار می‌روند، در محاصره قرار دارد.
آقای رحمانی، می‌افزاید که نیروهای ارتش به دلیل نبود امکانات و پرسونل، به تنهایی نمی‌توانند جلو حملات طالبان را بگیرند و به همین دلیل، بار بیشتر جنگ روی دوش پولیس است.
این عضو مجلس، می‌گوید که طالبان اخیرا گفته اند که با سقوط‌دادن غزنی، نماز عید را در یکی از مساجد این ولایت خواهند خواند.
والی و فرماندهی پولیس ولایت غزنی
بی‌کفایتی والی و فرماندهی پولیس، ناامنی را بیشتر کرده است
غزنی از ولایت‌های است که در جریان دو-سه سال اخیر هم‌واره محور حملات طالبان بوده است. این گروه در اسد ۱۳۹۷ خورشیدی، از سه استقامت بر مرکز شهر غزنی حمله کرد و پس از سقوط مرکز، برای چهار روز شهر را در اختیار داشتند. وزارت دفاع در آن زمان، گفته بود که در جریان چهار روز جنگ در شهر غزنی، بیش از ۱۰۰ نیروی امنیتی و بیش از ۳۰ غیرنظامی کشته است.
اکنون که بار دیگر حملات طالبان بر بخش‌های مختلف شهر غزنی افزایش یافته، نمایندگان پارلمان و مسئولان محلی، می‌گویند که به دلیل بی‌کفایتی سیدعمر نورستانی، والی و حکمت‌الله کوچی، فرماندهی پولیس، این ولایت دوباره در آستانه‌ی سقوط به دست طالبان قرار گرفته است.
عارف رحمانی، می‌گوید که فرماندهی پولیس و والی غزنی، افراد بی‌کفایتی استند و کنترل کافی بر وضعیت ندارند. «طالبان توانستند خود را به ورودی‌های شهر غزنی برسانند. متأسفانه هر باری که در غزنی خواستند، تغییرات و اصلاحاتی در سطح امنیتی و سیاسی به ویژه والی بیاورند، وضعیت بدتر شده است. والی‌ای داریم که نه روی ولایت کنترل دارد و نه از وضعیت امنیتی چیزی می‌داند و با مردم نیز رابطه‌ی درستی ندارد.»
به گفته‌ای آقای رحمانی، حکومت مرکزی باید برای تجهیز و اکمال نیروهای امنیتی در غزنی توجه کند؛ در غیر آن، ولایت غزنی به گونه‌ی کامل به دست طالبان سقوط خواهد کرد که پیامدهای ناگواری روی وضعیت شاه‌راه‌ها و ولایت‌های هم‌جوار غزنی خواهد داشت.
از سویی هم، نصیراحمد فقیری، رییس شورای ولایتی غزنی، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید؛ هر زمانی که افرادی در سطوح امنیتی و سیاسی این ولایت تعیین می‌شوند، کسانی اند که ظرفیت و شایستگی رهبری را نداشته و از جغرافیای غزنی هیچ اطلاعی ندارند؛ چیزی که سبب شده، در هنگام حمله‌های طالبان بر این شهر، تحرک خاص برای دفع این حمله‌ها انجام نشود.
آقای فقیری می‌گوید: «وضعیت امنیتی غزنی در کل برای ما و مردم نگران‌کننده است. زمزمه‌هایی وجود دارد که طالبان گفته اند که؛ ما می‌خواهیم نماز عید را در یکی از مساجد غزنی بخوانیم. تحرکات‌شان را که می‌بینیم، مخالفین نسبت به وضعیت سیاسی است که چنین تصمیمی دارد.»
حمله‌های اخیر طالبان در چند ولسوالی غزنی و انتقاد مسئولان محلی، اخیرا پای حمدالله محب، مشاور امنیت ملی کشور را به این ولایت کشاند. آقای محب روز پنج‌شنبه (۹ ثور)، در رأس هیئت دولتی به غزنی سفر کرد و با مسئولان ملکی و نظامی ولایت غزنی دیدار و گفت‌وگو کرد.
مشاور امنیت ملی در دیدار با آن‌ها، تأکید کرد که حکومت مرکزی به وضعیت امنیتی ولایت غزنی و توسعه‌ی حکومت‌داری خوب در این ولایت توجه خاصی دارد و وعده سپرد که به زودی در عرصه‌ی تجهیز و تمویل نیروها، پیش‌رفت‌های لازم به میان خواهد آمد.
در تازه‌ترین اقدام، حکومت شماری از نیروهای تازه‌نفس اردوی ملی را به غزنی فرستاده تا در کنار آغاز عملیات پاک‌سازی، به نیروهای مستقر در آن‌جا نیز کمک کنند.
در همین حال، حسن‌رضا یوسفی، عضو شورای ولایتی غزنی، می‌گوید که طالبان تلاش می‌کنند در قدم نخست، شماری از ولسوالی‌های کلیدی را سقوط بدهند و در قدم دوم، بر شاهراه شماره‌یک تسلط پیدا کنند و در پایان به گونه‌ی کامل این ولایت را در اختیار بگیرند.
خواستیم دیدگاه فرماندهی پولیس و والی غزنی را نیز در پیوند به ناامنی‌های اخیر و انتقادهایی که متوجه آن‌ها است، داشته باشیم؛ اما با تماس‌های زیاد، حاضر به پاسخ‌گویی نشدند.
شاهراه غزنی-کابل
عواید میلیونی طالبان از شاه‌راه‌های شماره‌یک و شماره‌دوی غزنی
شماری از اعضای شورای ولایتی غزنی، مدعی اند که طالبان با ناامن‌کردن شاه‌راه‌های کلیدی این ولایت، روزانه میلیون‌ها افغانی عاید دارند. آقای یوسفی، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید: «طالبان روزانه بالغ بر ۴-۵ میلیون افغانی درآمد دارند. یک میلیون از دشت قره‌باغ، بالای دو الی سه میلیون از شاهراه نمبر یک و بالای دو میلیون دیگر از شاهراه نمبر دو، پکتیا-غزنی درآمد دارند.»
آقای یوسفی افزود که طالبان با سقوط‌دادن ولسوالی‌ها و در کنترل‌گرفتن شاه‌راه‌ها و راه‌های مواصلاتی به ولسوالی‌ها، مردم را در محاصره‌ی اقتصادی قرار داده اند و خود با استفاده از این شاه‌راه‌ها، مواد انفجاری، اکمالات نظامی و مواد مخدر خود را به ولسوالی‌ها و ولایت‌های هم‌جوار می‌فرستند.
او تأکید کرد که در بسیاری از ولسوالی‌ها، یا نیروهای کافی حضور ندارد؛ یا این که اگر نیرو موجود است، تجهیزات لازم برای مقابله با طالبان را ندارد. «تمام تجهیزات نظامی ولسوالی خواجه‌عمری، تنها ۵۷ نفر است. آیا با این تعداد، می‌توانیم یک ولسوالی را حفظ کنیم. همین‌گونه در لوای سوم ارتش، بالای ۱۸۰۰ نیرو کم‌بود است.»
با این حال، طارق آرین، سخن‌گوی وزارت داخله، می‌گوید که افغانستان در شرایط جنگی قرار دارد و بدون شک نارسایی‌ها و نگرانی‌هایی وجود دارد. آقای آرین، کم‌بود تجهیزات و امکانات نیروهای امنیتی را رد می‌کند و می‌گوید: «نیروهای ما مجهز استند. وزارت داخله متوجه تجهیز شان است.»
بی‌جا‌شدن بیش از ۴ هزار خانواده در جریان درگیری‌های اخیر
بر اساس معلومات اعضای شورای ولایتی غزنی، در حال حاضر درگیری میان نیروهای امنیتی و طالبان در ولسوالی‌های خواجه‌عمری، دهیک، قره‌باغ، مقر، گیلان، آب‌بند، زنه‌خان، روستای آرزو، منطقه‌ی اسپندی و کوتل روضه‌ی این ولایت جریان دارد؛ اما روستای آرزو و ولسوالی قره‌باغ مرکز این درگیری‌ها است.
هرچند آمار و ارقام دقیقی از میزان تلفات نیروهای امنیتی، غیرنظامیان و طالبان در درگیری‌های آخر غزنی در دست نیست؛ اما شماری از اعضای شورای ولایتی، آمار متفاوتی از شمار بی‌جاشدگان ولسوالی قره‌باغ و منطقه‌ی آرزو می‌دهند.
رییس شورای ولایتی غزنی، می‌گوید که نزدیک به هزار خانواده از «آرزو» و «شالیز» و ۴۰۰ خانواده‌ی دیگر نیز از ولسوالی قره‌باغ این ولایت بی‌جا شده است. این در حالی است که آقای یوسفی، می‌گوید؛ در نتیجه‌ی درگیری‌های اخیر، بیش از ۱۴۰۰ خانواده در ولسوالی قره‌باغ و بالاتر از ۲ هزار خانواده نیز در منطقه‌ی آرزو، خانه‌ی شان را ترک کرده است.
با این همه، مسئولان محلی و باشندگان غزنی، ابزار امیدواری می‌کنند که با رسیدن نیروهای کمکی از مرکز و آغاز عملیات پاک‌سازی، وضعیت در این ولایت دوباره به حالت عادی بر گردد.
