نویسنده: دیا هدید و خواگه غنی
منبع: NRP) National public Radio)
برگردان: ابوبکر صدیق
لیگ فوتبال زنان افغان، در کابل مرکز افغانستان برگزار شد و در بازی نهایی تیم هرات در برابر تیم کابل برنده شد. افغانستان یک کشور سنتی است و بازی‌کنان با زیرپوشی‌های دراز (زیرپوش رسمی فوتبال) در زمین بازی ظاهر می‌شوند؛ جوراب‌ها تا زانو و دست‌مال سیاه که مو‌های بازی‌کنان زن را پوشانیده است.
مردان و بچه‌ها در سندلی‌های بلند نشسته و بازی را تماشا می‌کنند، هورا می‌کشند، صدا سر می‌هند و بانوان گول‌زن را تشویق می‌کنند.
با وجود سنتی‌بودن و چالش‌های جنسیتی در افغانستان، این بازی در میان ماه اکتبر در افغانستان که غیر قابل پیش‌بینی بود، برگزار شد. این مکان پس از سقوط طالبان، نزدیک به دو دهه می‌شود که دوباره به فعالیت آغاز کرده است.
قابل یادآوری است که بازی زنان در حال حاضر در زمینی برگزار می‌شود که در زمان حاکمیت طالبان، از این مکان برای اجرایی‌کردن مجازات و تطبیق قانون (امارت اسلامی) بر زنان و مردان استفاده می‌شد. مجازات مخوف و ترس‌‌ناک بود. زمانی که در ۲۰۰۷ استدیوم باسازی شد، پیمان‌کاران نزدیک به «دو فوت» از خاک آن را به بیرون انتقال دادند تا روی بقایای لکه‌های وحشت پای گذاشته نشود.
این اتفاقات هم‌زمان با تولد صبریه نوروزی ۲۰ساله -کپیتان تیم منتخب فوتبال زنان هرات- است که پدرش گفت؛ طالبان مردان را در یک صف ایستاد می‌کردند و بالای شان شلیک می‌کردند و جسدها روزها زیر آفتاب می‌ماند.
«او-صبریه نوروزی» که پیش از آغاز مسابقه‌ی دور نهایی صحبت می‌کرد، گفت که افق‌های روشن را پیش رو دارد. « اکنون این‌جا یک مکان سبز است و مردم در کنار هم لذت می‌برند، خوش استند و با خوشی به تیم‌های مورد علاقه‌ی خود را تشویق می‌کنند.» او تاکید کرد که به بازی خود ادامه می‌دهد. «اگر ما با مشکلات و چالش‌ها به عقب برگردیم، موفق نمی‌شویم.» او بدون ترس گفت: ما اهداف خویش را دنبال می‌کنیم. بنا بر این هیچ ترس نداریم. او گفت که پدرش بزرگ‌ترین حامی برایش بود و اکنون حامی دیگری (سرمایه) نیز دارد. «خوش استم که این‌ها را دارم.»
هیدر بار، معاون دیده‌بان حقوق زنان، می‌گوید که بازی زنان افغانستان خیلی هیجان‌انگیز است. او با اشاره به زمان طالبان گفت: «زمانی آنان تنها در خانه قفل شده بودند و اجازه‌ی مکتب‌رفتن را نداشتند.»
توسعه‌ی زودهنگام ۲۰۲۰ منجر به داشتن تیم فوتبال زنان جوان شده است؛ زنانی که می‌دوند، جست‌وخیز می‌کنند، گول می‌زنند، صدا و هورا می‌آورند، هم‌دیگر را در آغوش می‌گیرند و شمار زیادی به تماشای آنان نشسته است. این خیلی هیجان‌انگیز است؛ اما به سادگی به دست نیامده است.
تیم بانو نوروزی ۴ سال پیش عضو لیگ زنان افغانستان شد. «در حالی که همسایه‌ها مادرم را تحریک می‌کردند که دخترت لباس کوتاه فوتبال را می‌پوشد، به چشم بیگانه به ما می‌دیدند، با کنایه می‌گفتند که ما دختر تان را در تلویزیون می‌بینیم و می‌خندیدند. این خیلی شرم است.» بانو نورزوی می‌گوید که البته این نگرش آن‌ها بود که آماده‌ی دیدن زنان در بازی فوتبال در پرده‌ی تلویزیون نبودند؛ چون مردان آنان را تماشا می‌کنند.
شهرزاد اکبر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، می‌گوید که با همه توسعه‌‌ای که در افغانستان صورت گرفته است، زنان با چالش‌هایی در جامعه مواجه اند، به ویژه در ورزش؛ شما زنان را در جامعه‌ای در انظار عمومی نشان می‌دهید که باورمند استند؛ زنان در خانه قفل باشند. تهدیدهای کشتن پابرجا است.
نوروزی گفت که گروه‌های مسلح مخالف تهدید کرده اند که فدراسیون فوتبال را هدف قرار میدهند؛ در صورتی که زنان به بازی خود ادامه بدهند هدف موتربمب قرار خواهند گرفت.
پس از متوقف‌شدن لیگ زنان در ۲۰۱۷ به دلیل نبود هزینه، نوروزی به بازی خود ادامه داد. در آن زمان، کرام‌الدین کریم، رییس فدراسیون فوتبال از طرف بازی‌کنان زن فوتبال متهم به سوی استفاده‌ی جنسی از زنان شد. کریم از طرف فیفا برای دایم از فوتبال محروم شد.
خالده پوپل یکی از مربیان تیم ملی فوتبال زنان افغانستان که این پرونده را دنبال می‌کند، می‌گوید که زنان برای پیشرفت، نیاز به ریسک و اضطراب دارند و دولت افغانستان با فشار جدی دوباره لیگ زنان را آغاز کرد، تا به جامعه‌ی جهانی نشان بدهد که از ورزش زنان حمایت می‌کند. «ممنون حامیان فوتبال زنان و صدای قدرت‌مند زنان که توانست دوباره این لیگ را روی صحنه آورد.»
ادیبه گنجی که در تیم منتخب کابل بازی می‌کند و امیدوار است تا روزی در تیم ملی و باشگاه‌های اروپایی بازی کند، برادر و مادرش مخالف ورزش بودند. پدرش ۴ سال قبل در غزنی در یک انفجار گوش و چشمش را از دست داد. او به دلیل چالش‌های اقتصادی خانوادگی از مکتب بازماند؛ اما این فقر منجر به تغییر نگرش مادر و برادرش شد و اکنون مورد حمایت آنان است. او افق تازه‌ای در زندگی دارد تا خود و خانواده اش را کمک کند. او هم‌واره احساس یک بازی‌کن را دارد، اگر یک باشگاه بزرگ بسازد یا هم بیش‌تر از آن.
بانو گنجی گفت: «می‌خواهم تعهد خود را به مادرم نشان بدهم. فوتبال را دوست دارم و می‌خواهم به خود و وطنم خدمت بکنم.»
همه اما این را نمی‌پذیرند. طالبان در جریان گفت‌وگوهای ماه سپتامبر گفته اند که ورزش زنان غیراسلامی است.
یک منبع نزدیک به طالبان که به دلیل مسوولیت اش نخواست نامش گرفته شود، در پیام واتسپ، به NPR گفت که به زنان اجازه نمی‌دهند که بدن شان را به نامحرمان نشان بدهند. این چیزی نیست که طالبان می‌گویند، در قرآن آمده است.
نگرانی بازی‌کنان از یک حکومت مردسالار طالبانی این است که اجازه‌ی فعالیت را از آنان بگیرد. نوروزی گفت که در آن صورت، تنها چیزی که ما می‌توانیم انجام دهیم، بازی با برقع است؛ اما این تنها مرتبط به فوتبال زنان نیست، دست‌‌آورد دو دهه‌ی گذشته است که برایش مبارزه شده است. این یک نگرانی جدی است؛ در حالی ما با مراعات حجاب اسلامی بازی می‌کنیم؛ اما به جای تشویق، ما را باز می‌دارند و به جای پاداش جهنم نشان مان میدهند!
