منبع: ایندیپندنت
نویسنده: کاملیا انتخابی‌فرد
برگردان: مرتضا نیکزاد
حمله‌های گروه شبه‌نظامی طالبان در حال افزایش است. خروج نیروهای ائتلاف ناتو از افغانستان، باعث شده قلمروهای بیش‌تر و بیش‌تری در اختیار طالبان قرار بگیرد. انبوهی از شواهد وجود دارد که نشان می‌دهد، ما باید نگران آینده‌ی افغانستان باشیم؛ قتل عام شهروندان؛ ضرب‌وشتم و ازدواج اجباری زنان در مناطق شمالی با جنگ‌جویان طالبان؛ سیلی از تقاضانامه‌ها برای دریافت گذرنامه و مهاجرت و تصویب خروج اضطراری مترجمان افغانستانی‌ای که با نیروهای آلمانی، امریکایی یا انگلیسی کار می‌کرده اند.
در کنار این اخبار تاریک، در تهران، دولت رسمی ایران است که از هیئت طالبان استقبال می‌کند. در همین حال، ایالات متحده با تغییر شریک راه‌بردی خود -دولت مستقل افغانستان، به ریاست اشرف غنی-، تغییر اساسی‌ای را در ساختار سیاسی خود روی کار می‌آورد.
دو ماه است که حمله‌ی خونین طالبان وارد برهه‌ی جدیدی از جریان خود شده و از آن زمان، تبلیغات خود را در مورد مناطقی که در دست گرفته اند، افزایش داده است. شواهد زیادی از مقاومت‌های مردمی نیز به چشم می‌خورد، از جمله زنان مسلح در برخی از مناطق شمالی افغانستان.
در روز مقدس عید قربان، در حالی که رییس‌جمهور غنی و امرالله صالح، معاون رییس‌جمهور در نماز جمعی شرکت کرده بودند، کابل و کاخ ریاست‌جمهوری، هدف راکت‌پراکنی قرار گرفته بود. راکت‌ها نه تنها از سوی طالبان، بل که از سوی دولت امریکا نیز پیامی به کابل فرستاد.
دو روز پس از عید راکت‌باران‌شده‌ی کابل در پنج‌شنبه -۲۲ جولای-، ایالات متحده، اتحادیه‌ی اروپا، ناتو و شماری از دولت‌های غربی، از کابل خواستند تا در مورد آینده‌ی حکومت در افغانستان، با طالبان به توافق برسند. در نشستی که در رُم برگزار شد، نمایندگان این کشورها و سازمان‌ها، از دولت افغانستان و طالبان خواستند که در مورد آتش‌بس فوری توافق کنند و جزئیات توافق برای دولتی مؤقت را ارائه دهند.
کابل این پیام را دریافت کرد: اگر با خواست‌های امریکا برای تقسیم قدرت با طالبان و تشکیل دولت مؤقت موافقت نکند، پایتخت و دیگر شهرها ممکن سقوط کند و یک جنگ داخلی همه‌جانبه شروع شود. در ۲۴ جولای، وزارت خارجه‌ی افغانستان، در بیانیه‌ای رسمی، از نشست رم به عنوان گامی در جهت «توقف خشونت طالبان، آتش‌بس فوری و راه حل سیاسی در افغانستان» استقبال کرد.
حالا که رییس‌جمهور غنی به طور ضمنی با دولت مؤقت موافقت کرده –که قبلا به شدت مخالف آن بود-، ایالات متحده همان کاری را انجام خواهد داد که با شریک راه‌بردی خود توافق کرده بود: بمباردمان طالبان. از شهرهایی که حالا به دست طالبان افتاده قبلا توسط نیروهای هوایی امریکا محافظت می‌شد. قطع این حمایت و توقف حمله‌های هوایی بود که به طالبان کمک کرده بود و به آن‌ها اجازه داد، تا اداره‌ی شان را بر عهده بگیرد.
رییس‌جمهور غنی با احساس خطر، از خود انعطاف نشان داد و از مخالفتی که با توافق امریکا و طالبان که در دوحه منعقد شده بود، دست برداشت. او با دولت مؤقت موافقت کرد. حالا این بار بر دوش امریکاست که طالبان را عقب براند و آن‌ها را مجبور کند که به پذیرش اصل‌هایی تن بدهند که دست‌آوردهای مردم افغانستان را در بیست سال گذشته شکل داده. سفارت امریکا در کابل، از طالبان خواسته است که عملیات نظامی خود را در افغانستان به سرعت متوقف کنند؛ در غیر این صورت، با حمله‌های شدید هوایی امریکا مواجه خواهند شد.
ممکن است چنان به نظر برسد که اکنون میدان در دست دولت مرکزی افغانستان است؛ اما، آن چه شاهدش استیم، سیاست‌ورزی ایالات متحده به هدف پایان‌دادن به حضور ۲۰ساله‌ی خود در افغانستان، به دلیل هزینه‌های بالا و تغییر راه‌بردی سیاسی اش در منطقه است. چه کسی هزینه‌ی این تصمیم را پرداخت خواهد کرد؟ مردم افغانستان.
سازمان ملل متحد در جدیدترین گزارش خود که به تاریخ ۲۶ جولای نشر شده، گفته است که در شش ماه نخست سال، شمار زخمیان و جان‌باختگان ۴۷ درصد افزایش داشته است. گزارش، نشان می‌دهد که این ارقام بعد از ماه می، زمانی که روند خروج نیروهای خارجی از افغانستان آغاز شد و طالبان حمله‌های شان را تشدید کردند، افزایش یافته.
این گزارش تکان‌دهنده، نشان می‌دهد که ۱۶۵۹ غیرنظامی کشته شده و ۲۵۴ غیرنظامی زخم برداشته است. بر اساس گزارش دولت افغانستان، در دو ماه گذشته، نزدیک به یک میلیون نفر از مناطق جنگ‌زده فرار کرده و خانه‌های خود را از دست داده اند. بسیاری از مکتب‌ها و کلینیک‌های صحی، تخریب شده. در مناطق اشغالی، مردم با ظلم وحشیانه‌ای روبه‌رو اند؛ در همین حال، به ویژه حقوق دختران و زنان نقض می‌شود، افراد بی‌دفاع و بی‌گناه که تمایلی به سیاست ندارند، بار دیگر بیش‌ترین هزینه را می‌پردازند.
اکنون، دولت مؤقت در افغانستان در حالی شکل می‌گیرد که ایالات متحده با محاسبه‌ی فراوان، شرایط را طوری آماده کرده که طالبان و دولت مرکزی در کابل، تقریبا به اندازه‌ای مساوی قلمرو در دست داشته باشند. نیروهای مسلح افغانستان با حمایت حمله‌های هوایی ایالات متحده و هم‌کاری مردمی در دو روز گذشته، توانسته اند ۱۷ منطقه را پس بگیرند. طالبان در حال حاضر، ۱۹۳ ولسوالی از ۴۲۱ ولسوالی –تقریبا نیمی از ولسوالی‌های افغانستان-، را در دست دارند.
انعطاف‌پذیری و سازش اشرف غنی، به زودی، نتایج دیگری از جمله‌ی بازپس‌گیری مناطق مرزی افغانستان را به هم‌راه خواهد داشت، از جمله، پست‌های مرزی ولایت هرات -با ایران- و دیگر مناطق مرزی با ترکمنستان، تاجیکستان و اوزبیکستان.
حالا راه برای آن چه زلمی خلیل‌زاد، نماینده‌ی ویژه‌ی ایالات متحده برای صلح افغانستان، برای مدت‌ها خواستارش بود، باز است: دولت مؤقت. او، پس از دو سال، اکنون می‌تواند مذاکرات تمام‌نشده‌ی دوحه را به پایان برساند.
تغییرات مورد نظر جدید ایالات متحده، می‌تواند همسایگان افغانستان را نیز راضی نگه دارد. در هماهنگی با ایران و پاکستان -که هر دو از نزدیک با افغانستان در تماس اند-، تشکیل دولت مؤقت صورت خواهد پذیرفت.
قرار بود نشست کابل-طالبان در ماه می در ترکیه برگزار شود؛ اما به تعویق انداخته شد. اجلاس بعدی –هرگاه برگزار شود-، می‌تواند به اندازه‌ی نشست بن در سال ۲۰۰۱ مهم باشد که قدرت را از رییس‌جمهور برهان‌الدین ربانی، به رییس‌جمهور کرزی انتقال داد.
همه‌ی این‌ها به روایتی که خلیل‌زاد و بارنت روبین –دانش‌مند علوم سیاسی و مشاور ارشد سابق وزارت امور خارجه در سال‌های اوباما- از آن پشتیبانی می‌کردند، کمک می‌کند. خلیل‌زاد و روبین، ادعا می‌کنند که بیش از دو دهه شکست بین‌المللی در افغانستان، به این تصمیم در بن ۲۰۰۱ برمی‌گردد که به طالبان در قدرت سهم داده نشد.
