نویسندگان: مصطفی راکوانی و بین دوهرتی – گاردین
مترجم: محمد آذر آذرمن
با وجودیکه دولت پیشین افغانستان بهدست طالبان سقوط کرده، و اقلیت هزارهها بهگونهی سیستماتیک تحت ستم قرار میگیرند، دولت فدرال آسترالیا، در برابر تصمیمی که میخواهد یک پناهجوی افغانستانی را بهاجبار اخراج کند، با چالش اساسی از نگاه دادگاه عالی روبهروست.
تمامی اعضای دادگاه فدرال، ناوقت روز جمعه، به درخواست این دولت مبنیبر دوباره فرستادن یک مرد افغانستانی از آسترالیا به کشورش، اجازه دادند. این تصمیم دولت، پس از آنکه به دادگاه عالی فرستاده شود، معلوم میشود که به پیش برده خواهد شد یا خیر.
این تصمیم که از سوی ریاست بررسی مهاجرت، در سال ۲۰۱۷ گرفته شده بود، مردی که با خطر آسیبپذیری مواجه بود، بهگونهی امن به کابل فرستاده میشد؛ اما سال گذشته قضیهاش دوباره مورد بررسی قرار گرفت.
این مرد با اسم مستعار ایجیزی۱۷ (EGZ17) در دادگاه شناخته میشود که از اقلیت هزاره و مسلمان شیعه است، به دلیل در خطر بودن جانش در افغانستان، درخواست پناهندگی داد.
باریستر جِ ویلیامز، وکیل ایجیزی۱۷، در برابر تصمیم ریاست بررسی مهاجرت استدلال کرده که فعلا این یک کار «بهلحاظ قانونی غیرمنطقی» است؛ زیرا نظام پیشین، جمهوری اسلامی افغانستان سقوط کرده و بهجای آن دولت خودخواندهی به نام امارت اسامی افغانستان کابل را تسخیر کرده است.
آقای ویلیامز همچنان استدلال کرد، ارزیابی این ریاست علیه کشوری صورت گرفته که عملا هیچ وجود ندارد. و بنابر این «در نبود حقیقت قضایی، دچار اشتباه قضایی شده است.»
اسکندر استریت، قاضی دادگاه عالی رأی به بررسی این درخواست داد.
الیکس هاک، وزیر مهاجرت آسترالیا اما؛ در حضور تمامی اعضای دادگاه درخواست داد، با استدلال به اینکه بدون درنظر گرفتن شرایط کنونی افغانستان، تصمیم اصلی ریاست بررسی مهاجرت باید محفوظ بماند.
وکلای مدافع دولت به استدلال خود پرداختند: «با وجود تغییر در حکومتداری کشور، حتا اگر فعالیتهای حکومت جدید در مطابقت با قانون کشور نباشد، اخلالی در موجودیت آن کشور وارد نمیکند.»
ناوقت روز جمعه، درخواست دولت از سوی تمامی اعضای دادگاه فدرال اجازه داده شد.
وکیل آقای ایجیزی۱۷ به دادگاه فدرال، گفت: «]این مرد[ واقعا با تهدیدهای جدی و قابلتوجهی بهشمول تهدید مرگ، شکنجه، رفتارهای غیرانسانی از سوی طالبان و دیگر گروههای افراطگرای مذهبی، نژادی، و سیاسی بهعنوان عضوی از اقلیت هزاره، مسلمان شیعه، و کسیکه درخواست پناهندگی به آسترالیا داده است، مواجه است.»
شماری از هزارههای افغانستان، پیش از سقوط کابل، بهگونهی اجباری از آسترالیا اخراج شدند. برخی از آنان بهشدت مورد تهدید بودند. از جمله یکیشان، نظر به گزارشها، پیش از فرار از چنگ طالبان، از سوی این گروه اختطافشده و مورد شکنجه واقعشده بود.
اما از سقوط کابل به اینسو، این نخستینبار است که دولت در صدد اخراج یک هزاره است. گاردین میداند که اخراج این مرد در آیندهی نزدیک صورت نخواهد گرفت؛ اما دولت روی تصمیمش نظر به قانون و قضاوتش مبتنیبر اینکه وضعیت امنیتی این کشور بهبودیافته، در فرستادن افغانستانیها به کشورشان مصمم است.
دقیق پس از سقوط کابل، وزیر مهاجرت، گفت: «افغانانی که دارندهی ویزا استند، نظر به شرایط وخیم افغانستان، به آن کشور برگردانده نخواهند شد.»
اما این مهلت قانونی، موقتی است و شامل افغانهای که ویزا ندارند، نمیشود. گاردین آگاه است که قضیهی دهها افغانستانی در آسترالیا با سرنوشت نامعلومی روبهروست که ایجیزی۱۷ یکی از جدیترین شان است.
اقلیت نژادی هزاره که همواره از سوی طالبان مورد ظلم و ستم واقع شدهاند، با رویکار آمدن دوبارهی طالبان به قدرت، خطر آن چندین برابر شده است.
در گزارشی دربارهی بهبود اوضاع سیاسی و امنیتی در افغانستان، در ماه جنوری، از سوی وزارت امور خارجه و بازرگانی آسترالیا، موارد خشونتباری که اقلیت هزارهها با آنها روبهرو اند، پرداخته شده است.
در گزارش، آمده است: «این وزارت به بررسی اینکه هزارهها در افغانستان در سطح بالای از خشونت و آزارواذیت هم از سوی طالبان و هم از طرف ]گروه تروریستی[ شاخهی خراسان داعش قرار دارند، پرداخته است.»
در پی سقوط کابل، گروه حمایت از اقداماتی برای افغانستان، در نامهی سرگشادهای به مواردی عملی از دولت آسترالیا، نوشته است: «به تمامی شهروندان افغانستان که در حال حاضر در آسترالیا بهسر میبرند و به کشورشان برگشته نمیتوانند، فرمان عفو داده شود.»
این گروه همچنان گفته است، برگشت دوبارهی طالبان به قدرت «ترس و ناامنی ایجادکرده است. اقلیت هزارهها، زمانی که طالبان در قدرت بودند، مورد تعقیب قرار گفته و بهگونهی گسترده قتلعام شدند. با رویکار آمدن دوبارهی این گروه به قدرت، جامعهی هزارهها بهشدت در معرض خطر قرار دارند،»
عارف حسین، افغان-آسترالیایی، حقوقدار ارشد در خدمات مشورهدهی و قضایای پناهندگی، به گاردین، گفت که «فرستادن دوبارهی افغانها به افغانستان، بهویژه هزارهها که همواره مورد ظلم این گروه قرار گرفته، یک عمل غیراخلاقی است.»
آقای حسین همچنان گفت: «در ماههای اخیر، یک میلیون مردم افغانستان به علت ناامنی، قحطی و ترس از خشونت طالبان که گروههای اقلیتی را هدف قرار میدهند، فرار کردهاند. سازمان ملل متحد وضعیت کنونی افغانستان را بزرگترین بحران بشری خوانده است. افغانستان دیگر برای هیچکسی، بهخصوص برای هزارهها، جای امن نیست.»
آقای حسین گفت، دولت آسترالیا پس از خارجشدن از آن کشور، یک وظیفهی وجدانی در قبال مردم افغانستان دارد؛ زیرا افغانستان سالهای متمادی در جنگ بوده است.
در پرسشنامهای که از سوی یک سناتور آسترالیایی راهاندازی شد، شهروندان این کشور خروج آسترالیا را «ناشایسته» عنوان کردهاند؛ زیرا دولت این کشور متحدان افغانش را در «وضعیت آسیبپذیری» رها کرد.
آقای حسین در این مورد گفت: «دولت آسترالیا بیشتر از این میتواند انجام دهد. به کسانیکه ویزای موقت دارند، شهروندی اهدا کند، یا حداقل اقدام به فرستادن آنها به افغانستان نکند.»
«برگرداندن آنها یک عمل غیراخلاقی است.»
