
نویسنده: جان خدا کاظمی
تنازع بقا، مسألهای است که از آوان به وجود آمدن موجودات زنده، میان انواعِ موجودات زنده جریان داشته و همیشه جریان خواهد داشت. موجودات زنده، میبایست برای این که نمیرند، گاهی باید از بین ببرند؛ یعنی گاهی با کشتن موجودات دیگر، از کشته شدن خودش جلوگیری میشود. خاتمه دادن به بقای یک موجود، باعث بقای خودِ موجود کشنده و ازبینبرنده میشود.
کشمکش برای بقا، جنگ برای زندهماندن، ازبین بردن برای ادامهپیدا کردن؛ این چیزی است که ذاتا در تمام موجودات زنده، اعم از انسان و حیوان و نبات وجود دارد. در جنگل، درختی رشد میکند و بارور میشود که ریشهی قوی داشته باشد و از آب بیشتر استفاده کند و همچنان شاخه و تنهی بزرگتر داشته باشد تا از آفتاب استفادهی بیشتر کند؛ اما درختی کوچکتر که در سایهی درخت بزرگ قرار دارد و ریشهی کوچک و ضعیف دارد هیچگاه به اندازهی درخت بزرگ دوام نمیآورد. این تنازع در میان حیوانات و انسانها هم بهشدت جریان دارد که البته بعد از دورهی شکارگری انسانها بیشتر از دیگر انواعِ موجودات زنده دوام آورده و بقایش را حفظ کرده است.
این تنازع هم در میان انسان و حیوان و نبات بهگونهی همهشمول جریان دارد و هم به گونهای جدا از هم؛ گاهی تنازع بقا تنها میان نباتات یا حیوانات است؛ اما گاهی به صورت مشترک میانهمهی موجودات زنده جریان دارد. انسانها از زمانههای خیلی دور است که با طبیعت در کشمکش است. نه تنها با ویروسها بل با خیلیچیزهای دیگر… انسانها با آتشفشانها، با حیوانات عظیمالجثه، با انواع و اقسام ویروسها و حتا با خود شان جنگیده و تا امروز دوام آورده اند! ما آدمهایی که هزارانسال است جنگیده ایم و بقای مان را حفظ کرده ایم، ما آدمهایی که در مقابل بزرگترین و خشینترین حیوانات جنگل_آن هم در زمانی که هیچ سلاحی نداشتیم و هیچ راهکاری و راهِ چارهای بلد نبودیم_ دوام آوردیم؛ حالا که این همه پیشرفت و قدرت و دانش داریم، هرگز به زانو در نمیآییم. خطرناکترین موجودات در طبیعت خود انسان است.
ما آدمها وقتی از جنگهای جهانی اول و دوم سلامت بیرون آمدیم و بقای مان را حفظ کردیم، دیگر یک ویروس نمیتواند بقای ما را متوقف کند؛ شاید تهدید کند؛ اما متوقف نمیتواند. هرچند در جامعهی ما تصور از ویروس کرونا گوناگون است و بعضیها فکر میکنند، خداوند کرونا را برای امتحان بشر به وجود آورده؛ اما کرونا بلای آسمانی نیست، بل آفت طبیعی است؛ موجودی کوچکی که با جهش ژنیتکی از ویروسهای دیگر به تکامل رسیده و برای تنازعِ بقا با انسانها شاخبهشاخ شده است. تا حالا خیلی از ویروسها بوده که با انسانها درافتاده و همیشه این تنازع به نفع انسانها به پایان رسیده و این بار نیز چنین خواهد شد.