در افغانستان اقلیتهایی زندگی میکنند که رو به خاموشی اند و پذیرش و ارزشگذاشتن به اقلیتهای مذهبی از رؤیاهای دور از دسترس سالهای اخیر باشندگان افغانستان بوده است. در سالهای اخیر یکی از نقدهایی که به حکومت افغانستان همواره وارد است، این است که هیچ گاه سیاستمداران افغانستان نخواسته اند به همپذیری اقلیتهای مذهبی ارزش بگذارند و از سرمایههای ملی افغانستان در راستای ارزشگذاری به وحدت ملی گام بردارند که قلب تمام افغانستانیها را با روحیهی ملیگرایی به همدیگر نزدیک کند. دولت افغانستان، جمهوری اسلامی است و قریب به ۹۹ درصد باشندههای آن پیرو دین اسلام اند و یک درصد باقیمانده را بوداییها و یهودیها تشکیل میدهند.
اینک که وزارت مالیهی افغانستان اعلام کرده است برای بازسازی و ترمیم هشت عبادتگاه تاریخی اقلیت مذهبی هندو و سیکها، ۵۰ میلیون افغانی اختصاص داده، خبری درخور وصف و اقدامی بیسابقه است که در تاریخ سیاسی معاصر افغانستان در زیر پرچم حکومت وحدت ملی اتفاق افتاده است؛ اتفاقی که میتواند نشانهی خوبی برای تحکیم وحدت ملی در بین تمام اقوام و مذاهبی باشد که در جغرافیایی به نام افغانستان زندگی میکنند.
اماکن مذهبی و تاریخی اهل هنود و سیکها که قرار است دوباره ترمیم و بازسازی شود، در ولایتهای کابل در مرکز، پکتیا و خوست در جنوب-شرق، ننگرهار در شرق و غزنی در جنوب افغانستان موقعیت دارد.
آیین بودیزم که به دو مذهب سیک و هندو تقسیم شده است، با بیش از ۲۵ میلیون پیرو، پنجمین دین سازمانیافته در جهان است؛ اما پیروان همین آیین یکی از اقلیتهای مذهبی در افغانستان استند که در سالهای اخیر، دولت افغانستان به بیتوجهی در برابر آن متهم شده است.
هرچند سیکها سالیان زیادی میشود که در افغانستان زندگی میکنند؛ اما همواره نگاه آلوده به تبعیض مردم مسلمان به دلیل اختلاف دینی-مذهبی به سیکها وجود داشته است. در سال گذشته، دولت کانادا خواستار انتقال سیکهای افغانستان به کانادا شد و دلیل این کار را مشکلات امنیتی خواند. این اقدام در حالی صورت گرفت که در پی یک حملهی انتحاری در ننگرهار ۱۷ تن از کسانی که به آیین سیک باور داشتند، جان خود را از دست دادند که در میان جانباختگان، اوتار سنگ خالصه، تنها کاندید سیکهای افغانستان در ولسی جرگه، نیز شامل بود. مسؤولیت این حمله را گروه طالبان به عهده گرفتند و گفتند که سیکها معتقد به و جود چندین خدا استند و سهم شان همین است. این حرف طالبان در موقعیتی که دولت کانادا پیشنهاد پناهندگی به سیکها را داده بود، آنها را از ماندن در افغانستان ناامید و به مهاجرت تشویق کرد. در پی این اقدام دولت کانادا، تعداد زیادی از خانوادههای سیک به کانادا مهاجرت کردند؛ اما تعدادی نیز نرفتند و همچنان در افغانستان باقی ماندند.
تا قبل از دههی ۷۰ خورشیدی، حدود ۲۵۰ هزار خانوادهی سیک و هندو در شهرهای یادشدهی افغانستان زندگی میکردند. زمانی که جنگهای داخلی افغانستان اوج گرفت و کابل، پایتخت به چند جبههی جنگی بدل شد، خانوادههای سیک و هندو کم کم مهاجرت کردند و این مهاجرت تا همین اواخر ادامه داشته است. امروز شمار کل خانوادههای سیک و هندو در افغانستان به سختی به صد خانوادهی بزرگ میرسند.
اقدام دولت برای بازسازی و ترمیم اماکن مذهبی و تاریخی، از طرف اقلیت سیک و هندو استقبال شده است.
سندپال سنگ خالصه، مشاور رییسجمهور افغانستان و از این اقلیت مذهبی، میگوید در این اواخر حکومت توجه بیشتر به آنان داشته است. به گفتهی او هشت عبادتگاهی که قرار است ترمیم و بازسازی شود، در ولایتهای کابل، ننگرهار، پکتیا و خوست است.
هندوها و سیکهای افغانستان میگویند در مجموع ۱۸ عبادتگاه و اماکن مذهبی و تاریخی شان در ولایت شرقی، جنوب-شرقی، کابل و غزنی نیاز به ترمیم و بازسازی دارد که اقدام بازسازی شدن آن از طرف دولت افغانستان میتواند یک روزنهی روشن در دل تاریک تبعیض و تعصبهای قومی، نژادی و مذهبی باشد.
